Page 25 - physics6
P. 25
12 บทที่ 18 | คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ฟิสิกส์ เล่ม 6 ฟิสิกส์ เล่ม 6 บทที่ 18 | คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า 13
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูชี้แจงจุดประสงค์การเรียนรู้ข้อที่ 3 และ 4 ของหัวข้อ 18.2 ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับคลื่นวิทยุ ตาม
หนังสือเรียน
่
ี
ำ
ู
ื
ี
ั
ำ
ครูนาเข้าส่หัวข้อท 18.2.1 โดยต้งคาถามว่าคล่นวิทยุสามารถใช้ส่งสารสนเทศท่เป็นเสียงหรือเป็น
ภาพได้อย่างไร นำาอภิปรายจนสรุปได้ว่าคลื่นวิทยุสามารถใช้สารสนเทศได้ทั้งเสียงและภาพ โดยแปลงเสียง
ื
ั
ื
ื
หรือภาพเป็นสัญญาณไฟฟ้าแล้วผสมสัญญาณไฟฟ้ากับคล่นวิทยุเป็นคล่นผสม จากน้นส่งสัญญาณคล่นผสม
เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าจากสถานีส่งไปยังผู้รับ
ครูใช้คลิปเสียงหรือยกตัวอย่างสถานการณ์ คำาพูดของผู้จัดรายการวิทยุ “ที่นี่สถานีวิทยุเอเอ็ม.........
กิโลเฮิรตซ์”หรือ “ที่นี่สถานีวิทยุเอฟเอ็ม..........เมกะเฮิรตซ์” แล้วตั้งคำาถามว่า เอฟเอ็ม เอเอ็ม คืออะไร ครูนำา
อภิปรายจนสรุปได้ว่าเป็นวิธีผสมสัญญาณไฟฟ้าของเสียงหรือภาพกับคล่นวิทยุแบบเอเอ็มและแบบเอฟเอ็ม
ื
ความรู้เพิ่มเติมสำาหรับครู
ื
ั
ำ
ั
่
็
็
ื
่
่
ี
่
่
1. สายอากาศเปนส่วนสาคญทใช้ในการสงคลนแมเหลกไฟฟ้าจากเครองส่ง และสายอากาศยงรับ
คล่นแม่เหล็กไฟฟ้าเข้าเคร่องรับ สายอากาศต้องออกแบบมาให้เหมาะสมกับการรับ-ส่งคล่นวิทย ุ
ื
ื
ื
ความถี่ช่วงใดช่วงหนึ่งได้ ระบบการสื่อสารด้วยคลื่นวิทยุและโทรทัศน์ในปัจจุบัน มีสายอากาศ
ึ
ู
ื
หลายรูปแบบ เช่น เป็นเส้นตรง เส้นโค้ง จานพาราโบลา ข้นอย่กับประเภทของการส่อสาร
ำ
้
ี
่
้
ี
่
่
ั
ั
็
่
ิ
ื
ั
่
สายอากาศของเครองรบวทยทใชกนทวไปมหลายแบบ เชน แบบเสนตรง แบบทาเปนบวง
ุ
ื
ี
สายอากาศแบบเส้นตรงจะรับสนามไฟฟ้าของคล่นแม่เหล็กไฟฟ้า สายอากาศชนิดน้จะ
ี
ู
รับสัญญาณวิทยุได้ดีท่สุดเม่อสายอากาศอย่ในแนวขนานกับสนามไฟฟ้าของคล่นวิทยุท่เข้ามา
ื
ี
ื
ส่วนสายอากาศแบบบ่วงจะรับสัญญาณสนามแม่เหล็กของคล่นแม่เหล็กไฟฟ้า สายอากาศชนิด
ื
ั
ื
น้จะรับสัญญาณวิทยุได้ดีท่สุดเม่อระนาบบ่วงของสายอากาศต้งฉากกับสนามแม่เหล็กของคล่น
ี
ี
ื
วิทยุที่เข้ามา
2. ความยาวสายอากาศจะข้นอย่กับความยาวคล่นวิทย จึงต้องผสมสัญญาณไฟฟ้าของเสียงเข้ากับ
ึ
ู
ุ
ื
ี
่
ู
่
คลนวทย เรยกวา การโมดเลต เหตุท่ไมใช้คลนวทยท่มความถตาเพราะวาถ้าใช้คลนวทยุท่ม ี
ิ
่
่
ื
ื
ี
ี
ี
ุ
ิ
ี
่
ุ
่
ำ
่
ี
่
ิ
ื
v
ความถี่ต่ำา จะมีความยาวคลื่นมาก ทำาให้ต้องใช้สายอากาศที่ยาวมาก ตามสมการ = เช่น
f
ี
ื
่
ี
ถ้าใช้ช่วงความถ 1 000 Hz สายอากาศจะต้องส่ง-รับคล่นแม่เหล็กไฟฟ้าท่มีความยาวคล่น
ื
300 km ซึ่งคำานวณได้จาก
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
