Page 54 - วิทยาศาสตร์ ม.ปลาย
P. 54
46
โครงสร้างของนิวเคลยี สประกอบด้วย ส่วน คอื
. เยอื หุ้มเซลล์ (Nuclear membrane) เป็ นเยอื บาง ๆ ชนั เรียงซอ้ นกนั ทีเยือนีจะมีรู เรียกว่า
นิวเคลียร์พอร์ (Nuclear pore) หรือ แอนนูลสั (Annulus) มากมาย รูเหล่านีทาํ หน้าทีเป็ นทางผา่ น ของสาร
ต่าง ๆ ระหว่างไซโทพลาสซึมและนิวเคลียส นอกจากนีเยือหุ้มนิวเคลียสยงั มีลกั ษณะเป็ นเยือเลือกผ่าน
เช่นเดียวกับเยอื หุม้ เซลล์ เยือหุ้มนิวเคลียสชนั นอกจะติดต่อกบั เอนโดพลาสมิกเรติคูลมั และมีไรโบโซม
มาเกาะเพือทาํ หนา้ ทีลาํ เลียงสารต่าง ๆ ระหว่างนิวเคลียสและไซโทพลาสซึมดว้ ย
2. โครมาทนิ (Chromatin) เป็นส่วนของนิวเคลยี สทียอ้ มติดสี เป็นเสน้ ในเลก็ ๆ พนั กนั เป็นร่างแห
เรียกร่างแหโครมาทิน (Chromatin network) โดยประกอบดว้ ย โปรตีนหลายชนิด และ DNA ในการยอ้ มสี
โครมาทินจะติดสีแตกต่างกนั ส่วนทีติดสีเขม้ จะเป็นส่วนทีไม่มีจีน (Gene) อยเู่ ลย หรือมีก็นอ้ ยมาก เรียกว่า
เฮเทอโรโครมาทิน (Heterochromatin) ส่วนทียอ้ มติดสีจาง เรียกว่า ยโู ครมาทิน (Euchromatin) ซึงเป็ นทีอยู่
ของจีน ในขณะทีเซลลก์ าํ ลงั แบ่งตัว ส่วนของโครโมโซมจะหดสันเข้าและมีลกั ษณะเป็ นแท่งเรียกว่า
โครโมโซม (Chromosome) และโครโมโซมจะจาํ ลองตวั เองเป็ นส้นคู่ เรียกว่า โครมาทิด (Chromatid)
โครโมโซมของสิงมีชีวิตแต่ละชนิดจะมจี าํ นวนแน่นอน เช่น ของคนมี คู่ ( แท่ง) แมลงหวี คู่ ( แท่ง)
แมว คู่ ( แท่ง) หมู คู่ ( แท่ง) มะละกอ คู่ ( แท่ง) กาแฟ คู่ ( แท่ง) โครโมโซมมีหนา้ ที
ควบคุมกิจกรรมต่าง ๆ ของเซลลแ์ ละควบคุมการถ่ายทอดลกั ษณะทางพนั ธุกรรมของสิงมีชีวิตทวั ไป เช่น
หมเู่ ลอื ด สีตา สีผวิ ความสูง และการเกิดรูปร่างของสิงมีชีวิต เป็นตน้
. นิวคลโี อลสั (Nucleolus) เป็ นส่วนของนิวเคลียสทีมีลกั ษณะเป็ นกอ้ นอนุภาคหนาทึบ คน้ พบ
โดยฟอนตานา (Fontana) เมีอปี ค.ศ. (พ.ศ. ) นิวคลีโอลสั พบเฉพาะเซลลข์ องพวกยคู าริโอต
เท่านนั เซลลอ์ สุจิ เซลลเ์ มด็ เลอื ดแดงทีเจริญเติบโตเต็มทีของสัตวเ์ ลียงลูกดว้ ยนาํ นมและเซลลไ์ ฟเบอร์ของ
กลา้ มเนือ จะไมม่ นี ิวคลโี อลสั นิวคลีโอลสั ประกอบดว้ ย โปรตีน และ RNA โดยโปรตีนเป็ นชนิดฟอสโฟ-
โปรตีน (Phosphoprotein) จะไมพ่ บโปรตีนฮิสโตนเลย ในเซลลท์ ีมีกิจกรรมสูงจะมีนิวคลีโอลสั ขนาดใหญ่
ส่วนเซลลท์ ีมีกิจกรรมตาํ จะมีนิวคลโี อลสั ขนาดเลก็ นิวคลโี อลสั มหี นา้ ทีในการสงั เคราะห์ RNA ชนิดต่าง ๆ
และถกู นาํ ออกทางรูของเยอื หุม้ นิวเคลยี ส เพือสร้างเป็นไรโบโซมต่อไป ดงั นนั นิวคลีโอลสั จึงมีความสาํ คญั
ต่อการสร้างโปรตีนเป็นอยา่ งมาก เนืองจากไรโบโซมทาํ หนา้ ทีสร้างโปรตีน
แผนผงั โครงสร้างของเซลล์
