Page 49 - วิทยาศาสตร์ ม.ปลาย
P. 49
41
หน้าทขี องเยอื หุ้มเซลล์ คอื
. ห่อหุม้ ส่วนของโพรโทพลาสซึมทีอยขู่ า้ งใน ทาํ ให้เซลลแ์ ต่ละเซลลแ์ ยกออกจากกนั นอกจากนี
ยงั หุม้ ออแกเนลล์ อีกหลายชนิดดว้ ย
2. ช่วยควบคุมการเขา้ ออกของสารต่างๆ ระหวา่ งภายในเซลลแ์ ละสิงแวดลอ้ ม เรียกว่า มีคุณสมบตั ิ
เป็น เซมเิ พอร์มีเอเบิล เมมเบรน (Semipermeable membrane) ซึงจะยนิ ยอมใหส้ ารบางชนิดเท่านนั ทีผา่ นเขา้
ออกได้ ซึงการผา่ นเขา้ ออกจะมอี ตั ราเร็วทีแตกต่างกนั
. ผนังเซลล์ (Cell wall) เป็นส่วนทีอยนู่ อกเซลล์ พบไดใ้ นสิงมชี ีวติ หลายชนิด เช่น เซลล์
พืช สาหร่าย แบคทีเรีย และรา ผนงั เซลลท์ าํ หน้าทีป้ องกนั และใหค้ วามแข็งแรงแก่เซลล์ โดยทีผนังเซลล์
เป็นส่วนทีไมม่ ีชีวติ ของเซลล์ ผนงั เซลลพ์ ชื ประกอบดว้ ยสารพวกเซลลโู ลส เพกทิน ลกิ นิน คิวทิน และซูเบอริน
เป็นองคป์ ระกอบอยู่ การติดต่อระหว่างเซลลพ์ ืชอาศยั พลาสโมเดสมาตา (Plasmodesmata) เป็ นสายใยของ
ไซโทพลาสซึมในเซลลห์ นึงทีทะลผุ า่ นผนงั เซลลเ์ ชือมต่อกบั ไซโทพลาสซึมของอีกเซลลห์ นึง ซึงเกียวขอ้ ง
กบั การลาํ เลยี งสารระหวา่ งเซลล์
. สารเคลือบเซลล์ (Cell coat) เป็ นสารทีเซลลส์ ร้างขึนมาเพือห่อหุ้มเซลลอ์ ีกชนั หนึง
เป็นสารทีมคี วามแขง็ แรง ไม่ละลายนาํ ทาํ ใหเ้ ซลลค์ งรูปร่างได้ และช่วยลดการสูญเสียนาํ
ในเซลลส์ ตั ว์ สารเคลอื บเซลลเ์ ป็นสารพวกไกลโคโปรตีน (Glycoprotein) โดยเป็ นโปรตีน
ทีประกอบดว้ ย Simple protein (โปรตีนทีเมือสลายตวั แลว้ ให้กรดอะมิโนอย่างเดียว) กบั คาร์โบไฮเดรต
สารเคลือบเซลลน์ ีเป็ นส่วนสาํ คญั ทีทาํ ให้เซลลช์ นิดเดียวกนั จดจาํ กนั ได้ และเกาะกลุ่มกนั เป็ นเนือเยอื เป็ น
อวยั วะขึน ถา้ หากสารเคลอื บเซลลน์ ีผดิ ปกติไปจากเดิมเป็ นผลให้เซลลจ์ ดจาํ กนั ไม่ได้ และขาดการติดต่อ
ประสานงานกนั เซลลเ์ หล่านีจะทาํ หนา้ ทีผดิ แปลกไป เช่น เซลลม์ ะเร็ง (Cencer cell) เซลลม์ ะเร็งเป็ นเซลลท์ ี
มีความผิดปกติหลาย ๆ ประการ แต่ทีสาํ คญั ประการหนึง คือ สารเคลือบเซลล์ ผิดไปจากเดิม ทาํ ใหก้ าร
ติดต่อและประสานงานกบั เซลลอ์ นื ๆ ผดิ ไปดว้ ย เป็ นผลให้เกิดการแบ่งเซลลอ์ ย่างมากมาย และไม่สามารถ
ควบคุมการแบ่งเซลลไ์ ด้ จึงเกิดเป็ นเนือร้ายและเป็ นอนั ตรายต่อชีวิต เนืองจากเซลลม์ ะเร็งตอ้ งใชพ้ ลงั งาน
และสารจาํ นวนมาก จึงรุกรานเซลลอ์ ืน ๆ ใหไ้ ดร้ ับอนั ตราย
ในพวกเห็ด รา มีสารเคลือบเซลล์หรือผนังเซลลเ์ ป็ นสารพวกไคทิน (Chitin) ซึงเป็ นสาร
ประเภทเดียวกนั กบั เปลอื กกงุ้ และแมลง ไคทินจดั เป็นคาร์โบไฮเดรตชนิดหนึง ซึงประกอบดว้ ยหน่วยยอ่ ย
คือ N - acetyl glucosamine มายดึ เกาะกนั ดว้ ย B - , glycosidic bond
สารเคลอื บเซลลห์ รือผนังเซลลข์ องพวกสาหร่ายไดอะตอม (Diatom) มีสารซิลิกา (Silica)
ซึงเป็นสารพวกแกว้ ประกอบอยทู่ าํ ใหม้ องดูเป็นเงาแวววาว
. โพรโทพลาสซึม (Protoplasm)
โพรโทพลาสซึม เป็นส่วนของเซลลท์ ีอยภู่ ายในเยอื หุ้มเซลลท์ งั หมด ทาํ หน้าทีเกียวขอ้ งกบั การเจริญ
และการดาํ รงชีวิตของเซลล์ โพรโทพลาสซึมของเซลลต์ ่าง ๆ จะประกอบดว้ ยธาตุทีคลา้ ยคลึงกนั ธาตุหลกั
คือ คาร์บอน ไฮโดรเจน ออกซิเจน และไนโตรเจน ซึงรวมกนั ถงึ % ส่วนธาตุทีมีนอ้ ยก็คือ ทองแดง สังกะสี
