Page 98 - วิทยาศาสตร์ ม.ปลาย
P. 98
90
ขนั ทีสาม ทีพนื กน้ สระมีอินทรียส์ ารทบั ถมเพมิ มากขึนอนั เกิดจากการตายของสาหร่าย เมือมีธาตุ
อาหารมากขึนทีพนื กน้ สระก็จะเกิดพชื มีใบโผล่พน้ นาํ เกิดขึน เช่น กก พง ออ้ เตยนาํ จากนันก็จะเกิดมีสตั ว์
จาํ พวก หอยโข่ง กบ เขียด กุ้ง หนอน ไส้เดือน และวิวฒั นาการมาจนถึงทีมีสัตว์มากชนิดขึน ปริมาณ
ออกซิเจนกจ็ ะถกู ใชม้ ากขึน สตั วท์ ีออ่ นแอก็จะตายไป
ขนั ทีสี อินทรียส์ ารทีสะสมอย่ทู ีบริเวณกน้ สระจะเพิมมากขึน ในขณะทีสระจะเกิดการตืนเขินขึน
ในหนา้ แลง้ ในช่วงทีตืนเขินก็จะเกิดตน้ หญา้ ขึน สตั วท์ ีอาศยั อยใู่ นสระจะเป็นสตั วป์ ระเภทสะเทินนาํ สะเทินบก
ขนั สุดท้าย ซึงเป็ นขนั สมบูรณ์แบบสระนาํ นนั จะตืนเขินจนกลายสภาพเป็ นพืนดินทาํ ให้เกิดการ
แทนที พืชบกและสตั วบ์ กและววิ ฒั นาการจนกลายเป็นป่ าไดใ้ นทีสุด ซึงกระทบการแทนทีของสิงมีชีวิตใน
ระบบนิเวศจะตอ้ งใชเ้ วลานานมากในการวิวฒั นาการของการแทนทีทุกขนั ตอน
. การแทนทีสิงมชี ีวิตในขนั ทดแทน (Secondary succession) เป็ นการเกิดการแทนทีของสิงมีชีวิต
อืน ๆ ในพืนทีเดิมทีถกู เปลียนแปลงไป เช่น บริเวณพืนทีป่ าไมท้ ีถกู โค่นถาง ปรับเป็ นพืนทีเพาะปลูก หรือ
พืนทีป่ าไมท้ ีเกิดไฟป่ าในขันต้นของการแทนทีจะเกิดสิงมีชีวิตกลุ่มอืนเกิดขึนแทนทีทังทีเกิดขึนเอง
โดยธรรมชาติและการปลกู โดยมนุษยใ์ นขนั ทีเกิดเองนนั มกั จะเริมดว้ ยหญา้
การเปลียนแปลงแทนทีของสงั คมสิงมชี ีวิต
. ลกั ษณะการเปลียนแปลงแทนทีเป็น ดงั นี
สิงแวดลอ้ มเดิมเปลยี นแปลงไป (condition change)
สิงมีชีวิตทีเขา้ มาอาศยั อยนู่ นั มกี ารปรับตวั ใหเ้ หมาะสม (adaptation)
มีการคดั เลอื กชนิดทีเหมาะสมเป็นการคดั เลือกโดยธรรมชาติ (natural selection)
. รูปแบบการแทนที มี รูปแบบ คือ
degradtive succession ในกระบวนการแทนทีแบบนี อินทรียวตั ถุ ซากสิงมีชีวิตต่าง ๆ ถูกใชไ้ ป
โดย detritivore และ จุลนิ ทรีย์
autotrophic succession เป็นสงั คมใหมพ่ ฒั นาขึนมาบนพนื ทีวา่ งเปล่า
. กระบวนการเปลียนแปลงแทนที เกิดได้ ปัจจยั ดงั นี
ก facilitation คือการแทนทีเกิดจากการเปลียนแปลงของปัจจยั ทางกายภาพทาํ ให้เหมาะสมกบั
สิงมชี ีวิตชนิดใหม่ ทีจะเขา้ มาอยไู่ ด้ จึงเกิดการแทนทีขึน
ข Inhibition เป็นการแทนทีหลงั เกิดการรบกวนทางธรรมชาติ หรือการตายของสปี ชีสเ์ ดิมเท่านนั
ค Tolerance คือการแทนทีเนืองจาก สปี ชีส์ทีบุกรุกเขา้ มาใหม่สามารถทนต่อระดบั ทรัพยากร
ทีเหลือนอ้ ยแลว้ นนั ได้ และสามารถเอาชนะสปี ชีส์ก่อนนีได้
. ปัจจยั ทีทาํ ใหเ้ กิดการเปลยี นแปลงแทนที
การเปลียนแปลงแทนทีเกิดโดยธรรมชาติไดแ้ ก่ ภูเขาไฟระเบิด แผน่ ดินไหว ผนื ดินกลายเป็ น
แหล่งนาํ ฯลฯ
