Page 6 - Pra U STPM 2022 Penggal 3 - Sejarah

Sejarah Semester 3 STPM Bab 1 Masyarakat (Bhg. A)

1.1 Institusi Pemerintahan ‘16
BAB
1 Sistem pemerintahan sesebuah negeri dibahagikan kepada tiga unit politik. 1
2 Unit politik terbesar ialah negeri yang diketuai oleh raja atau sultan atau Raja/Sultan/Yang Dipertuan
Besar
Yang Dipertuan Besar. Baginda merupakan ketua kepada negeri itu secara
keseluruhan.
Pembesar
3 Unit politik seterusnya ialah daerah atau jajahan. Unit politik ini diketuai peringkat daerah
oleh seorang pembesar daerah yang bukannya dari golongan kerabat diraja. atau jajahan
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
4 Unit politik yang paling kecil ialah kampung. Kampung berada di bawah
seorang penghulu atau penggawa (Tok Kweng di Kelantan). Penghulu peringkat
kampung
1.1.1 Raja Rajah 1.1 Struktur
pemerintahan
1 Biasanya raja akan mendirikan pusat pemerintahan dan pentadbiran di muara Negeri-negeri
sungai dan kuasa baginda terhad di kawasan diraja tersebut. Melayu
2 Dari segi teori, raja dikatakan mempunyai kuasa mutlak. Akan tetapi,
kekuasaan politik sebenarnya dipegang oleh pembesar daerah. Raja sangat
bergantung kepada pembesar untuk menjamin kedudukan, kewibawaan, dan
kekuasaan. Misalnya, pembesar di Perak berkuasa melantik bakal sultan yang
disukai dan menyingkirkan calon tidak disukai.
3 Dari segi realiti, terdapat pembahagian kuasa dalam kalangan pembesar
daerah di sesebuah negeri. Raja menjadi lambang perpaduan rakyat dan
baginda menjalankan tugas yang lebih berat kepada hal ehwal keagamaan
dan adat istiadat Melayu. Sebenarnya, baginda tidak memainkan peranan
penting dalam sistem politik negeri kecuali di kawasan diraja.
4 Namun, raja diiktiraf sebagai ketua negeri tertinggi, berdaulat, dan harus
dihormati oleh segenap lapisan masyarakat.

Keistimewaan Raja / Pengukuhan Kedaulatan Raja
1 Raja atau sultan mempunyai beberapa keistimewaan seperti bahasa, warna,
alat, dan lambang kebesaran untuk membezakan kedudukan seorang raja
dan kerabatnya daripada rakyat biasa.
2 Bahasa yang digunakan oleh raja ialah bahasa istana atau bahasa dalam
seperti beta, baginda, santap, gering, mangkat, berangkat, dan sebagainya.
3 Dari segi warna, warna diraja ialah warna kuning untuk pakaian rasmi dan
peralatan istana. Payung putih dikhaskan kepada raja dan payung kuning
digunakan oleh putera raja.
4 Alat-alat kebesaran merupakan peralatan yang hanya boleh digunakan di
istana seperti ketur, kendi, tombak berambu, tepak, kipas besar berambu,
dan lain-lain.
5 Lambang kebesaran ialah peralatan yang digunakan untuk memperlihatkan Foto 1.1 Alat kebesaran diraja
kekuasaan baginda seperti tengkolok, pending, mahkota, cap mohor, dan
nobat. Misalnya, Negeri Sembilan mempunyai alat-alat kebesaran diraja yang
menjadi lambang kekuasaan dan pengesahan Yang Dipertuan Besar. Antara
alat kebesaran tersebut ialah 16 kaki payung kuning, 16 bilah pedang, 16
bilah keris panjang, 16 batang tombak benderang, lapan buah tepak sirih,
lapan buah tempat abu, lapan batang tiang lilin, empat panji-panji berwarna
kuning, dua panji-panji berwarna merah, dan dua panji-panji berwarna
hitam. Foto 1.2 Cap mohor

3

01(A) PraU SEJ P3 1P.indd 3 28/10/2021 3:54 PM