Page 26 - Тиббиёт ва замон 4-сон

ҚОРИНДАГИ

МЎЪЖИЗА

Баъзан икки ёки ундан ортиқ ҳаёт аёлнинг танасида
туғилади. Албатта, келажакда ота-оналар оилада бундай
тўлдиришдан жуда хурсанд бўлади ва айни пайтда уларда
жуда кўп саволлар пайдо бўлади.
Кўп ҳомиладорлик - бачадон бўшлиғида икки ёки ундан
ортиқ ҳомиланинг ривожланишидир. Энг кўп ҳомиладор-
лик 1946 йилда қайд этилган. Бразилияда бир аёл бирйўла
10 нафар чақалоқни дунёга келтирган. 1,5 – 2 фоиз статисти-
ка маълумотларига кўра, табиий ҳомила билан бир неча ҳо-
миладорлик эҳтимоли жуда кичик бўлади.
Нима учун бу содир бўлади? Бир учлари тери ёрдамига эга. Бир хил Инсон хорионик gonadotropin
неча ҳомиладорлик эҳтимолини оши- эгизаклар турли жинсли бўлиши ва (ҲCГ) даражалари бир нечта ҳоми-
риш омилларини кўриб чиқайлик: оддий ака-ука ёки опа-сингиллар би- ладорликда юқори. Яъни, ҳомиладор

Ирсият. Кўп ҳомиладорлик она ёки лан бир хил тарзда бир-бирига ўхшаш онанинг қонида ҲСГ концентрацияси
отаси ёки иккала турмуш ўртоқ эгиза- бўлиши мумкин. ҳомиладорликнинг ушбу даври учун
клар бўлган оилаларда кўпроқ учрай- Плацентация турига кўра (бачадон одатдагидан юқори бўлса, демак, у
ди. Шунингдек, бир неча ҳомиладорлик бўшлиғида хорион (плацента)нинг бир неча фарзанд кутмоқда.
эҳтимоли бир авлоддан кейин ортади. бирикиш варианти кўп ҳомилаликни Икки ҳомила юрак уриши нуқта-
Овуляция баъзан икки юзага келтиради:
Кўп овуляция. ларини аниқлаш. Шубҳасиз, агар аёл

тухумдонда бир вақтнинг ўзида содир Монохорионик - бу чақалоқларда бир эмас, балки бир нечта чақалоқлар-
бўлади. Битта тухумдонда икки ва ун- плацента икки киши учун бир эканли- ни олиб юрса, унинг ҳомиладорлиги
дан ортиқ фолликулаларнинг етилиши, гини англатади; кўпроқ эътиборни талаб қилади.
битта фолликулада эса бир нечта тухум Дихорионик - ҳар бир ҳомиланинг Кўп ҳомиладорликнинг

бўлиши мумкин. Бу эгизаклар бўлиш ўз плацентаси бор; хусусиятлари
эҳтимолини 10 баробар оширади. Моноамниотик - яъни битта ҳомила- Айланма қон ҳажми 50-60 фоизга ор-
Vitro уруғлантирилган (ИВФ) ичида. лик мембрана мавжуд ва болалар бир тади, темир ва фолий кислотасига бўл-
Ҳозирги кунда кўп ҳомиладорликнинг амниотик суюқликда ривожланади; ган эҳтиёж ортади. Рационал овқатла-
сони ошди ва бу ёрдам репродуктив тех- Диамниотик - чақалоқларда иккита ниш ҳомиладорликнинг қулай кечиши
нологиялар (ИВФ) кенг фойдаланиш би- ҳомила мембранаси ва иккита ҳомила ва натижаси учун асосий шартлардан
лан боғлиқ. Шундай қилиб, аралашувсиз пуфаги мавжуд бўлган вариант. биридир. Гўшт, балиқ, дон нонушта ва
бир нечта ҳомиладорликнинг частотаси Эгизаклар турлари: тушлик рационига киритилиши керак.
1-2 фоиз бўлса, ёрдамдаги репродуктив *монохорионик моноамниотик - Кечки овқат учун сут ва сабзавотли та-
технологиялардан (АРТ) фойдаланиш иккала эмбрион бир хил амниотик омларни истеъмол қилиш керак. Кечқу-
билан – 40 фоизгача ортади. халтачада бўлиб, бир хил йўлдош рун ёғли овқат, шўр ва аччиқ озиқ-овқат
Онанинг ёши 35 ёшдан ортиқ. 35-40 орқали озиқланади; тавсия этилмайди. Ҳомиладор она
ёшдаги аёлларда фолликулстимуллов- *монохорионик диамниотик - бун- озиқ-овқатининг калорияси етарли да-
чи гормон секрецияси кўпаяди, бу эса дай чақалоқларда плацента икки киши ражада юқори бўлиши керак.
кўп овуляцияни таъминлайди. учун бир, лекин ҳар бири ўз амниотик Кўп ҳомиладорлик билан аёллар
Эгизаклар ва эгизаклар ўртасидаги қовуққа эга; чарчоқ, нафас қисилиши, қабзият ва
фарқ нима? Эгизаклар бир хил ва мисл- *дихорионик диамниотик - бу ҳол- сийдик чиқаришнинг бузилишидан
сиз. Қандай фарқлар бор? Бир хил эги- да, ҳар бир ушоқнинг ўз плацента ва шикоят қилади. Бу эрта туғилиш ва
заклар бир уруғланган ҳужайранинг бў- ўз ҳомилалик қовуғи бор. тушиш хавфи билан боғлиқ. Скрининг
линиши натижасидир, ундан кейин янги Кўп ҳомиладорликнинг тадқиқотларидан ташқари, сервикоме-
ҳужайраларнинг ҳар бири эмбрионга диагностикаси трия (сервиксин узунлигини аниқлаш
айланади. Қардош эгизаклар турли спер- Ултратовуш текшируви. Ултрато- учун ултратовуш) амалга оширилади,
матозоидлар билан уруғланган икки ёки вушни бажаришда шифокор бачадон бу эса тушиш хавфини аниқлашга им-
ундан ортиқ тухумдан ривожланади. бўшлиғида бир неча эмбрионни кўради. кон беради.
Шундай қилиб, бир хил эгизаклар Гинеколог билан кейинги учрашувларда Кўп ҳомиладорликда истмик-бача-
ҳар доим бир хил - жинсий, бир хил қайд бачадон ҳажми ва ҳомиладорлик дон етишмовчилиги (ИCН) жуда кенг
қон тури, бир хил кўз ранги, соч, шак- муддати ва уларнинг янада тез ортиши тарқалган. У синглетон-
ли ва тишларнинг жойлашуви, бармоқ ўртасидаги тафовутдан иборат бўлади. га қараганда, айниқса,
26