Page 28 - วิชาพะเยาเมืองศักดิ์สิทธิ์แก้ไขล่สุด
P. 28
ต่อมาวิหารประดิษฐานรอยพระพทธบาทชำรุดทรุดโทรมลง พระครูศรีวิราชวชิรปัญญาและเจ้าหลวง
ุ
ประเทศอุดรทิศจึงได้กราบเรียนครูบาเจ้าศรีวิชัยเมื่อครั้งมาสร้างวิหารหลวงวัดศรีโคมคำ ว่าจะนำรอยพระพุทธบาท
นี้มาไว้ที่วัดศรีโคมคำด้วย ดังนั้น รอยพระพุทธบาทนี้จึงประดิษฐาน ณ วัดแห่งนี้นับแต่นั้น
ุ
รอยพระพทธบาทนี้เป็นรอยพระพทธบาทคู่ อาจจะดูยากสักหน่อยเพราะปัจจุบันมีการเอากระจกพลาสติก
ุ
ี
ุ
ไปปิดกันฝุ่นไว้ โดยรอบพระพทธบาทรอยหนึ่งมีลาย อกรอยหนึ่งไม่มีลาย ซึ่งรอยที่มีลายนั้นวางลายมงคล 108
ประการแบบที่เราๆ ท่านๆ คุ้นเคยกันดี
เหตุผลที่มีลายมงคล 108 ประการนั้นมาจาก คัมภีร์ชินลังการฎีกา ที่แต่งโดยพระภิกษุชาวพม่าที่ระบุว่า บน
ฝ่าพระบาทของสมเด็จพระสัมมาสัมพทธเจ้านั้นมีลายมงคลอยู่ที่ 108 ประการ และนับแต่สมัยสุโขทัยจนถึง
ุ
ุ
ุ
ปัจจุบัน บนรอยพระพทธบาทที่มนุษย์เป็นผู้สร้างขึ้น ไม่ว่าจะเป็นรอยพระพทธบาทหรือบนฝ่าพระบาทของพระ
ุ
พทธไสยาสน์บางองค์จึงปรากฏลวดลายเหล่านี้อยู่บนนั้น ซึ่งลวดลายมีทั้งเทวดา พรหม สัตว์ ภูเขา ทะเล แต่
ั
ลวดลายที่สำคัญก็คือรูปเทวดาที่มีลักษณะเครื่องทรงใกล้เคียงกับลวดลายบนรอยพระพทธบาท วัดตระพงทอง
ุ
ุ
จังหวัดสุโขทัย ที่เป็นรอยพระพทธบาทสมัยสุโขทัย ดังนั้น รอยพระพทธบาทรอยนี้จึงน่าจะเป็นรอยพระพทธบาท
ุ
ุ
ในศิลปะสุโขทัย
ั
ุ
แต่ความน่าสนใจยังไม่หมดแค่นั้น เพราะรอยพระพทธบาทที่วัดตระพงทองนั้นเป็น 1 ใน 4 รอยพระพทธ
ุ
ี
บาทที่สร้างขึ้นโดยพระมหาธรรมราชาที่ 1 หรือพญาลิไท ซึ่งอก 3 รอยนั้นตามข้อมูลในศิลาจารึกหลักที่ 3 หรือ
จารึกนครชุมกล่าวว่า อยู่ที่จังหวัดพษณุโลก กำแพงเพชร และนครสวรรค์ ซึ่งรอยพระพทธบาทที่จังหวัด
ิ
ุ
กำแพงเพชรและนครสวรรค์นั้นถูกค้นพบแล้ว แต่รอยพระพุทธบาทที่พิษณุโลกยังไม่พบ
ประกอบกับในสมัยพระเจ้าติโลกราช พระยายุทธิษฐิระ เจ้านายฝ่ายสุโขทัย ได้ไปสวามิภักดิ์กับพระเจ้าติ
โลกราช ซึ่งพระองค์ได้ให้พระยายุทธิษฐิระไปครองเมืองพะเยา ดังนั้น การที่รอยพระพทธบาทศิลปะสุโขทัยมาอยู่ที่
ุ
ื่
ั
พะเยาได้นั้น ก็อาจเป็นเพราะพระยายุทธิษฐิระได้โปรดให้อญเชิญมาพร้อมกับพระองค์ขึ้นไปยังเชียงใหม่เพอไป
สวามิภักดิ์ในคราวนั้น รอยพระพุทธบาทรอยนี้จึงอาจเป็นรอยพระพุทธบาทของพญาลิไทรอยที่ 4 ที่หายไปก็เป็นได้
ในวัดศรีโคมคำแห่งนี้มีอโบสถอยู่ถึง 2 หลัง หลังหนึ่งสร้างขึ้นในสมัยครูบาเจ้าศรีวิชัย ส่วนอีกหลังหนึ่งสร้าง
ุ
ี
ในสมัยหลัง หลังที่ครูบาศรีวิชัยสร้างอยู่ในแนวระเบียงคด แต่อกหลังเป็นอโบสถกลางน้ำตั้งอยู่ด้านนอก สร้างขึ้น
ุ
ิ
เมื่อ พ.ศ. 2528 โดยการอปถัมภ์ของ นายขรรค์ชัย บุนปาน เจ้าของสำนักพมพมติชน โดยมี นายบุญนิยม สิทธิ
์
ุ
หาญ เป็นสถาปนิกผู้ออกแบบ และ นายช่างเถา พัฒนโภสิน เป็นช่างก่อสร้าง
ภายในมีจิตรกรรมฝาผนังรูปต้นพระศรีมหาโพธิ์ฝีมือ นายองคาร กัลยาณพงศ์ ศิลปินแห่งชาติผู้ล่วงลับ
ั
และ นางสาวภาพตะวน นางสาวกาบแก้ว สุวรรณกูฎ และคณะเขียนภาพทศชาติชาดก ซึ่งผมยังไม่เคยชมของ
ั
จริงเหมือนกัน เลยขอนำภาพจากอินเทอร์เน็ตมาให้ชมแทนครับ
วัดแห่งนี้ยังมีสถานที่ที่น่าสนใจมากๆ และไม่ควรพลาดด้วยประการทั้งปวง นั่นก็คือ วิหารครูบาศรีวิชัย ซึ่ง
สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2491 แม้จะเป็นอาคารที่สร้างหลังยุคครูบาเจ้าศรีวิชัย แต่ลวดลายบนหน้าแหนบก็ยังมีรูปเสือ
สัตว์ประจำปีเกิดของท่าน

