Page 26 - วิชาพะเยาเมืองศักดิ์สิทธิ์แก้ไขล่สุด
P. 26
ตำนานพระเจ้าตนหลวง
เมื่อพระพุทธเจ้าได้เสด็จเดินทางออกโปรดสัตว์ในดินแดนสุวรรณภูมิตามตำนานพระเจ้าเลียบโลก ได้เสด็จ
ุ
์
มาเมืองพะเยา ขณะนั้นมียักษตนหนึ่งไม่ได้กินอะไรมา7วัน เห็นพระพทธเจ้าจึงไล่เลยไปจนเหนื่อย พระพทธเจ้าจึง
ุ
ประทับรอยพระบาทบนแผ่นหิน ยักษ์คิดในใจว่าชายผู้นี้มีแรงมากแท้ สามารถเหยียบหินให้มีรอยเท้าได้
พระพุทธเจ้าจึงโปรดและให้ยักษ์รับศีลห้าไว้ และตรัสกับพระอานนท์ว่า ยักษ์วื่งไล่เลย ภายหลังโจรจะมาอยู่ที่นี่และ
ี
เรียกว่าเวยงเลย และได้พบกับตายายสองผัวเมีย ตายายสองผัวเมียไม่มีข้าวจึงถวายพลูและครกหินตำหมากพลู
ุ
พระพทธเจ้าจึงตรัสกับพระอานนท์ว่า ตายายสองผัวเมียได้ถวายพลูและครกหินตำหมากพลู ภายหน้าที่นี่จะ
เรียกว่าพลูปอ และเมืองนี้จะมีหินมากนัก พระพทธเจ้าได้เสด็จขึ้นสู่จอมดอยและได้พบกับนายช่างทอง นาย
ุ
ุ
ช่างทองได้ถวายข้าวปลาอาหารแด่พระพทธเจ้า พระพทธเจ้าฉันเสร็จแล้วได้ลูบพระเศียรประทานพระเกศาให้แก่
ุ
นายช่างทอง นายช่างทองรับใส่กระบอกไม้รวก ภายหลังคือพระธาตุจอมทอง (ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านต๋อม อำเภอเมือง
ุ
พะเยา จังหวัดพะเยา) พระพทธเจ้าทรงกระหายน้ำ รับสั่งให้พระอานนท์ไปตักน้ำตรงหนองตีนดอยมาถวาย พระ
อานนท์จะตักน้ำแต่พญานาคชื่อธุมมสิกขีขัดขวางและเนรมิตหงอนให้เป็นควันปิดหนองไว้ พระพทธเจ้าจึงเสด็จไป
ุ
่
ุ
ประทับยืนข้างหนองน้ำ พญานาคจะพนควันแผ่พงพอนใส่ แต่ก็เห็นพระวรกายของพระพทธเจ้าเต็มไปด้วย
ั
ุ
ฉัพพรรณรังสี จึงทูลถามว่าเป็นใคร พระพทธเจ้าได้แนะนำตัวและแสดงอภินิหารเนรมิตพระวรกายให้ใหญ่เท่ากับ
ุ
ุ
ุ
พระกกุสันธพทธเจ้า พระโกนาคมนพทธเจ้า พระกัสสปพทธเจ้า ประทับนั่ง พระวรกายสูง32ศอก และเหยียบ
พญานาคธุมมสิขีจมลงไปในหนอง พญานาคธุมมสิกขจึงรีบไปนำก้อนหินที่พระกกุสันธพุทธเจ้า พระโกนาคมนพุทธ
ี
ุ
เจ้า พระกัสสปพทธเจ้าเคยประทับนั่งฉันภัตตาหาร มาให้พระพทธเจ้าประทับนั่งฉันน้ำ พระพทธเจ้ามีพทธทำนาย
ุ
ุ
ุ
ุ
ว่า ภายหลัง ตายายสองผัวเมียที่ถวายหมากพลูจะได้สร้างพระพทธรูปองค์ใหญ่เท่าพระกกุสันธพทธเจ้าและสั่งให้
ุ
พญานาคธุมมสิกขีนำคำ (ภาษาเหนือเรียกทองคำว่า คำ) มามอบให้ตายายสองผัวเมีย
ั
ภายหลังพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพานไปแล้ว พญายอดเชียงรายเป็นกษตริย์เมืองเชียงใหม่ พระเมองยี่เป็น
ื
เจ้าเมืองพะเยา ตายายสองผัวเมียที่เคยถวายหมากพลูได้มาเกิดเป็น ตายายสองผัวเมีย ทำอาชีพเลี้ยงเป็ดเลี้ยงห่าน
ขาย พญานาคธุมมสิกขีจึงเนรมิตกายเป็นชายนุ่งขาวห่มขาวนำคำ 420,500 บาท มามอบและบอกให้ตายายสองผัว
ุ
ุ
เมียสร้างสร้างพระพทธรูปองค์ใหญ่เท่าพระกกุสันธพทธเจ้าและเนรมิตกายตนให้เป็นพระพทธรูปองค์ใหญ่เท่ากับ
ุ
ุ
พระกกุสันธพทธเจ้า พระโกนาคมนพทธเจ้า พระกัสสปพทธเจ้า ประทับนั่ง พระวรกายสูง32ศอก และหนีหายไป
ุ
ุ
ิ
พ.ศ. ๒๐๓๔ ตายายสองผัวเมียจึงเริ่มถมสระหนองเอยงและทำการปั้นอฐ ใช้เวลาถึง ๓๓ ปีจึงทำการปั้นองค์พระ
ี้
ทาปูน ทารัก ปิดทอง สำเร็จใน พ.ศ. ๒๐๖๗ ในรัชสมัยพญาแก้วเป็นกษัตริย์เมืองเชียงใหม่ พระเมืองตู้เป็นเจ้าเมือง
พะเยา พญาแก้วมีศรัทธาสร้างพระวิหารหลวงครอบพระเจ้าตนหลวง กำหนดเขตแดนของวัด และพญาแก้ว พระ
เมืองตู้ ได้กัลปนาถวายข้าพระ20ครัวเรือน ให้เป็นข้าพระเจ้าตนหลวง ตั้งชื่อวัดว่า วัดศรีโคมคำ (เพราะเมื่อแรก
สร้างพระเจ้าตนหลวง ตายายสองผัวเมียได้นำทองคำไปผูกกับปลายไม้แล้วปักลงกลางหนองเอยง และประกาศให้
ี้
คนนำดินมาปาทั้งกลางวันกลางคืน จนดินเต็มหนอง ตอนกลางคืนก็จุด "ผางกม"(ผางประทีบ)เพอให้คนได้เห็นคำ
ื่
จนเป็นที่มาของคำว่า "กมคำ" (จุดกมขว้างคำ)และเป็น สะหรีกมคำ-เพี้ยนเป็น ศรีโคมคำ และ วัดศรีโคมคำในที่สุด)
