Page 27 - พันธะเคมี

27

สภำพขั วของพันธะ

1) ไดโพลโมเมนต์

สภาพขั้วของพันธะเกิดขึ้นเนื่องจากกลุ่มหมอกอิเล็กตรอนกระจายตัวไม่เท่ากันระหว่างอะตอมที่เกิด

้
พันธะโคเวเลนซ์ โดยไดโพลโมเมนต์(dipole moment) คือสภาพประจุไฟฟาที่เกิดขึ้นอันเนื่องจากการ
-
กระจายตัวของอิเล็กตรอน โดยประจุไฟฟ้าจะอยู่ด้วยกันเป็นคู่ๆ (โดยใช้สัญลักษณ์แสดงเป็น δ และ δ) และ
+
ประจุไฟฟ้าทั้งสองจะอยู่ตรงข้ามกันเสมอ ดังภาพที่ 17 ค่าไดโพลโมเมนต์เป็นปริมาณที่ใช้วัดความมีขั้วของ

พันธะ

ภาพที่ 17 แสดงไดโพลโมเมนต์ที่เกิดจากการกระจายตัวของอิเล็กตรอนไม่เท่ากัน

โมเลกุลที่ประกอบด้วยอะตอมชนิดเดียวกันเช่น H , N และ O จะมีไดโพลโมเมนต์เท่ากับศูนย์
2
2
2
โอกาสที่จะพบอิเล็กตรอนในแนวความยาวของพันธะจะเท่าๆ กัน แต่โมเลกุลที่ประกอบด้วยอะตอมต่างชนิด
โอกาสที่จะพบอิเล็กตรอนในแนวความยาวของพันธะจะไม่เท่ากัน โอกาสที่จะพบอิเล็กตรอนใกล้อะตอมใด

ี
มากกว่ากันจะขึ้นอยู่กับค่า EN โดยอะตอมที่มค่า EN สูงกว่าจะมีความสามารถในการดึงอิเล็กตรอนเข้าหา
ตัวเองได้มากกว่า ดังนั้นโอกาสที่จะพบกลุ่มหมอกอิเล็กตรอนหนาแน่นในฝั่งอะตอมที่มีค่า EN สูงกว่าย่อมมีได้

มากกว่า สภาพขั้วของพันธะโคเวเลนซ์แบ่งออกเป็น 2 ชนิด

1.1) พันธะไม่มขั้ว (non-polar bond) คือพันธะที่มีไดโพลโมเมนต์เป็นศูนย์ หรือไม่มีสภาพขั้วของ
ี
พันธะโคเวเลนซ์ เนื่องจากเป็นพันธะที่เกิดจากอะตอมของธาตุชนิดเดียวกัน (จึงมีค่า EN เท่ากัน) ดังแสดงใน

ภาพที่ 4.18 เช่น H–H, Cl–Cl, O=O และ N≡N

ภาพที่ 18 แบบจ าลองแสดงพันธะโคเวเลนซ์ไม่มีขั้ว (ก) H และ (ข) Cl
2
2

เคมี 1 พันธะเคมี โดยนายวัชรินทร์ เลาะหะนะ