Page 14 - 39013

ΚΕΙΜΕΝΙΚ Α ΕΙΔΗ

Σύμφωνα με το νέο Πρόγραμμα Σπουδών (το οποίο ακολουθεί τη διαδικαστική προσέγγιση
των Knapp και Watkins [2005]), τα σχολικά κειμενικά είδη είναι πρωτίστως γλωσσικές δια-
δικασίες με σαφή κοινωνικό στόχο, που αποτυπώνονται σε αντίστοιχα προϊόντα – τύπους
κειμένων. Τα κείμενα, με άλλα λόγια, θεωρούνται προϊόντα μιας κοινωνικής διεργασίας, μορ-
φές [επι]κοινωνι[α]κής δράσης και αλληλεπίδρασης, των οποίων η μορφή και το περιεχόμενο
σχετίζονται με το κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο (αντιλήψεις, αξίες, στάσεις κ.λπ.) μέσα στο
οποίο παράγονται, τους σκοπούς για τους οποίους παράγονται και τις σχέσεις μεταξύ των συμ-
μετεχόντων σ’ αυτή τη διεργασία.
Στο πλαίσιο της παραπάνω προσέγγισης αναφέρονται πέντε κύρια είδη κειμένων: η περι-
γραφή, η αφήγηση, η εξήγηση, οι οδηγίες και η επιχειρηματολογία.

Α Περιγραφή

Οργανώνει ένα ευρύ φάσμα πραγμάτων, εμπειριών, παρατηρήσεων
Ως κοινωνική διαδικασία
σε καθημερινά/κοινά ή τεχνικά/επιστημονικά πλαίσια νοήματος.

• Πλήθος περιγραφικών κειμενικών τύπων: π.χ. καθημερινές,
προσωπικές περιγραφές, τεχνικές/επιστημονικές περιγραφές, λο-
γοτεχνικές περιγραφές, ορισμοί.
Πραγματώσεις – • Χρησιμοποιείται συχνά στο εισαγωγικό μέρος επεξηγηματικών
κειμενικοί τύποι
κειμένων, καθώς είναι αναγκαία συχνά η περιγραφή μιας διαδικα-
σίας πριν από την εξήγησή της. Αξιοποιείται επίσης σε αφηγημα-
τικά κείμενα (π.χ. περιγραφή ενός χαρακτήρα, ενός τόπου κ.λπ.).

• Ονομασία του περιγραφόμενου αντικειμένου, φαινομένου, προ-
σώπου κ.λπ.
• Ταξινόμηση σε κάποιο γένος (π.χ. Το ταχύμετρο είναι όργανο για τη
Κύρια δομικά στοιχεία
μέτρηση της ταχύτητας).
• Παρουσίαση των επιμέρους μερών, ιδιοτήτων, λειτουργιών, χρή-
σεων, συμπεριφορών κ.λπ.

• Ρήματα:
– κυρίως σε χρόνο ενεστώτα (κάποιες φορές χρησιμοποιείται ο
Κύρια γλωσσικά στοιχεία αόριστος ή ο παρατατικός· π.χ. όταν το περιγραφόμενο αντικεί-

μενο δεν υπάρχει ή δεν χρησιμοποιείται πια).

76

07/09/2020 10:22
04-NTRINIA-GLWSSA LOGOTEXNIA-C-LYK.indd 76
04-NTRINIA-GLWSSA LOGOTEXNIA-C-LYK.indd 76 07/09/2020 10:22