Page 26 - 39013

ΣΤ ΟΙΧΕΙΑ Α ΦΗΓΗΜΑ Τ Ο Λ ΟΓΙΑΣ

1 Αφηγηματολογία
Αφηγηματολογία είναι η επιστήμη που μελετά και αναλύει τους μηχανισμούς ενός αφηγή-
ματος. Αφήγημα ονομάζεται ο προφορικός ή ο γραπτός λόγος που περιέχει μια ιστορία, ενώ
η αφήγηση είναι η πράξη με την οποία παρουσιάζεται αυτή η ιστορία. Η αφηγηματολογία,
λοιπόν, πιο συγκεκριμένα εξετάζει ό,τι αφορά την αφηγηματική πράξη:
• τον αφηγητή – την αφήγηση (τύποι αφηγητή, εστίαση, αφηγηματικά επίπεδα κ.λπ.),
• το αφηγηματικό υλικό,
• τον αφηγηματικό χρόνο,
• τους αφηγηματικούς τρόπους,
• τους εκφραστικούς τρόπους (σχήματα λόγου, γλώσσα, ύφος).
✓ Σημείωση:
– Ως αφηγηματικά κείμενα δεν εννοούνται μόνο τα λογοτεχνικά αλλά και χρηστι-
κά (π.χ. ρεπορτάζ, υπηρεσιακή αναφορά κ.λπ.).
– Στα λογοτεχνικά αφηγηματικά κείμενα δεν περιλαμβάνονται μόνο πεζά αλλά και
ποιητικά κείμενα (π.χ. τα ομηρικά έπη, τα ιπποτικά μυθιστορήματα, το κρητικό
θέατρο, οι παραλογές κ.λπ.).

2 Αφηγητής – Αφήγηση

α. Διάκριση συγγραφέα-αφηγητή
Συγγραφέας και αφηγητής δεν πρέπει να συγχέονται, γιατί δεν ταυτίζονται (με εξαίρεση
στα απομνημονεύματα, την αυτοβιογραφία και το ημερολόγιο).
Συγγραφέας: πραγματικό πρόσωπο, υπάρχει έξω από το κείμενο.
Αφηγητής: πρόσωπο που επινοείται από τον συγγραφέα για να αφηγηθεί την ιστορία·
λειτουργεί ως «διαμεσολαβητής» ανάμεσα στον συγγραφέα και τους αναγνώστες. Είναι
ο φορέας της αφήγησης και μπορεί να αφηγείται σε α΄, β΄ ή γ΄ πρόσωπο.

β. Τύποι αφήγησης
• Αφήγηση σε α΄ πρόσωπο
Προσδίδει αμεσότητα, πειστικότητα, αληθοφάνεια και δίνει στο κείμενο χαρακτήρα
εξομολογητικό.
Π.χ. Αργότερα τον γνώρισα και τον εξετίμησα. Ως το τέλος της ζωής του μου έμεινε θεό-

111

07/09/2020 10:27
05-NTRINIA-GLWSSA LOGOTEXNIA-C-LYK.indd 111
05-NTRINIA-GLWSSA LOGOTEXNIA-C-LYK.indd 111 07/09/2020 10:27