Page 43 - ЖУРНАЛ Ойунский с обложкой

Ґс саха тірµі±эр...
Ньургустаана - 43

Ойуунускай ааттаабыт сиэн балта

тыантан 7 сыл балыс эбит.
Тааттатааҕы приходской
оскуолаҕа 4 сыл үөрэммит,
үрдүкү нач. училищеҕэ 2,
советскай-партийнай оскуо-
лаҕа үөрэммит. Саха сири-
гэр Сэбиэскэй былаас олох-
тонуутугар, бөҕөргүүрүгэр
актыыбынайдык кытты-
быт. Гражданскай сэрии
кыттыылааҕа, Кыһыл Ар-
мия байыаһа. 1926 с. пар-
тия кэккэтигэр киирэн,
араас партийнай, салайар
үлэҕэ сылдьыбыт. 1924-
1933 сылларга ВКП (б)
Дьокуускайдааҕы обкомугар
делопроизводитель, ВКП(б)
Чурапчытааҕы ячейка-
тын секретара, Тааттатааҕы
единэй потребительскай
общество бэрэссэдээтэлэ,
ВКП(б) Дьокуускайдааҕы
комитетын дьыалаҕа управ-
Платон Алексеевич Ойуунускай саха норуо- ляющайа, Дьокуускай уокуругун исполкомун
тун историятын биир уустук эрээри саамай өрө инструктора, САССР Наркомземын методиһа.
тахсар, сайдар, туруулаһар күчүмэҕэй кэмнэргэ Онтон доруобуйата мөлтөөн баара суоҕа 34
төрөөн-үөскээн, ыллаан-туойан, сайдыы суолун сааһыгар, гражданскай сэриигэ төбөҕө ылбыт
салайсан, тэрийсэн, туох баар күүһүн харыстаа- баастарыттан сүһүрэн 1935 с. өлбүт. Үс оҕото
бакка олох олорон ааспыта. тулаайах хаалбыттар. Иван Алексеевич кэргэнэ
Тоҕус сааһыттан кыралаан олоҥхолуур, Верхоянскай Слепцовтарыттан төрүттээх, Слеп-
сэһэргиир идэлэнэн “уус тыллаах Былатыан уол цова Анна Васильевна тулаайах хаалан Дьоку-
дуо?”, - дэппитэ, онтон кэлин бэйэтин уус-уран ускайга аймахтарыгар иитиллибит, улааппыт,
поэтическай тылын-өһүн олоҕун устата µІµµ- кыра үөрэхтэммит, нууччалыы ыраастык су-
батас оҥостубута. Кини бэйэтин туһунан граж- руйар, билиилээх, сытыы-хотуу дьахтар эбит.
данскай сэрии сылларыгар “аҥаар илиибэр Киниэхэ нэһилиэстибэ быһыытынан ол дьоно
кырыылаах ыстыыктаах, аҥаарбар суруйар ха- Дьокуускайга Күөх Хонууга (билигин Киров
рандаас тайыылаах этим” диэн суруйбута. Үгүс уулуссаҕа, оннугар билигин ЗАГС дьиэтэ тутул-
айымньыларыттан хоһоонноро оччотооҕуга лубута) 9 түннүктээх киэҥ-куоҥ дьиэни хаал-
“Үлэһит ырыата”, “Уруйа улааттын”, “Кэтэһии”, ларбыттар.
“Өрүөл кэриэһэ”, “Көҥүл ырыата” ырыа буолан Ньургустаана Ивановна ахтарынан, кини-
ылламмыттара, саха үлэһит маассата дьулуурун- лэри абаҕалара П.А.Ойуунускай сахалыы аат-
баҕатын ойуулаан биир сомоҕо буоларыгар сир- таталаабыт: Дьулустаан, Ньургустаана, Саргы-
дээбитэ. лаан. Бастаан бары бииргэ олорбуттар, онтон
Платон Алексеевич бииргэ төрөөбүттэрэ ба- Былатыаннаах дьиэ ылан туспа көспүттэр. Ой-
рыта онуолар этэ. Аҕата Хоочугур Өлөксөй ба- уунускай уола суох буолан Дьулустааны олус
стакы кэргэнэ бэйэтин Күнээйи нэһилиэгин сөбүлүүр эбит, хас сарсыарда үлэтигэр баран
Местников диэн киһи кыыһа, эрдэ өлбүт, ки- иһэн, төннөн иһэн хайаан да сыллаан, таптаан,
ниттэн үс уол: Трофим, улахан Никита, кыра ымманыйан ааһара үһү. Аҕалара өлбүтүн кэннэ
Никита хаалбыттара. Иккистээн Өлөксөй, оҕолор абаҕаларын көмөтүнэн улаатан испиттэ-
Дьүлэй нэһилиэгиттэн, уос номоҕор киирбит рэ, Платон Алексеевич иһинэн сылдьыбыттара.
аатырбыт Табаахырап олоҥхоһут дойдутуттан, Онуоха 1938 с. олунньуга П.А.Ойуунускай Мо-
Евдокия Унарованы кэргэн ылан, үс уол уон- скубаттан төннөн иһэн сымыйанан буруйданан
на түөрт кыыс оҕоломмуттара: саамай улахан- тутуллар. Онтон кэлин олохторо огдолуйан
нара – Платон, Василий, Анна, улахан Маайа, барбыт. Ойуунускайга “Анкета арестованного»
Иван, Марина уонна кыра Маайа этилэрэ. Бу диэн докумуону толотторбуттарыгар, дьиэ кэр-
оҕолортон үгүстэрэ эдэр саастарыгар ыалдьан гэнин састаабын туһунан бу курдук суруйбут:
өлбүттэр. 1936 сыллаахха Платон Алексеевич “жена – Борисова Акулина Николаевна; Пра-
ахтыытыгар “Бииргэ төрөөбүттэрбиттэн икки- сковия Аянитова - племянница (сирота); Джу-
эйэх эрэ буолан хааллыбыт, мин уонна Марина”. лустан Слепцов - племянник (сирота); Муся
Ити курдук урукку олох аргыһа - сэллик - Ойуу- Федорова (дочь жены от первого мужа); Саргы-
нускай дьонун сиэтэлээбит. лана Ойунская - старшая родная дочь; Сардана
Кулун тутар 31 күнүгэр биһиги үһүө буо- Ойунская - младшая родная дочь. Все живут на
лан эрдэттэн оҥостон, бириэмэ болдьоһон, моем иждивении. Барыта 6 киһи Ойуунускай
П.А.Ойуунускай бииргэ төрөөбүт быраата Иван хамнаһыгар олорбуттар. Бу манна этиллибит
Алексеевич кыыһа Ньургустаана Ивановна Дьулустаан оҕолор атаҕастыылларын тулуйбак-
Слепцова баарын истэн, Дьокуускай куорат ки- ка, Ытык Кµілгэ оскуола 3-с кылааһын нэһиилэ
инигэр баар квартиратыгар баран көрсөн, ирэ- бүтэрбит. Наһаа үчүгэйдик атах таҥаһын ул-
хоро кэпсэтэн, сэһэргэһэн кэлбиппит. Ытык ларара, хром саппыкы, түүппүлэ арааһын
кырдьаҕас Ньургустаана Ивановна бары Таатта- оҥорор эбит. Аас-туор, ыарахан олохтон убайа
лар буоларбытын истээт оҕолуу үөрэн мичилийэ Дьулустаан эрдэ өлбүт. Саргылаан эмиэ уһун
түспүтэ, туох баар хаартыскаларын, урукку-хой- үйэлэммэтэх, эдэр сааһыгар өлбүт. Дьулустаан
укку кэмнэртэн оҕо сааһын түгэннэриттэн саа- уоллаах кыыс оҕолооҕуттан, билигин кыыһа
май үөрбүт, хомойбут кыһалҕалаах оҕо сааһын Анисия Казахстаҥҥа кэргэн тахсан олорор.
туһунан кэпсээбитэ. Оҕолор ийэлэринээн “норуот өстөөҕүн ай-
Ньургустаана Ивановна аҕата Иван Алексе- махтара” аатыран кыһалҕалаах олохтонон, дьон
евич Слепцов 1901 сыллаахха төрөөбүт. Была- атаҕастабылын, туората көрүүлэрин барытын