Page 142 - คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เครื่องหมายลูกเสือโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

ใบความร ้ ู สีที่ใช้ในแผนที่

แผนที่และเข็มทิศ สีดํา ใช้แทนรายละเอียดที่เกิดจากแรงงานมนุษย์ ยกเว้นถนน
ี
แผนที่คืออะไร สแดง ใช้แทนรายละเอียดที่เป็นถนน
แผนที่ คือ สิ่งแสดงรายละเอียดของภูมิประเทศบนพื้นผิวโลก ทั้งที่มีอยู่ตามธรรมชาติ สีน้ําเงิน ใช้แทนรายละเอียดที่เป็นน้ําหรือทางน้ํา เช่น ทะเล แม่น้ํา บึง ฯลฯ

และที่มนุษย์สร้างขึ้น โดยจําลองไว้บนวัตถุพื้นระนาบมาตราส่วน ซึ่งรายละเอียดเหล่านี้ แสดงด้วยเส้น สีเขียว ใช้แทนรายละเอียดที่เป็นป่าไม้ และบริเวณที่ทําการเพาะปลูก
สี และสัญลักษณ์ต่างๆ เช่น สีน้ําตาล ใช้แทนลักษณะทรวดทรงความสูง

สีน้ําเงินแก่ แสดงถึง ทะเล มหาสมุทรที่ลึกมาก เส้นความสูงในแผนที่

สีฟ้าอ่อน แสดงถึง เขตน้ําตื้น หรือไหล่ทวีป บริเวณภูเขา จะมีเส้นสีน้ําตาลเป็นวงรอบภูเขาเป็นวงๆ แต่ละวงนั้นจะห่างไม่เท่ากัน
สีเขียว แสดงถึง ที่ราบระดับต่ํา บางวงใกล้ชิดกัน บางวงห่างกัน เป็นเส้นแสดงความสูงจากระดับน้ําทะเลปานกลาง (วัดที่เกาะหลัก

สีเหลือง แสดงถึง ที่ราบระดับสูง จ.ประจวบคีรีขันธ์) เราจะทราบว่าภูเขานี้สูงเท่าใด ลักษณะชัน หรือลาดได้จากเส้นนี้
สีแสด แสดงถึง ภูเขาที่สูงปานกลาง โดยระยะแต่ละวงนั้นสูงต่างกัน 500 ฟุต ถ้าวงอยู่ชิดกันก็จะชัน วงห่างกันก็จะลาด

สีแดง แสดงถึง ภูเขาที่สูงมาก
่
ี
สีน้ําตาล แสดงถึง ยอดเขาทสูงมากๆ
สีขาว แสดงถึง ยอดเขาที่สูงจนมีหิมะปกคลุม
ประเทศไทย เริ่มทําแผนที่ในสมัยรัชกาลที่ 4 พ.ศ. 2418

การปรับปรุงแผนที่ของไทย เริ่มใน พ.ศ.2491 โดยความช่วยเหลือจากรัฐบาลสหรัฐ
ส่งหน่วยทําแผนที่ทางอากาศมาทําการสํารวจและจัดทําแผนที่ มาตราส่วน 1 ต่อ 50,000

(2 ซ.ม. ต่อ กม.) และกรมแผนที่ทหารได้ดําเนินการต่อมาจนปัจจุบัน
ชนิดของแผนที่

แผนที่โดยทั่วไป แบ่งออกเป็น 3 ชนิด
- แผนที่แบนราบ แสดงพื้นผิวโลกความสูงต่ํา ใช้แสดงตําแหน่ง ระยะทาง และเส้นทาง การอ่านแผนที่

- แผนที่ภูมิประเทศ แสดงพื้นผิวโลกในทางราบ ไม่แสดงความสูงต่ํา ละเอียดกว่าและใช้ วางแผนที่ในแนวราบ บนพื้นที่ได้ระดับ ทิศเหนือของแผนที่ชี้ไปทางทิศเหนือ จัดให้แนวต่างๆ

ประโยชน์ได้มากว่าแผนที่แบนราบ ในแผนที่ขนานกับแนวที่เป็นจริงในภูมิประเทศทุกแนว
- แผนที่ภาพถ่าย ทําขึ้นจากภาพถ่ายทางอากาศ มีความละเอียดและความถูกต้องมากกว่า โดยทั่วไปแผนที่จะบอกที่ตั้งของสิ่งต่าง ๆ ระบบที่ใช้ในการหาที่ตั้งของสิ่งต่างๆ ที่นิยมใช้กัน

แผนที่ชนิดอื่นมาก สามารถมองเห็นสิ่งต่างๆ ตามธรรมชาติ และสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นอย่างชัดเจน มี 2 ระบบ คืดระบบพิกัดภูมิศาสตร์ และระบบพิกัดตาราง
นอกจากนี้ยังแบ่งชนิดของแผนที่ตามลักษณะการใช้งาน ตัวอย่าง เช่น 1.ระบบพิกดภูมิศาสตร์
ั
- แผนที่ทั่วไป เช่นแผนที่โลก แผนที่ประเทศต่าง ๆ ใช้ค่าละติจูดหรือเส้นรุ้ง และลองติจูดหรือเส้นแวง เป็นตัวกําหนดที่ตั้งของสิ่งต่าง ๆ
- แผนที่ทรวดทรงหรือแผนที่นูน แสดงความสูงต่ําของภูมิประเทศ ละติจูด เป็นเส้นที่ขีดรอบโลกตามแนวนอนขนานกัน โดยมีเส้นศูนย์สูตร (อิเควเตอร์)

- แผนที่ทหาร เป็นแผนที่ยุทธศาสตร์ ยุทธวิธี เป็นเส้นกําหนดเขตแบ่งโลกเป็นซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้ เส้นละติจูดที่อยู่เหนือและใต้เส้นศูนย์สูตร
- แผนที่เดินอากาศ ใช้สําหรับการบิน เพื่อบอกตําแหน่ง และทิศทางของเครื่องบิน เรียกว่าละติจูดเหนือและละติจูดใต้ มีจํานวนซีกโลกละ 90 เส้น มีหน่วยเปนองศา ที่ขอบแผนที่จะมีเลข
็
- แผนที่เดินเรือ ใช้ในการเดินเรือ แสดงสันดอน ความลึก แนวปะการัง กํากับว่า 10, 20, 30 เราก็ทราบว่า 10 องศา, 20 องศา, 30 องศา
- แผนที่ประวัติศาสตร์ แสดงอาณาเขตยุคและสมัยต่าง ๆ ลองติจูด เป็นเส้นที่ลากจากจากขั้วโลกเหนือมายังขั้วโลกใต้ โดยเริ่มจากเส้นที่ลากผ่าน

- แผนที่การขนส่ง แสดงการคมนาคมทางบก เรือ อากาศ เมืองกรีนิช ประเทศอังกฤษ เป็นเส้นลองติจูดที่ 0 องศา ถ้าวัดไปทางขวามือจะเป็นซีกโลกตะวันออก

ฯลฯ มี 180 เส้น ถ้าวัดไปทางซ้ายมือจะเป็นซีกโลกตะวันตก มี 180 เส้น มีหน่วยเปนองศาเช่นกัน
็

คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 139 140 คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่
133
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1