Page 189 - คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เครื่องหมายลูกเสือชั้นพิเศษ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

็
นายสงวน มงคลศรีพันเลิศ ปราชญ์ชาวบ้าน ในฐานะประธานศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง หน่วยงานราชการนั้น ทําตัวเป็นแบบอย่าง คนยอมรับนับถือ วิถีชีวิตของปราชญ์ชาวบ้าน เปนวิถีที่
บ้านเขากลม ตําบลหนองทะเล อําเภอเมือง จังหวัดกระบี่ เล่าถึงการทําการเกษตรผสมผสานจาก 1 เรียบง่าย ไม่ฟฺุงเฟฺอ ใช้ชีวิตแบบสมถะ มีความซื่อสัตย์ เป็นคนมีคุณธรรม ยึดหลักพุททธรรม ไม่มี
เรื่องใน 22 เรื่องที่คิดค้นและพัฒนาเน้นการพึ่งพาตนเอง การปลูกพืชตีกลับ เป็นชื่อเรียกการปลุก ปัญหาทางด้านการเงิน ทุกคนให้การยอมรับนับถือ ใช้ชีวิตอย่างคนที่พออยู่พอกิน ไม่ทะยานอยากไป

กล้วยแบบเอารากขึ้นบนแต่เอาปลายลงดิน ผู้เขียนขออภัยหากไม่ได้เอ่ยชื่อท่านที่มีชื่อเสียงที่น่ายก ตามกิเลสฝูายต่ํา ใช้ชีวิตแบบมีสติ ปฏิเสธสังคมบริโภคนิยมวัตถุ แต่เน้นมิติทางจิตใจ เป็น
ย่องว่าเป็นปราชญ์ได้ครบทุกท่านไว้ในที่นี้ด้วย แก่นแท้ของความเป็นปราชญ์ หลักคิด และวิธีการ ที่ กัลยาณมิตร อยู่ร่วมกับธรรมชาติ

ปราชญ์ชาวบ้านเสนอ ไม่ว่าจะเป็นบุคคล หรือ ระดับชุมชนเบื้องต้นสุด เริ่มจาก การรู้จักตัวเองให้ได้ หลักคิดและวิถีชีวิตของปราชญ์ เป็นสิ่งที่คนในยุคสมัยนี้ ควรได้เรียนรู้ และนําไปเป็น
ุ
นั่นคือ ต้องรู้ว่า ปัญหาที่เราเผชิญอยู่เกิดจากอะไร ใครทําให้เกิดปัญหา เราสร้างปัญหาเอง หรือ คน แบบอย่างในการดํารงชีวิต ภูมิปัญญา วิธีการในการทํางาน สามารถนําไปใช้ปฏิบัติในระดับบคคลและ
ั
อื่นสร้างปัญหา เช่น เพราะนโยบายของรัฐบาล หรือ เพราะใคร วิเคราะห์ตนเอง ชุมชน ชุมชนได้เป็นอย่างดี การแก้ปัญหา ไม่ว่าเป็นปญหาความยากจน หรือปัญหาอะไรก็ตาม ที่เรากําลัง
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน รากฐาน ประวัติศาสตร์ความเป็นมา มีทรัพยากรอะไรบ้าง มีทุน เผชิญอยู่ ต้องใช้ปัญญา มีความรู้ความเข้าใจกับสิ่งนั้น และมีวิธีการ ความสามารถในการบริหาร

ปัญญา ทุนทางสังคม ทุนวัฒนธรรม และ ทุนทรัพย์อยู่หรือไม่ ถ้ามีจํานวนเท่าไหร่ ชีวิต หรือ ชุมชน จัดการ ข้อเสนอที่ผ่านการเรียนรู้ตลอดชีวิตของปราชญ์ชาวบ้าน เป็นขุมทรัพย์ทางปัญญา ที่ต้อง

ต้องการอะไร อะไรคือสิ่งที่จําเป็น อะไรคือสิ่งที่ต้องการ การวิเคราะห์ตัวเอง ทําให้เราได้เข้าใจตัวเอง นํามาใช้ในการพัฒนาสังคมไทย จึงจะสามารถฝูาวิกฤตการณ์ทุกอย่าง ที่เรากําลังเผชิญอยู่ได้
ทราบถึงความจําเป็น และความต้องการที่แท้จริง ทําให้ชีวิตหรือชุมชน สามารถจัดความสัมพันธ์ หรือ

กําหนดท่าทีต่อสิ่งที่มาจากภายนอก ที่เข้ามา เป็นผู้เลือก คัดสรร อะไรควรรับ หรือควรปฏิเสธ รับ ที่มา: http://biodiversity.forest.go.th/TK/index.php?option=com_zoo&view=category&Itemid=25
แล้วควรปรับให้เข้ากับชีวิตหรือชุมชน ได้อย่างไร เป็นการรู้เท่าทันสิ่งภายนอก เปรียบเสมือนชุมชนที่ : http://www.kasetorganic.com/

มีภูมิต้านทานโรคร้ายที่เข้ามา ใช้ปัญญาทํางานแทนเงินตรา เน้นการสร้างกระบวนการเรียนรู้ พัฒนา
คนให้เกิดปัญญา มีความคิดที่จะแก้ปัญหาด้วยตัวเอง การระดมทุน ระดมทรัพยากรมาทีหลัง มีความ

เชื่อมั่นว่าถ้ามนุษย์เกิดปัญญา จะสามารถแก้ปัญหาได้ การทํางานร่วมกัน จึงต้องตระหนักเสมอว่า
เป็นกระบวนการในการสร้างคนขึ้นมา สร้างการมีส่วนร่วมแทนอํานาจสั่งการ ใช้วิธีการทํางานโดย

ชักชวนคนเข้าร่วมจากกลุ่มเล็กๆ ก่อน ทําให้เกิดผลงานเห็นชัดเจน มีตัวอย่างรูปธรรมพิสูจน์ได้ จน
เกิดการยอมรับว่า สามารถทําได้จริง จึงขยายผลไปสู่วงกว้าง ชักชวน สร้างแนวร่วมให้คนเข้าร่วม

กระบวนการมากขึ้นเรื่อยๆ มีหลักในการระดมความคิดร่วมกัน ไม่ใช่ต่างคนต่างคิด ต่างคนต่างทํา
แต่จะให้ร่วมคิดกันดังๆ ในที่ประชุม นําแนวคิดของแต่ละคน มาปรับปรุงพัฒนาร่วมกัน เมื่อเกิดความ

ชัดเจนทางความคิด ก็หาแนวทางในการปฏิบัติ ถามถึงวิธีการการทํา? มีใครต้องรับผิดชอบ? ต้องใช้
ทรัพยากรอะไรบ้าง? ใช้งบประมาณเท่าไหร่? ตอนนี้มีอยู่เท่าไหร่? ต้องกู้มาเท่าไหร่? จะคุ้มค่า

หรือไม่? ตั้งคําถาม หาคําตอบ ทุกประเด็น ให้ชัดเจน เมื่อคิดแล้ว ต้องลงมือทําด้วยตัวเอง

แต่ถ้าเพียงแต่คิด เพื่อเสนอให้คนอื่นทํา จะไม่ได้ผล ยึดถือคติคิดแล้วต้องลงมือทํา ชุมชน
ต้องมีบทบาทหลัก ไม่ใช่หน่วยงานราชการ งานพัฒนาชุมชนที่ผ่านมา เป็นงานของหน่วยงานราชการ

เป็นหลัก ชุมชนเป็นเพียงผู้เข้าร่วม ถูกขอร้องให้ช่วยทําเพื่อให้เกิดผลงาน ที่หน่วยงานราชการจะได้
นําไปรายงานตามลําดับชั้น จนถึงระดับกระทรวง เปฺาหมายของราชการ จึงไม่ได้อยู่ที่จะเกิดผลต่อ

การพัฒนาชาวบ้านแต่อย่างใด แต่อยู่ที่จะมีอะไรไปรายงานเป็นผลงานของหน่วยงานราชการเอง จึง
ต้องเปลี่ยนกลับกันเป็น ต่อไปนี้ ชุมชนต้องมีบทบาทหลัก หน่วยงานราชการเป็นเพียงผู้เข้าร่วม

ส่งเสริมสนับสนุน ชาวบ้านจะต้องเป็นพระเอก ข้าราชการต้องลดบทบาทตัวเองลง เมื่อหน่วยงาน
ราชการถอนตัว ชุมชนก็สามารถดําเนินการด้วยตัวเองไปได้ ไม่ใช่เหมือนการพัฒนาที่ผ่านมา เมื่อ

หน่วยงานราชการถอนตัว หมดงบประมาณ ไม่มาส่งเสริม โครงการนั้นก็ล้มหายตายจากไปพร้อมกับ

คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 187 188 คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
180 คู่มือการจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิตประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เครื่องหมายลูกเสือชั้นพิเศษ
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2