Page 154 - ธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต

- 148 - ชีววทยาพื้นฐาน ม.4
ิ

กระบวนการหมักกรดแลกติก

กล้ามเนื้อลายและแบคทีเรีย มีกระบวนการสลายกลูโคส จนเป็นกรดแลกติก เรียกว่า กระบวนการ
ิ
หมักกรดแลกติก เนื้อเยื่อกล้ามเนื้อในขณะออกก าลังกาย เลือดล าเลียงออกซเจนให้ไปไมทัน ท าให้ปริมาณ
่
ของ ATP ในเซลล์ลดลงอย่างรวดเร็ว เซลล์จะสลายอาหารโดยกระบวรการหมักกรดแลกติก ( lactic acid
+
fermentation ) กระบวนการนี้คล้ายกับการหมักแอลกอฮอล์ แต่ NDAH + H จะถ่ายทอดอะตอมของ
ไฮโดรเจนให้แก่กรดไพรูวิก ดังภาพที่ 4.45

ภาพที่ 4.46 กระบวนการหมักกรดแลกติก

ที่มา: http://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/1270/lactic-acid-fermentation-

ไกลโคเจนที่กล้ามเนื้อลายสลายตัวหลายๆชั้นตามปฏิกิริยาที่เรียกว่า ไกลโคไลซิส แต่ละชั้นตอนใช้
เอนไซม์หลายชนิด จนได้กรดแลกติกและพลังงาน ในช่วงนี้กล้ามเนื้อไม่ใช้ออกซเจนเลย แต่ถ้าทางานนาน ๆ
ิ

เข้าจะท าให้ได้กรดแลกติกซึ่งเป็นต้นเหตุท าให้เมื่อยล้า( Fatique ) จนกระทั่งอาจเป็นตะคริว(Cramp) ดังนั้น
จึงต้องท าให้หายเมื่อยล้าโดยการหายใจแบบใช้ออกซิเจน คือการน าเอาออกซิเจนเข้าไปท าปฏิกิริยากับกรด
แลกติก1ใน 5 ส่วน ให้เกิดพลังงาน คาร์บอนไดออกไซด์และน้ า พลังงานนี้น าคาร์บอนไดออกไซด์และไอน้ า
จะถูกส่งออกไปยังเส้นเลือดส่งไปที่ปอดและขับออกมากับลมหายใจ ดังสมการ

กรดแลกติก (1ใน5ส่วน) + 3CO2 3CO2 + 3H2O + พลังงาน

กรดแลกติก (4ใน5ส่วน ) + พลังงาน ไกลโคเจน

การสลายกลูโคสแบบไม่ใช้ออกซิเจน (โดยกระบวนการหมัก) ได้พลังงานน้อยกว่าแบบใช้ออกซิเจน
เพราะขั้นตอนการสลายกลูโคสแบบไม่ใช้ออกซิเจนจะหยุดลงเพียงชั้นไกลโคไลซิสเท่านั้น
ไมโทคอนเดรียไม่มีความจ าเป็นต่อการสลายกลูโคสแบบไม่ใช้ออกซิเจนโดยการหมัก เพราะการ

สลายกลูโคสแบบไม่ใช้ออกซเจนไม่มีกระบวรการถ่ายทอดอิเล็กตรอน กรดไพรูวิก 2 โมเลกุล แล้วปล่อย ATP
ิ
2 โมเลกุล และไฮโดรเจน 4 อะตอม NAD จะมารับไฮโดรเจนเป็น NADH + H และจะถ่ายทอดอะตอมของ
+
ไฮโดรเจนให้กับแอซิตัลไฮด์ ซึ่งมีคาร์บอน 2 อะตอม จึงไม่สามารถน าเอาพลังงานอเล็กตรอนที่มีอยู่ใน
ิ