Page 25 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ม.ปลาย
P. 25
15
1.3 พระมหากษัตริย
ประเทศไทยมีพระมหากษัตริยปกครองประเทศสืบเนื่องมากวา 700 ป ตั้งแตสมย
ั
ั
สุโขทัย อยุธยา ธนบุรี และรัตนโกสินทร การปกครองโดยระบบกษัตริยเปนวฒนธรรมทไทยรับมา
ี่
จากอินเดีย พรอมกับการรับวัฒนธรรมความเชื่อทางศาสนา โดยไดผสมผสานแนวคิดหลัก 3 ประการ
ี่
ิ
ุ
เขาดวยกัน คือ แนวคิดในศาสนาพราหมณ - ฮนดู ทเชื่อวากษัตริยทรงเปนสมมติเทพ แนวคิดใน
พุทธศาสนาที่วา พระมหากษัตริยทรงมีสถานะเปรียบประดุจพระพุทธเจา ทรงเปนจักรพรรดิราช
หรือธรรมราชา ทกอปรดวยราชธรรมหลายประการ อาท ทศพิธราชธรรม และจักรวรรดิวัตร
ิ
ี่
12 ประการ แนวคิดทั้งสองประการดังกลาวนี้ อยูบนพื้นฐานของแนวคิดประการทสาม คือ การปกครอง
ี่
แบบพอปกครองลูก ดังปรากฏมาตั้งแตสมัยสุโขทัย ดวยเหตุนี้จึงทําใหการปกครองโดยระบบกษัตริย
ของไทย มีความเปนเอกลักษณเฉพาะตัวแตกตางจากประเทศอื่น (มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี, 2554 : พระราชนิพนธคํานํา)
ิ
ตามอนุสัญญามอนเตวเดโอวาดวยสิทธและหนาที่ของรัฐ (The Montevideo
ิ
Convention on the Rights and Duties of State) ค.ศ. 1393 มาตรา 1 ไดกลาวถึงองคประกอบของรัฐ
เพื่อวัตถุประสงคในกฎหมายระหวางประเทศวา รัฐประกอบดวย ประชากรที่อยูรวมกันอยางถาวร
ดินแดนทกําหนดไดอยางแนชัด ความสามารถทสถาปนาความสัมพันธกบตางรัฐได (อานาจ
ี่
ี่
ํ
ั
อธิปไตย) และมรัฐบาล ซึ่งในการปกครองประเทศไมวาจะเปนระบอบใดก็ตาม เพื่อใหการปกครอง
ี
ุ
เปนไปดวยความสงบเรียบรอย จะตองมีผูนําเปนผูบริหารปกครองประเทศ โดยทผูนําหรือประมข
ี่
ั
ั
ั้
ี
สูงสุดในการปกครองประเทศของนานาอารยประเทศนั้น จะมความแตกตางกนไป ทงนี้อาจขึ้นอยูกบ
ระบบการปกครอง ประเพณีนิยมและธรรมเนียมปฏิบัติที่สืบทอดกันมา หรือบางประเทศเกิดการเปลี่ยนแปลง
ุ
จากรูปแบบการปกครองของประเทศนั้น ๆ เชน มีพระมหากษัตริยเปนประมขสูงสุด หรือม ี
ี
ประธานาธิบดีเปนผูปกครองประเทศหรือรัฐ สําหรับประเทศไทยเรานั้นมพระมหากษัตริยเปน
ประมุขสูงสุดในการปกครองประเทศมาตั้งแตอดีตกาล
ความหมายของคําวา พระมหากษัตริย
พระมหากษัตริย คือ ประมุขหรือผูปกครองสูงสุดของประเทศ จะเหนไดวาประเทศไทย
็
ุ
ตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบันมีพระมหากษัตริยเปนประมขปกครองประเทศ อนเกดจากแนวความคิด
ั
ิ
ที่วา แตเดิมมนุษยยังมีนอยดํารงชีพแบบเรียบงายอยูกับธรรมชาติ และเมื่อมนุษยขยายพันธุมากขึ้น
ธรรมชาติตาง ๆ เริ่มหมดไป เกิดการแกงแยงกันทํามาหากิน เกิดปญหาสังคมขึ้น จึงตองหาทางแกไข
คนในสังคมจึงคิดวาตองพิจารณาคัดเลือกใหบุคคลที่เหมาะสมและมความเฉลียวฉลาด ไดรับการแตงตั้ง
ี
ุ
ั
ี่
ใหเปนผูพิจารณาตัดสิน เมื่อเกิดกรณีปญหาตาง ๆ ซึ่งตองปฏิบติหนาทดวยความบริสุทธิ์ยติธรรม
ทําใหคนในสังคมพอใจ และยินดี ประชาชนทั้งหลายจึงเปลงอุทานวา “ระชะ” หรือ “รัชชะ” หรือ
ี่
ํ
ราชา แปลวา ผูเปนทพอใจประชาชนยนดี ตอมาเลยเรียกวา พระราชา ดวยเหตุทวาการกระทา
ิ
ี่

