Page 89 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ม.ปลาย
P. 89
79
ศาสตราจารยพระยาอนุมานราชธนราชบัณฑิต
ุ
พระยาอนุมานราชธน เปนบคคลผูใฝหาความรูมาตั้งแตเด็ก ชอบสะสมหนังสือ
ี่
อานหนังสือ ศึกษาในชั้นตนทโรงเรียนบานพระยานานาพิพิธภาษี (โต บนนาค) ตอมาเขาเรียนท ี่
ุ
ี่
โรงเรียนอัสสัมชัญ จบถึงชั้นมัธยมปท 4 เริ่มแรกทางานทโอสถศาลารัฐบาล และโรงแรมโอเรียลเต็ล
ี่
ํ
ตามลําดับ และไดเขารับราชการในกรมศุลกากร ตําแหนงเสมียนพนักงาน ดวยความขยันในหนาท ี่
การงาน ทานจึงไดรับเลื่อนตําแหนงตามลําดับพรอมกับรับพระราชทานบรรดาศักดิ์เปน ขุน หลวง
พระ พระยา โดยเปนพระยาอนุมานราชธน ตําแหนงผูชวยอธิบดีกรมศุลกากร
ตอมาหลวงวจิตรวาทการ ซึ่งขณะนั้นดํารงตําแหนงอธิบดีคนแรกของกรมศิลปากร
ิ
ี่
ไดชักชวนใหทานเขารับราชการในกรมศิลปากรในตําแหนง หวหนากองศิลปวิทยา จนในทสุดเปน
ั
ิ
อธบดีกรมศิลปากร ชวงที่ทานดํารงตําแหนงอธิบดีกรมศิลปากร ไดรับแตงตั้งเปนราชบณฑิต
ั
หลังเกษียณอายุราชการทานไดดํารงตําแหนงผูรักษาการตําแหนงนายกราชบัณฑิตยสถาน โดยเปน
ประธานกรรมการชําระปทานุกรม ประธานกรรมการทําอักขรานุกรมภูมิศาสตรไทย ประธานกรรมการ
ิ
บญญัติศัพทภาษาตางประเทศเปนภาษาไทย และประธานคณะบรรณาธการคําสารานุกรมไทย
ั
เปนตน
ผลงานของพระยาอนุมานราชธน ทานเปนบุคคลที่ไดรับการยกยองวาเปนนักปราชญ
เปนบุคคลทแสวงหาความรู จึงเปนบคคลผูรอบรูในหลายสาขาวชา เปนทรูจักของชาวไทยและ
ุ
ี่
ี่
ิ
ตางประเทศ มีดังนี้
ั
1. งานดานประวติศาสตร ไดแก งานแปลเรื่อง อารยธรรมยุคดึกดําบรรพ บันทึก
ความรูตาง ๆ ที่เปนจดหมายโตตอบระหวางพระยาอนุมานราชธนกับสมเด็จเจาฟากรมพระยา
นริศรานุวัตติวงษ
2. งานดานภาษาศาสตร ทานเปนนักนิรุกติศาสตร เขียนตํารานิรุกติศาสตรเผยแพร
ทั้งภาษาไทยและภาษาตางประเทศ และเปนตําราเรียน
3. งานดานมานุษยวิทยา ทานไดเขียนตําราเรื่อง วัฒนธรรม ฟนความหลังชีวิตชาวไทย
ั
สมยกอนและการศึกษาเรื่องประเพณีไทย ประกอบดวยประเพณีเกยวกบชีวิต เกด - ตาย
ิ
ี่
ั
ปลูกเรือน การแตงงาน ประเพณีเกี่ยวกับเทศกาลตรุษ - สารท เปนตน
ิ
ทานเปนผูวางรากฐานการศึกษาความรูทางดานคติชนวทยา ซึ่งไดรวบรวมงาน
เกี่ยวกับนิทานพื้นบาน การละเลน ความเชื่อและประเพณี โดยแปลนิทานของตางประเทศ วิจารณ
นิทานไทย ซึ่งผลงานของทานตีพิมพโดยใชนามปากกา “เสฐียรโกเศศ” รวมกบนาคะประทป
ั
ี
ิ
ผลงานบางเรื่องที่ทานแตงเอง ไดแก หิโตปเทศ ทศมนตรี นิยายเบงคลี กถาสริตสาคร ทวาราตรี
พันหนึ่งทิวา นิทานอิหรายราชธรรม สิบสองเรื่อง ฯลฯ
