Page 64 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ประถม
P. 64
55
ั
จากหลักฐานด้านจารึกให้ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ว่าเมืองส าคัญในแคว้นสุโขทย
ั้
ั
มีทงหมด 5 เมือง คือ เมืองศรีสัชนาลัย เมืองสร ลวง สองแควหรือพิษณุโลก เมืองสุโขทย
ั
ี่
เมืองชากังราว (ก าแพงเพชร) และเมืองพิชัย โดยมีเมืองสุโขทยเป็นเมืองของผู้น าทจะเข้ามา
ปกครองดินแดนเหล่านี้
ศิลปะสุโขทัยเริ่มตั้งแต่เมื่อแคว้นสุโขทัยรับพระพุทธศาสนาเถรวาทจากลังกา ตั้งแต่
ี่
ี่
ั
ี่
สมัยพ่อขุนรามค าแหงเมื่อพุทธศตวรรษท 19 ศิลปะสุโขทยจัดได้ว่าเป็นศิลปะไทยทงดงามทสุด
และมีลักษณะเฉพาะของตัวเอง โดยเฉพาะพระพุทธรูปสุโขทัยซึ่งมีลักษณะเด่นคือ พระรัศมีเป็น
เปลวเพลิง ขมวดพระเกศาเป็นก้นหอย พระพักตร์รูปไข่ พระขนงโก่ง พระนาสิกงุ้ม พระโอษฐ์
อมยิ้มเล็กน้อย พระอังสาใหญ่ บั้นพระองค์เล็ก ครองจีวรยาวลงมาจรดพระนาภี ปลายจีวรเป็น
ั
ั้
ลายเขี้ยวตะขาบ นอกจากนี้ในสมัยสุโขทยยังนิยมทาพระพุทธรูปตามอิริยาบททงสี่คือ ยืน เดิน
ั
ั
่
นั่ง และนอน ศิลปะสุโขทยไม่เพียงแต่ทากันในแคว้นสุโขทยเทานั้นแต่ได้ส่งอิทธิพลให้แก่ศิลปะ
อยุธยา แม้ว่าจะถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรอยุธยาแล้วก็ตาม
ั
ี่
สุโขทยนอกจากจะมีพระพุทธรูปทมีลักษณะเฉพาะของตัวเองแล้ว ยังมี
ี่
สถาปัตยกรรมทมีลักษณะเฉพาะตัวเองอีกด้วยคือ เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ หรือเจดีย์ทรง
ดอกบัวตูม ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของพุทธศาสนา เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์พบโดยทวไปในเมืองส าคัญ
ั่
ั
สมัยสุโขทย เช่น ทจังหวัดสุโขทย พิษณุโลก ตาก เพชรบูรณ์ นอกจากนี้ยังพบทวัดสวนดอก
ี่
ั
ี่
จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งขึ้นไปพร้อมกับพุทธศาสนานิกายเถรวาททพระมหาธรรมราชาลิไทส่ง
ี่
พระสุมนเถระขึ้นไปเผยแผ่ศาสนา
1) เจดีย์สมัยสุโขทัย
ั
เจดีย์สมัยสุโขทย ได้รับอิทธิพลแบบอย่างมาจากแหล่งต่าง ๆ กัน เช่น อินเดีย
ั
ลังกา ขอม มอญ และช่างจากสกุลช่างทางใต้ คือเมืองนครศรีธรรมราช และไชยา ช่างสุโขทย
ได้พยายามดัดแปลงรูปแบบ ให้มีลักษณะแบบอย่างผสมกลมกลืนเป็นของตนเอง คือถือหลัก
ี่
ั
รู้จักรับและปรับปรุง จึงเป็นผลให้ศิลปกรรมสุโขทยมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวเป็นทรู้จักของชาวโลก
ี่
ั่
ทวไป ซึ่งบ่งบอกถึงศรัทธาอันแรงกล้าทมีต่อพระพุทธศาสนา และแนวความคิดสร้างสรรค์
ในทางสถาปัตยกรรมที่ไม่ซ้ าแบบกับของชนชาติใด
ี
ั
เจดีย์สุโขทย จ าแนกได้ตามลักษณะของรูปทรงดังท มะลิ โคกสันเทยะ
ี่
ได้จ าแนกไว้ ดังนี้
1. เจดีย์ทรงดอกบัวตูม
2. เจดีย์ทรงกลมแบบลังกา
