Page 44 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
P. 44
44
ใช้ทรัพย์นั้น เช่น เลี้ยงไก่ย่อมได้ไข่ เลี้ยงหมูย่อมได้ลูกหมู ปลูกต้นยางพาราย่อมได้น้ำยางพารา ดังนั้น
ไข่ไก่ ลูกหมู น้ำยางพารา เป็นสิ่งที่ได้มาโดยการมีหรือใช้แม่ทรัพย์ จึงเป็นดอกผลธรรมดา แต่ทรัพย์ใด
ที่งอกเงยออกจากตัวแม่ทรัพย์และเมื่อหลุดออกจากตัวแม่ทรัพย์แล้ว ทำให้แม่ทรัพย์บกพร่องเสียหาย
สิ่งนั้นย่อมไม่ใช่ดอกผลธรรมดา เช่น เขาวัว หางวัว เนื้อวัว เพราะเมื่อตัดออกแล้วทำให้สัตว์นั้นเสีย
ี
สภาพไป ไม่สามารถงอกออกมาได้อก แต่ขนแกะเป็นดอกผลธรรมดาของแกะ เพราะเมื่อตัดขนแกะ
ออกแล้ว ขนแกะนั้นก็งอกขึ้นมาใหม่ ส่วนบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปที่ผลิตจากเครื่องจักรในโรงงานไม่เป็น
ดอกผลธรรมดาของเครื่องจักร เพราะบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปไม่ได้เกิดขึ้นตามธรรมชาติของเครื่องจักร หรือ
ต้นข้าวที่ปลูกในนาเกิดจากแรงงานของมนุษย์ มิได้เกิดจากธรรมชาติของที่นา จึงมิใช่ดอกผลของนา
ดังนั้นข้าวก็ไม่ใช่ดอกผลของที่นา
ดอกผลธรรมดาจะถือเอาได้เมื่อขาดตกออกจากสิ่งนั้นๆ ตราบใดที่ยังติดอยู่กับตัวแม่
ทรัพย์ก็ยังไม่เป็นดอกผลธรรมดา เช่น ไข่ทอยู่ในท้องแม่ไก่ ลูกหมูที่อยู่ในท้องแม่หมู มะม่วงที่อยู่ติดกับ
ี่
ต้นยังไม่เป็นดอกผล เพราะยังไม่ขาดตกออกจากตัวแม่ทรัพย์ การขาดตกออกจากตัวแม่ทรัพย์นั้น
อาจจะขาดตกลงด้วยวิธีใดๆ ก็ได้ อาจจะเป็นโดยธรรมชาติหรือการกระทำของมนุษย์ เช่น ไก่ออกไข่
หมูตกลูก คนใช้ไม้สอยผลมะม่วงให้หลุดจากต้น ลมพดผลมะม่วงที่สุกจนหลุดจากต้นถือว่าเป็นการ
ั
ื่
ขาดจากตัวแม่ทรัพย์แล้ว แต่ถ้าเจ้าของฆ่าไก่เพอเอาไข่ ตัดต้นมะม่วงเพื่อทำถ่าน ไข่ที่ผ่าออกจากท้อง
แม่ไก่ ถ่านไม้ที่ได้จากการตัดต้นมะม่วง ไม่ถือว่าเป็นดอกผลธรรมดา เพราะไม่ได้ขาดจากตัวแม่ทรัพย์
ตามธรรมชาติ แต่เป็นการทำให้แม่ทรัพย์ถูกทำลายไปด้วย
2.2 ดอกผลนิตินัย หมายความว่า ทรัพย์หรือประโยชน์อย่างอนที่ได้มาเป็นครั้งคราว
ื่
ื่
ื่
แกเจ้าทรัพย์จากผู้อนเพอการที่ได้ใช้ทรัพย์นั้น และสามารถคำนวณและถือเอาได้เป็นรายวันหรือตาม
่
ระยะเวลาที่กำหนดไว้ กล่าวคือ ดอกผลนิตินัยเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นโดยผลของกฎหมาย เกิดจากกฎหมาย
ื่
ให้การรับรองและคุ้มครองตามมาตรา 148 วรรคสาม ดอกผลนิตินัยเป็นทรัพย์หรือประโยชน์อย่างอน
ที่เจ้าของทรัพย์ได้มาจากผู้อนเป็นครั้งคราวเพอตอบแทนการที่ผู้อนได้ใช้แม่ทรัพย์นั้น เช่น นายพายุ
ื่
ื่
ื่
นำเงินไปฝากธนาคารไว้เป็นเวลา 3 ปี เมื่อครบ 3 ปีแล้ว นายพายุย่อมได้ดอกเบี้ยจากธนาคาร เพราะ
ธนาคารได้นำเงินฝากของนายพายุไปลงทุนหาประโยชน์ในระหว่าง 3 ปีนั้น ดังนี้ดอกเบี้ยจึงเป็นดอก
ผลนิตินัย หรือนายวายุให้นายศิลาเช่ารถยนต์ นายวายุย่อมได้ค่าเช่าจากนายศิลา เพราะนายศิลาได้ใช้
ั
สอยรถยนต์ของนายวายุ ดังนี้ ค่าเช่าจึงเป็นดอกผลนิตินัย หรือกรณีนายอคนีนำเงินไปลงทุนในห้าง
หุ้นส่วนจำกัด เมื่อถึงสิ้นปีห้างหุ้นส่วนจำกัดมีกำไร ได้แบ่งเงินส่วนแบ่งของกำไรให้นายอคนี ส่วนแบ่ง
ั
