Page 39 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต

39

4.8 การเอาสังหาริมทรัพย์หลายคนมารวมเป็นส่วนควบ กล่าวคือ ถ้ามีการเอา
สังหาริมทรัพย์ของบุคคลหลายคนมารวมเข้ากันจนเป็นส่วนควบหรือแบ่งแยกไม่ได้ ถ้าแยกจะทำให้

บุบสลายหรือเปลี่ยนแปลงรูปทรงสภาพไปตามมาตรา 144 วรรคแรก ผลทางกฎหมายกำหนดให้ทุก
ื่
คนเป็นเจ้าของร่วมกัน แต่ละคนมีส่วนตามค่าแห่งทรัพย์ของตนในเวลาที่รวมเข้ากับทรัพย์อน แต่ถ้า

ทรัพย์อนหนึ่งอาจถือได้ว่าเป็นทรัพย์ประธาน เจ้าของทรัพย์นั้นเป็นเจ้าของทรัพย์ที่รวมเข้ากันแต่ผู้
ั
ื่
เดียว แต่ต้องใช้ค่าแห่งทรัพย์อนๆ ให้แก่เจ้าของทรัพย์นั้นๆ เช่น เอาตัวถังรถยนต์ต่อขึ้นกับรถยนต์
ผู้อน โดยมีตัวรถยนต์เป็นทรัพย์ประธานเพราะฉะนั้นตัวถังจึงเป็นส่วนควบกับรถยนต์ ตามมาตรา
ื่
1316 วรรคสอง ทั้งรถยนต์และตัวถังเป็นของเจ้าของรถยนต์ แต่เจ้าของรถยนต์ (ผู้ให้เช่าซื้อ) ต้องจ่าย

ค่าตัวถังและจ่ายเท่าที่ตนเองได้ลาภงอกด้วย ผู้เช่าซื้อใช้ตัวถังไปหลายปีต้องหักค่าเสื่อมด้วย

4.9 เอาสัมภาระผู้อนมาทำสิ่งใดขึ้นใหม่ กล่าวคือ เป็นกรณีที่นำสัมภาระของคนอน
ื่
ื่
ทั้งหมดที่ไม่ใช่ของผู้ทำมาทำให้เกิดเป็นทรัพย์ใหม่ โดยผู้ทำออกแรงงานด้วยตนเอง ผลทางกฎหมาย

ย่อมทำให้เจ้าของสัมภาระ เป็นเจ้าของทรัพย์ใหม่ แต่ต้องใช้ค่าแรงงานให้แก่ผู้ทำ ถ้าแรงงานมีค่า

มากกว่าค่าสัมภาระหลายเท่า ย่อมทำให้ผู้ทำเป็นเจ้าของทรัพย์ใหม่ แต่ต้องใช้ค่าสัมภาระ เช่น นาย

เพลิงซึ่งเป็นดีไซเนอร์ชื่อดังของประเทศ ได้นำผ้าไหม ด้าย กระดุมและของประดับตกแต่งต่างๆ ของ

นายศิลา มาสร้างสรรค์ออกแบบเป็นชุดแต่งงาน ซึ่งชุดนี้มีมูลค่า 1 ล้านบาท เช่นนี้ชุดแต่งงานจะเป็น

ของนายเพลิง แต่นายเพลิงต้องใช้ค่าผ้าไหม ด้าย กระดุมและของประดับตกแต่งให้แก่นายศิลา แต่

วัตถุดิบต้องมีมูลค่าไม่เกิน 250,000 บาท ค่าแรงงงานต้องมากกว่าค่าสัมภาระ 2-3 เท่า ค่าสัมภาระ

400,000 บาท ชุดแต่งงานต้องเป็นของเจ้าของสัมภาระ

ทั้งนี้สัมภาระที่นำมาทำสิ่งใหม่ต้องเป็นของผู้อนขณะทำ เพราะถ้าสัมภาระเป็น
ื่
ื่
ของผู้ทำอยู่ก่อนแล้ว จะไม่สามารถใช้มาตรา 1317 ได้ เช่น ยืมแผ่นไม้และสังกะสีผู้อนมาปลูกบ้าน
เป็นการทำสัญญายืมใช้สิ้นเปลืองที่กรรมสิทธิ์ในแผ่นไม้และสังกะสีตกเป็นของผู้ยืมตามมาตรา 650

แล้ว ผู้ยืมมีหน้าที่คืนทรัพย์สินเป็นประเภท ชนิดและปริมาณเดียวกันให้แก่ผู้ให้ยืมตามสัญญา

อุปกรณ ์

ุ
อปกรณ์ หมายความว่า สังหาริมทรัพย์ซึ่งโดยปกตินิยมเฉพาะถิ่นหรือโดยเจตนาชัดแจ้ง
ื่
ของเจ้าของทรัพย์ที่เป็นประธาน เป็นของใช้ประจำอยู่กับทรัพย์ที่เป็นประธานเป็นอาจิณ เพอ
ประโยชน์แก่การจัดดูแล ใช้สอย หรือรักษาทรัพย์ที่เป็นประธาน และเจ้าของทรัพย์ได้นำมาสู่ทรัพย์ที่