Page 21 - torca
P. 21

KARUSEL/TAGĦRIF                                                                                 Il-Ħadd 5 ta’ Marzu 2017 21

               D
               DWAR GĦADA X’TISMA’ U TARA? WAR GĦADA X’TISMA’ U TARA?



               TISMA’ MINN GĦANDNA





                                                                                                     TONY CASSAR DARIEN / tcd@onvol.nettcd@onvol.net

                                                                                                    mifrux  f’ħafna  kategoriji,   meta tqis kif il-maġġoranza
                                                                                                  biex   jolqot   il-gosti   ta’   kbira  tan-nies  moderni  im-
                                                                                                  kulħadd.   Anke    l-artisti   dorrijin  joperaw,  biex  jif-
                                                                                                  bbenefi kaw  b’mod  qawwi    frankaw   il-ħala   tal-ħin,
                                                                                                  permezz     tat-teknoloġija.   qegħdin  immorru  mal-ew-
                                                                                                  Biżżejjed  tħares  lejn  il-You-  wel  għall-eħfef  deċiżjoni.
                                                                                                  Tube, fejn kull artist, tkun xi   Jagħżlu  bl-aktar  mod  kom-
                                                                                                  tkun   l-attività   artistika   du.
                                                                                                  tieħu, kapaċi jilħaq il-biljuni   Dan ifi sser li n-nies qegħ-
                                                                                                  ta’ spettaturi u segwaċi.   din  jimxu  fuq  is-suġġeri-
                                                                                                    Fuq  il-karti,  il-kamp  tal-  menti   magħmulin   mill-
                                                                                                  arti  u  tad-divertiment  qatt   ġganti  infushom.  Kif  per
                                                                                                  ma kien daqshekk demokra-   eżempju jagħmlu l-Amazon
                                                                                                  tiku. Imma fejn jidħol in-ne-  ma’  kull  min  jixtri  ktieb
                                                                                                  gozju  –  meta  tfi ttex  fejn   minn għandhom; jirrikman-
                                                                                                  qegħdin imorru l-fl us – l-is-  daw  kotba  simili  li  xerrejja
                                                                                                  tampa  hija  għal  kollox  dif-  oħra  (bħalek)  ikunu  xtraw-
                                                                                                  ferenti.                    hom ukoll.
                                                                                                    Għax  fi r-realtà  t-tekno lo-  U mid-dehra fi l-futur din
                                                                                                  ġija  qiegħda  tkompli  tkab-  it-tattika  se  tkompli  tin-
                                                                                                  bar lil min ‘diġà’ huwa kbir,   ħadem  b’metodi  aktar  raf-
                                                                                                  u  tagħmel  sinjur  aktar  lil   fi nati.  F’Diċembru,  fi l-fi era
                                                                                                  min  ‘diġà’  huwa  sinjur.  Kif   tal-elettronika  f’Las  Vegas,
                                                                                                  nafu,  id-dinja  tal-ispettaklu   l-akbar  waħda  tal-kwalità
                                                                                                  hija  ddominata  mill-iġganti   tagħha fi d-dinja, Reed Hast-
                                                                                                  bħal Facebook, Google, Am-  ings,  is-CEO  tal-kumpanija
                                                                                                  azon, Netfl ix u Disney. Waqt   Netfl ix,  tkellem  dwar  l-am-
                                                                                                  li fi ċ-Ċina – li hi dinja oħra   bizzjoni  ewlenija  tal-kump-
                                                                                                  fi ha nnifi sha – issib l-Aliba-  anija b’dan il-mod: ‘One day
                                                                                                  ba u t-Tencent.             we  hope  to  get  so  good  at
                                                                                                    Dawn il-mega produtturi   suggestions, that we’re able
                     Ħabib,  il-KARUSEL   daq  u  żbalji  madornali     Ħadd  mhu  jargumenta     jħaddmu sistema li minnha   to  show  you  exactly  the
                     se  tkompli  tgħaddi     fi ċ-ċerimonja  tal-Oscars,  l-  mal-fatt  li  t-teknoloġija  fet-  jgawdu  l-ftit.  Jekk  tinzerta   right  fi lm  or  tv  show  for
                     (u  tgħabbi)  minn   istampa  tad-dinja  bdiet  tiċ-  ħet  aċċess  wiesgħa  lill-   barra mis-sistema kważi im-  your mood, when you turn
               ħdejk  kull  nhar  l-ewwel   ċajpar  u  l-mużika  tal-prog-  biljuni  ta’  nies  madwar  d-  possibbli  biex  tiġi  innottat,   on Netfl ix.’
               Ħadd tax-xahar. Malli d-di-  ress  bdiet  iżżarzar  u  tisto-  dinja għall-abbundanza sħi-  wisq inqas segwit. Għax il-  Ma  nafx  b’xi  ħadd  li
               rezzjoni ntebħet b’liema de-  na.                      ħa ta’ divertiment minn kull   konsumaturi  kważi  dejjem   kkum menta, wisq inqas qo-
               vozjoni  l-qarrejja  qegħdin   It-teknoloġija li fost ħafna   kwalità.  (Ħlief  forsi  l-ġlied   isegwu  biss  dak  li  jiġi  rrik-  mos,  b’din  l-attitudni  tal-
               “telgħin  –  niżlin  –  niżlin  –  ħwejjeġ  oħrajn  wiegħdet   tas-sriedaq live!).   mandat lilhom mill-iġganti.   ġganti  tat-teknoloġija.  Pjut-
               telgħin – waqt – li – jduru u   uffi ċċju  bla  karti  meta  qed   Illum  bosta  aktar  nies,   U aktar iva milli le, imorru   tost  naħseb  li  l-kotra  tieħu
               jibqgħu – fl -istess – post” –   tiswa  ferm  aktar  minn  qatt   mill-erbat  ir jiħat  tal-globu   għal dawk l-ismijiet li jaslul-  pjaċir,  u  tapprezza  l-għaj-
               (għax  wara  kollox  dak  hu   qabel  biex  xorta  baqgħet   għandhom  il-kapaċità  biex   hom  stampati  fi l-quċċata   nuna  ġentilment  mogħtija
               x-xogħol  tal-KARUSEL)  –   tiksi  kullimkien  bil-karti.   jassistu  għal  kull  forma   tal-iskrin tagħhom.  minnhom.  B’dal-ġest  tagħ-
               għamlet bħalma għamlet il-  Im ma  l-agħar  hu  l-mod  kif   immaġinabbli  ta’  diverti-  Derek Thompson, l-awtur   hom ħajjitna ngħixuha b’in-
               Knisja,  li  għandha  l-ewwel   it-teknoloġija,  li  pprietkat   ment  tal-ogħla  livell.    U   tal-ktieb  “Hit  Makers”,  jid-  qas  tbatija,  u  b’ferm  aktar
               Ġimgħa tax-xahar.  B’umiltà,   għażliet  mifruxin,  qiegħda   kulħadd  jaqbel  ukoll  li  ftit   deskrivi l-affari bħala “anni-  pjaċir.
               libsin  jeans  u  fl okk  li  biż-  tikkondizzjona   l-għażliet   tas-snin ilu, dan it-tip ta’ so-  mal  b’denb  twil  imma  rqiq   Imma  mbagħad  niftakar
               żmien  saru  qishom  xkora,   tagħna,  bla  ma  biss  nin-  disfazzjon  kulturali  kienu   ħafna”.  Tassew  li  l-menù   f’kotba  bħal  “Brave  New
               nagħmlu l-almu tagħna kol-  tebħu.                     biss midħla tiegħu s-sinjuri.   huwa   mimli,   qisu   ma   World”  (Huxley)  u  “1984”
               lu  biex  inkomplu  nseddqu   Fuq dan xtaqthom jitkell-  Għax  il-ħaddiem  ordinarju     hemmx  limitu  għal  għażla   (Orwell).  Tal-aħħar  għandu
               din id-devozzjoni.         mu nhar it-Tnejn li għadda   u l-proxxmu tagħna bi dħul   fenominali  ta’  dak  kollu  li   sentenza  li  tgħid:  Il-bned-
                 Għax kif kuljum qegħdin   l-allat  ta’  Hollywood  imma   limitat  kien  jitħalla  jittew-  tista’ ssegwi. Imma qiegħed   min għandhom għażla. Din
               nisimgħu u naraw f’din id-  forsi  tgħammxu  fi d-dawl   web.                       jiġri  li  minħabba  din  l-  tikkonsisti  jew  fi l-Ħelsien,
               dinja tad-Donald, tal-Brexit,   tal-qamar  (Moonlight)  li  la-  Aktar  importanti  minn   għażla super-abbundanti, li   jew fi l-Kuntentizza. Il-kotra
               tal-fundamentaliżmu,  fake   qat lill-pajjiż tal-paroli  (Bla   hekk  illum  id-divertiment   teħtieġ  ħin  u  enerġija  biex   l-kbira tan-nies jippreferu l-
               news,  delitti,  ġlied  tas-srie-  Bla Land).          huwa  ppjanat  biex  ikun   tkun  mifl ija  kif  jixraq;  u   Kuntentizza.

              L-RGF u l-UoM jiffi  rmaw Memorandum ta’ Ftehim (MoU)


                l-Fondazzjoni  għal-Logħob  Re-  Sur  Vasileios  Kasiotakis,  u  r-Rettur   ċerka dwar il-problemi tal-logħob tal-  għall-istaff  tal-RGF,  u  l-kollaborazz-
              Isponsabbli (The Responsible Gam-  tal-Università,  il-Professur  Vella,  fi l-  azzard.  L-Università,  mill-banda  l-  joni  fi r-riċerka  –  in kluż  ħidma  fl im-
               ing  Foundation  –  RGF)  irrappre-  preżenza tal-Onor. Kristy Debono.  oħra, għandha l-għerf u l-kompeten-  kien  sabiex  jinkisbu  fondi  għal  din
               żentata mill-Onor. Silvio Schembri u   Il-missjoni  tal-RGF  tinkludi  l-  za meħtieġa, u lesta li tappoġġja lill-  ir-riċerka  mill-Gvern,  l-industrija  u
               l-Università  ta’  Malta  (UM)  irrap-  ħolqien ta’ għarfi en aktar wiesa’ tal-  RGF fi l-missjoni tagħha u l-għanijiet   partijiet interessati oħ ra. Iż-żewġ en-
               preżentata  mir-Rettur,  il-Professur   kobor  tal-problemi  assoċjati  mal-  speċifi ċi  tagħha,  primarjament  per-  titajiet  għandhom  jaħ dmu  fl imkien
               Alfred  J.  Vella,  iffi rmaw  Ftehim  li   logħob  f’Malta,  kif  ukoll  il-kawżi   mezz tal-Fakultà għat-Tisħiħ tas-Soċ-  ukoll  biex  ikabbru  kemm  jistgħu  t-
               jispeċifi ka l-oqsma ta’ kooperazzjoni   possibbli u l-konsegwenzi tagħhom,   jetà. Għal dan il-għan, l-RGF qed tof-  tixrid tal-għerf u l-informazzjoni ġġe-
               reċiproka.  Saret  konferenza  stampa   bil-ħsieb  li  tipprevenihom,  u  li  tip-  fri  numru  ta’  boroż  ta’  studju  kull   nerata minn din ir-riċerka u jassigu-
               fl -Università ta’ Malta, li kienet indi-  provdi  l-appoġġ  u  l-pariri  meħtieġa   sena għal studenti biex isegwu grad   raw  li  r-riżultati  mir-riċerka  jkunu
               rizzata mill-Onor. Emmanuel Mallia,   għal lagħaba tal-azzard bi problema   ta’  Master  f’oqsma  relatati  mal-  disponibbli għal dawk li b’mod dirett
               Ministru għall-Kompetittività u Eko-  u  d-dipendenti  tagħhom,  fl -isforzi   Logħob  Responsabbli.  Il-Memoran-  ifasslu l-politika/jieħdu deċiżjonijiet,
               nomija Diġitali, Marittima u tas-Ser-  tagħhom biex jirpiljaw. Wieħed mill-  dum jaħseb għal kondiviżjoni ta’ da-  u għal riċerkaturi prospettivi.  L-RGF
               vizzi,  l-Onor.  Schembri,  iċ-Chair-  għanijiet  prinċipali  tal-Fondazzjoni   ta, l-aċċess għal-Librerija tal-Univer-  tesplora l-possibilitajiet ta’ apprentis-
               person  tal-Fondazzjoni  għal-Logħob   għal-Logħob  Responsabbli  huwa  li   sità għall-istu denti universitarji koll-  tat fl -industrija, fi lwaqt li l-UoM tkun
               Responsabbli,  is-CEO  ta’  Maltco,  is-  tappoġġja  u  tippromwovi  aktar  ri-  ha  li  jirċievu  l-borża  ta’  studju  u   tista’ tanalizza dawn l-esperjenzi.
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26