Page 25 - torca

Il-Ħadd 5 ta’ Marzu 2017 25
OPINJONIJIET

META JITTRATTAWK TA’ VAVU

Fr MARK MONTEBELLO / montebello@gmail.com

huwa suġġett li għandu jin- ċittadini, bank lill-klijenti, inhuma l-oriġini u l-ġus-
APPUNT
APPUNTAMENT AMENT teressa lil kulħadd. Għax kumpanija lill-benefi ċjarji, u tifi kazzjoni tiegħu (Taqsima
GĦALIK kulħadd, illum jew għada, l-bqija. 2), is-sura l-faqar tiegħu
GĦALIK
isib ruħu vittma ta’ din l-at- Kulħadd hu fi l-periklu li (Taqsima 3) u l-azzjoni pos-
Nhar il-Ħamis, 16 titudni insolenti. Nies adulti jsir vittma tal-pa ternaliżmu sibbli kontra l-paternalisti
ta’ Marzu, fi ċ-Ċen-Marzu, fi ċ-Ċen-
ta’ bħalek m’għandhomx jiġu daqskemm kul ħadd jista’ (Taqsima 4). Hu ktieb li
tr ttrattati ta’ vavi. Għandhom juża l-paterna liżmu ma’ jippreżenta studju kumpless
tru tal-Fortifi kazzjo-u tal-Fortifi kazzjo-
San
T
nijiet, Triq riq San moħħ biex jaħsbu bih u ħaddieħor. u diffi ċli fi kliem mill-aktar
nijiet,
Mark, jieħdu d-deċiżjonijiet. F’dawn il-każijiet kollha, ħfi ef, b’lingwaġġ sempliċi u
Mark, il-Belt (il-il-Belt (il-
Mandraġġ),
Mandraġġ), mis- Għand hom il-libertà tal- il-persuna paternalista tit- b’ħafna eżempji ta’ tifsir.
mis-
7.30
7.30 p.m. ’l qud-p.m. ’l qud- għażla. tratta lil ħaddieħor bħalli- Minħabba li l-messaġġ
diem, se joħroġ Għandhom id-dritt ifass- kieku kien tfal, jiddettalu ewlieni tal-ktieb hu maħsub
ktieb proprju fuq lu ħajjithom, il-ferħ tagħ- fuq ħajtu, jiddeċiedi għalih biex jgħin lill-qarrej jiskopri
hekk. Fuq il-pa ter- hom, l-identità tagħhom u mingħajr il-kunsens tiegħu l-forom differenti tal-
naliżmu. Il-ktieb l-ġejjieni tagħhom kif iridu u jirrappreżentah mingħajr paternaliżmu u biex possib-
jismu “Min Jgħidu huma. Mhux kif jiddetta ma jikkonsultah. Il-pater- bilment jikkumbattihom, il-
n-Nies li Jien? – Il- ħaddieħor. nalista jippretendi li jaf ak- pożizzjonijiet favur u kontra
faqar tal-Paterna- tar mill-vittmi tiegħu kif l-ġustifi kazzjoni tal-pater-
liżmu”. IL-ĦAŻEN għandhom jgħixu, x’deċiż- naliżmu huma murija
Huwa mik tub TAL-PATERNALIŻMU jonijiet għandhom jieħdu, f’termini kemmxejn kate-
minn Mark Monte- x’isawwar il-ferħ tagħhom, goriċi.
bello u ppubblikat Il-paternaliżmu hekk x’identità personali għandu Dan m’għandux ifi sser li
emm kelma għal mill-SKS. Għal din l-attività jagħ mel. Huwa meta xi jkollhom, u x’ġejjieni hu taj- f’kull pożizzjoni mhemmx
meta jittrattawk ta’ l-pub bliku kollu hu mistie- ħadd jittratta lil ħaddieħor jeb għalihom. kontradizzjonijiet, għal-
Hvavu. “Pater naliż- den u d-dħul huwa mingħajr qisu kien immatur. Jista’ Fl-aħħar mill-aħħar, il- kemm dawn aktarx ma
mu”. Hija kelma li tiġi mil- ħlas. Din hija okkażjoni jkun missier lil uliedu, raġel paternaliżmu huwa kwist- jnaqqsux is-saħħa tal-argu-
Latin “pater”, li tfi sser “mis- għalik ukoll, jekk jinteressak lil martu, namrata lin-nam- joni ta’ kontroll, manipu- menti. Il-ktieb ma jippreten-
sier”. Għax meta jittrattawk is-suġġett. rat, sid ta’ impjieg lill- lazzjoni u sfruttament. dix li kulħadd jaqbel ma’
ta’ vavu, iġibu ruħhom Fl-attività tista’ tieħu seh- ħaddiema, kap ta’ diparti- dak kollu li jgħid, iżda għall-
miegħek qishom kienu xi em fi d-diskussjoni (li żgur ment lil ta’ taħtu, superjur KTIEB JGĦODD GĦALIK inqas jiftaħ diskussjoni li
papà, imma fl -agħar sens tkun interessanti, jekk mhux lis-sudditi tiegħu, imħallef tista’ tipproduċi xi ħaġa.
tal-kelma papà jew missier. ukoll ftit taħraq), u wkoll lil min jitressaq quddiemu, Dan il-ktieb jistħarreġ il- Għalhekk, ħu l-appunta-
L-attitudni tkun li jittrat- tikseb il-ktieb bl-irħis, għax pulizija lill-pubbliku, tabib paternaliżmu minn kull lat ment: Nhar il-Ħamis, 16 ta’
tawk bħallikieku kont għa- dak in-nhar ikollu prezz lill-pazjenti, kappillan lill- tiegħu, interpersonali, isti- Marzu, fi ċ-Ċentru tal-Forti-
dek xi tifel jew tifl a li trid lil speċjali għal dawk li jatten- parruċċani, u l-bqija. tuzzjonali u legali. Jittratta fi kazzjonijiet, Triq San
min jieħu ħsiebek u jħares du. Jista’ jkun ukoll, fuq livell kif aħna niltaqgħu mal-pa- Mark, il-Belt (il-Mandraġġ),
fuqek. Fil-fatt, il-paternaliżmu istituzzjonali, il-gvern liċ- ternaliżmu (Taqsima 1), l- fi s-7.30 p.m.

biss jista’ jeħles u jeqred, sema. Imma, dan u din jin- res ‘il fuq aktar inħossni
Tal-garżellaal-garżella
T jekk wieħed biss għandu s- sew li taħt is-sema kulħadd neħfi ef!
U mela ħfi ef bħali sieħbi!
setgħa fuq kollox u fuq l-istess. Li, mill-Papa ’l isfel,
kulħadd, min jien jien biex ilkoll inħabbtu fuq sidirna. Mhux għax jien wasalt tafx!
dan nagħmlu? Mhux le, kif jaħsbu xi Jiena bħalek. F’ħajti nitħabat.
Fr MARIO ATTARD / frmarioa@gmail.com
Tgħidlix għax mort nis- wħud, għax aħna tajbin. In- U daqqa tiġini vit u daqqa
tud ja barra? Jew għamilt xi kella biex nilagħbuha tal-qa- skorfi na. U niżbalja wkoll.
kors ta’ xi speċjalizzazzjoni ddisin. Jew għax m’għan- Bħal kulħadd. Imma naħseb
Malta? Lanqas għax studjajt dniex bżonn l-indiema. li taħsibha bħali: vapur ġie
xi xjenza partikulari u allura Bħalma jaħsbu xi puritani li mibni mhux biex joqgħod
issa qed naħseb li lħaqt is- jaħsbu li wasslu imma imsakkar imma biex isalpa
sema b’idi? Inkella li, mbagħad jħawdu mod ieħor. lil hinn mill-moll. Ġie mibni
mingħalija, tant kemm sirt Inħabbtu fuq sidirna għax ħalli jbaħħar fl -ibħra. U allu-
bravu u brava, li issa nżilt fl - ilkoll midinbin. Ilkoll għan- ra, dan l-imbierek vapur li
abbissi tal-eżistenza umana dna bżonn min iħenn jsalpa f’tant ibħra fondi u
u sirt professur u professu- għalina. Għax ilkoll niżbal- f’maltempati kbar, ma tip-
ra? jaw. Mela ejja ma nqażżuhiex pretendix li jidħollu xi ftit
Il-bniedem ġie maħluq u nagħtu spazju lil xulxin tal-ilma? Jekk dan hu l-każ
biex jgħix b’mod ħieles. Biex nikbru! lanqas ma waqgħet id-dinja.
jiskopri l-umanità tiegħu bil- Minn moħħu biex jitfa’ Mal-ewwel baċir tat-tiswija
mod il-mod. Biex iva, mill- lin-nies fi l-garżelli qiegħed li jsib sorġieh u jsewwuh.
iżbalji tiegħu stess, jitgħal- jagħmel ħsara kbira lilu X’kull waħda tnejn!
lem. Mela ejja noħolqu amb- nnifsu stess. Għax qiegħed Ejja ma nitfgħu lil ħadd,
a jiġu l-elezzjonijiet moħ - garżella! Mela l-ewwel jent fejn jippermetti li bnie- jitfa’ lilu nnifsu f’gaġġa. U ħbieb, fi l-garżella. Iżda ejja
Lħi jmur lura fi ż-żmien. qrawk. Imbagħad fl ewk. U dem jiżbalja u mill-iżball jik- jagħlaq ruħu f’morsa ta’ nifi rħu b’kull persuna! L-eb-
Jiġifi eri fi żmien meta l-voti wara li lestew ix-xogħol vil- ber. U mhux naħtfu l-oppor- kundanna bla ħniena. Sa- da kors, professjoni, kariga,
kienu jingħaddu u jintefgħu jakk tagħhom, tefgħuk tunità biex lil min qed jip- kemm ma jieqafx jiġġudika uniformi, hi x’inhi, ma
fi l-garżelli. U n-nies, wara l- hemm, tiġri f’garżella. Għal prova jikber u jimmatura, u jibda jħenn għal dak li jkun tagħtini l-awtorità li ngħid
perspex, erħil hom jgħoddu rieħek. X’ħasra hux! bil-pass tiegħu, nifgawh. u hekk jeħles lilu nnifsu min u minn fejn sejjer. Ejjew
ħalli jaraw min tela’. L-aktar Illum ngħid li trid tkun Noqtluh. Nagħtuh kemm mill-kundanna! nerġgħu insemmu lil ħabib-
il-canvas sers u d-diriġenti tal- bla qalb biex tagħmel biċċa nifi lħu ġo rasu. Għax niġ- Kemm nieħu gost inħares na Ġakbu u din id-darba
partit. Hu liema hu. xogħol bħal din. Għax, kif ġudikawh. U nitfgħuh fi l- ’l fuq mir-ras ta’ min moħħu nisimgħuh iżid l-aħħar biċċa
Issa din il-biċċa xogħol tgħidilna tajjeb l-Ittra ta’ San misħuta garżella! fi l-garżelli! Ara xi ġmiel ta’ tad-diskors tiegħu fl -istess
tal-garżelli fakkritni f’ħaġa Ġakbu, “wieħed biss huwa Niftehmu, għal min moħ- qamar hemm fuq! U dik ix- vers: “Int min int biex tiġ-
li, meta ssir, tgħidx kemm dak li jagħmel il-Liġi, ħu kaxxa, il-garżella teżisti. xemx sabiħa kollha dija! Li ġudika lil ħaddieħor?” (Ġak
tweġġa’. Għax tagħmel biżi- wieħed biss l-Imħallef: dak Jiġifi eri għal min jaħseb li, tarmi s-sħana tal-imħabba u 4:12).
bilju ħsara. Kemm hi kiefra li għandu s-setgħa jeħles u għax jikkontrolla lil ħad- tal-kompassjoni! Ara dawk U bilħaqq, il-garżelli qegħ-
hux li tiltaqa’ ma’ nies u, bl- jeqred” (Ġak 4:12). Naħseb dieħor u jagħmel kapital il-kwiekeb kemm qed iteptu! din hemm biex fi hom nitfgħu
attitudni tagħhom, tħoss- li tafu għal min qed nirreferi mill-iżbalji tal-oħrajn, jaħseb U dawk il-muntanji! Xi l-karti u fi les, u mhux persu-
hom qegħdin jitfgħuk f’xi hux? U mela, jekk wieħed li se jogħla ’l fuq ’l fuq fi s- ġmiel! Ajma! Aktar ma nħa- ni tad-demm u l-laħam!