Page 47 - เล่ม 23 เกษตรผสมผสาน บ้านชบา
P. 47

�
                                                                ื
 ื
 ั
 ี
 ท้งน้การเรียนรู้เพ่อค้นหาศักยภาพของชุมชนเป็นวิธีการท่หน่วยงาน  ส่งผลในเชิงการทาลายวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของเกษตรกร เน่องจากการ
 ี
 ของรัฐไม่ค่อยให้ความสาคัญหรือไม่สนใจจะดาเนินการมาก่อน กระบวนการ  อพยพโยกยายถ่นฐานของชาวชนบทอสาน เกษตรกรจงควรจะไดรบการเสรม
                                                                ้
                                                        ึ
                                           ี
                                                                        ิ
                         ิ
                      ้
 �
 �
                                                                 ั
 ี
                                        ี
                                                     ี
 ิ
                                                         �
 พัฒนาท่ผ่านมาหน่วยงานของรัฐมักจะเร่มต้นด้วยการค้นหาปัญหาและความ  สร้างความเข้มแข็งในการปรับเปล่ยนวิถีการผลิตท่จะนาไปสู่การสร้างความ
 ต้องการของชุมชน ซึ่งเป็นกระบวนการที่ไม่ต้องใช้เวลานานก็ท�าได้ แต่ไม่ให้  มั่นคงและยั่งยืนในการผลิตอาหารและพืชผลทางการเกษตร
                                                                     ื
 �
                                       ึ
                                   ี
 ความสาคัญกับการค้นหาศักยภาพของชุมชน เพราะคิดว่าชาวบ้านจาเป็น  สถานการณ์ปัญหาท่เกิดข้นจากการทาเกษตรกรรมเชิงเด่ยวเพ่อการ
                                                 �
                                                                 ี
 �
                    ึ
                                                                  ี
                    ้
                                                                  ่
 ต้องพ่งพาทุนและงบประมาณจากภาครัฐ จึงไม่พยายามสร้างรากฐานของ  ค้า เกดขนในประเทศไทยมานานกว่า 50 ปีแล้ว นบแต่มการเปลยนแปลง
                  ิ
 ึ
                                                       ั
                                                            ี
                     �
                                                           ี
                                 ั
                                                                ึ
 การแก้ไขปัญหาด้วย “ทุน” ของชุมชนเอง ไม่ว่าจะเป็นทุนทางภูมิปัญญา ทุน  จากการทาเกษตรแบบด้งเดิมมาเป็นการปลูกพืชเชิงเด่ยว ซ่งปรากฏว่า
 ทางสังคม หรือทรัพยากรเพ่อการพัฒนา การค้นพบศักยภาพของชุมชนจะ  เกษตรกรได้ผลผลิตสูงขึ้นจริง แต่ต้องแลกกับสิ่งที่ไม่คาดคิดตามมามากมาย
 ื
 ช่วยให้ชาวบ้านตระหนักชัดว่าแม้จะไม่มีใครมาช่วย หรือไม่มีทุนจากภายนอก   ทั้งดินเสื่อมโทรม ผลผลิตปนเปื้อนสารเคมี พืชผลอ่อนแอเกิดโรค ต้องใช้สาร
                                               ื
                                            ึ
                                 ี
 ชาวบ้านก็จะสามารถพัฒนาตนเองได้ ช่วยตัวเองได้ และพึ่งตนเองได้ เพราะ  เคมีและยาปราบศัตรูพืชถ่ข้นและมากข้นเร่อย ๆ บทเรียนความล้มเหลวจาก
                                   ึ
 ื
 ั
 ทุนของชุมชนจะช่วยสร้างความม่นใจในการขับเคล่อนกิจกรรมการพัฒนา   เกษตรกรรมเคมี ได้มีเกษตรกรส่วนหนึ่งพยายามจะออกจากวงจรนี้ โดยลด
                                                                   ั
 โดยไม่ต้องกังวลกับการรอคอยการช่วยเหลือจากหน่วยงานราชการหรือ  การใช้สารเคมีและพัฒนามาสู่รูปแบบเกษตรผสมผสานและเกษตรย่งยืน น่น
                                                                        ั
 ี
                                                �
 องค์กรพัฒนาเอกชน ชาวบ้านสามารถช่วยตัวเองได้ น่คือผลของกระบวนการ  หมายถึงการสร้างหรือพัฒนาระบบไร่นาให้นาไปสู่ความหลากหลายทางการ
 ี
                                                ึ
                 ี
 เรียนรู้ท่ชาวบ้านได้ค้นพบศักยภาพของตนเอง ค้นพบทุนของตนเอง และพบ  ผลิตท่ใกล้เคียงกับระบบนิเวศของชุมชน ซ่งจะทาให้เกิดความสมดุลและม ี
                                                    �
                                                                   ึ
                                    �
 ทางออกในการแก้ไขปัญหาของตนเอง  เสถียรภาพ อันเป็นเป้าหมายสาคัญของการทาเกษตรย่งยืนและการพ่งตนเอง
                                                        ั
                                                �
 ่
 3.  กำรขับเคลือนกิจกรรมเกษตรผสมผสำนพลังบวร  ได้ของเกษตรกรได้ในที่สุด
 การขับเคล่อนศูนย์เรียนรู้ชุมชนเกษตรผสมผสานพลังบวรมีเป้าหมาย  ศูนย์เรียนรู้ชุมชนเกษตรผสมผสานพลังบวรจะพยายามขับเคล่อน
 ื
                                                                       ื
                                              ื
 ี
 ึ
                                          ู
                                      ั
              ิ
 �
 หลักท่ต้องการจะลดและขจัดความล้มเหลวท่เกิดข้นจากการส่งเสริมการทา  กจกรรมเกษตรผสมผสาน โดยต้งอย่บนพ้นฐานการมีส่วนร่วมของประชาชน
 ี
 ื
 ี
 ี
 ึ
 เกษตรกรรมเพ่อการค้า ซ่งท่ผ่านมาได้ส่งผลให้เกษตรกรท่เป็นผู้ผลิตกลับ  ในการจัดการรูปแบบการเกษตรผสมผสานให้เกิดความยั่งยืน โดยมีแนวทาง
 ี
 กลายเป็นกลุ่มคนท่ทุกข์ยากจากภาวะความยากจน ความหิวโหย และทุพ  การท�างานที่ประกอบด้วย
                                                                        ื
 โภชนาการ จึงมีความพยายามท่จะฟื้นฟูระบบเกษตรกรรมย่งยืนและ  1)  สนับสนุนกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนบนวิถีพลังบวร เพ่อ
 ี
 ั
 ่
 ั
 ี
 ั
 ี
 ี
 ็
 ิ
 ึ
 ่
 ่
 ื
 ่
 ื
 ่
 การเกษตรเพอยงชพ ซงเปนแนวทางทชาวอสานเคยปฏบติสบเนองตอกนมา  ร่วมกันพัฒนารูปแบบและระบบเกษตรผสมผสานท่รักษาวัฒนธรรมประเพณ ี
 ื
                                                     ี
 ั
 ี
 นานนับศตวรรษ และจะปรับเปล่ยนกระบวนการผลิตท่ผิดพลาดดังกล่าวท ่ ี  และภูมิปัญญาท้องถ่น เพ่อสร้างความหลากหลายทางชีวภาพ รักษาและ
 ี
                                  ื
                             ิ
 44  ศูนย์เรียนรู้ชุมชนเกษตรผสมผสานพลังบวร      ภูเบศ วณิชชานนท์ และ พระมงคลวชิรากร 45
 ส�ำนักสงฆ์บ้ำนชบำ อ�ำเภอเมืองจันทร์ จังหวัดศรีสะเกษ
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52