Page 48 - เล่ม 23 เกษตรผสมผสาน บ้านชบา
P. 48
ื
ึ
ี
พัฒนาพันธุกรรมพืชและสัตว์พื้นบ้าน และใช้ประโยชน์จากระบบนิเวศอย่าง ซ่งมีท้งส่งเสริมกันด้วยการเลือกชนิดและพันธุ์พืช/สัตว์ท่มีความเก้อกูลกัน
ั
ื
ั
ย่งยืน โดยเน้นกระบวนการมีส่วนร่วมบนพ้นฐานพลังบวร คือความร่วมมือ และกัน
�
ระหว่างบ้าน (ชาวบ้านและผู้นาชุมชน) วัด (พระสงฆ์) และหน่วยงานราชการ แนวทางการพัฒนาศูนย์เรียนรู้จะเน้นการทางานเชิงบูรณาการพลัง
�
ื
เพ่อให้การพัฒนาสามารถแก้ไขปัญหาและสนองตอบความต้องการชองชาว บวร คือการมีส่วนร่วมขับเคลื่อนทั้งฝ่ายผู้น�าชุมชนบ้านชบา ส�านักสงฆ์บ้าน
ื
ี
บ้านและชุมชนได้ตรงประเด็นได้มากที่สุด ชบา และโรงเรียนในชุมชน เพ่อให้เกิดกระบวนการแลกเปล่ยนเรียนรู้ร่วมกัน
ี
ื
ั
2) ส่งเสริมการพฒนาระบบเกษตรผสมผสานท่มีความเหมาะสมกับ ของชาวบ้านในชุมชน ทางานร่วมกันบนพ้นฐานความสัมพันธ์ทางสังคม เพ่อ
ื
�
�
�
ิ
เงื่อนไขทางสังคม วัฒนธรรม และสภาพแวดล้อมในแต่ละชุมชน เพื่ออ�านวย นาเอาวัฒนธรรมประเพณีและภูมิปัญญาท้องถ่นมาเป็นหลักในการทางาน
ให้เกษตรกรสามารถเข้าถึงทรัพยากรพ้นฐานการผลิตได้อย่างเท่าเทียมกัน ร่วมกัน เน้นคุณค่าความดีงามและการช่วยเหลือเก้อกูลกันระหว่างคนใน
ื
ื
�
โดยเฉพาะการพัฒนาศักยภาพให้แก่เกษตรกรสามารถทาการผลิตโดยเพ่ม ชุมชน เพิ่มขีดความสามารถในการจัดการตนเอง จัดการทรัพยากรหรือการ
ิ
ึ
�
ิ
ความหลากหลายในไร่นา ทาให้เกษตรกรมีแหล่งรายได้เพ่มข้นจากผลผลิตท ่ ี ผลิตและผลผลิตของคนในชุมชน เน้นการพัฒนาส�านึกเพื่อการพึ่งพาตนเอง
ี
ี
ั
สามารถเก็บเก่ยวได้ตลอดท้งปี ช่วยลดความเส่ยงในกรณีท่พืชผลเสียหายหรือ ให้ได้มากที่สุด เหล่านี้ล้วนแต่ต้องมีการท�างานร่วมกันอย่างเข้มแข็ง มีการบู
ี
ั
�
่
ี
�
ราคาผลผลิตตกตา การเกษตรผสมผสานดาเนินการ ท้งการสร้างความหลาก รณาการและประสานงานให้เกิดการแลกเปล่ยนเรียนรู้ แลกเปล่ยนข้อมูล
ี
หลายในไร่นาคือการปลูกพืชหมุนเวียน ลดการใช้สารเคมีด้วยการใช้ปุ๋ยพืช ข่าวสารอ่างทั่วถึงกัน
สด ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก และลดการไถพรวน ที่ผ่านมาชาวบ้านชบาส่วนมากต่างคนต่างแก้ไขปัญหาของตนเอง ไม่
ื
ั
3) สนับสนุนการหมุนเวียนทรัพยากรอย่างย่งยืน เพ่อสร้างความ ค่อยร่วมมือกันแก้ไขปัญหาอย่างจริงจัง และพึ่งพาคนภายนอกคือหน่วยงาน
ี
สัมพันธ์ท่เหมาะสมระหว่างกิจกรรมในไร่นา เช่น ปลูกพืช เล้ยงสัตว์ เล้ยงปลา ภาครัฐในการแก้ไขปัญหา มากกว่าจะแสวงหาความร่มมือกันในชุมชน รวม
ี
ี
ี
และพัฒนาแหล่งน�้า ให้เสริมประโยชน์ต่อกันอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด จน ถึงการทากษตรกรรมท่ไม่สนใจจะพ่งตนเอง ขาดการเรียนรู้ระหว่างชาวบ้าน
ึ
�
ื
ื
ไม่จ�าเป็นต้องใช้ปัจจัยการผลิตใด ๆ จากภายนอก รวมทั้งไม่มีผลผลิตเหลือ พระมงคลวชิรากรจึงต้องการจะร้อฟื้นความร่วมมือของคนในชุมชนบนพ้น
ี
ื
ทิ้งที่เป็นภาระ และรักษาระดับความสมดุลของธาตุอาหารในไร่นา ไม่ให้เกิด ฐานความสัมพันธ์แบบพ่แบบน้อง เพ่อหันหน้ามาช่วยเหลือและร่วมมือกัน
ิ
ึ
ี
ผลกระทบต่อความสมบูรณ์ของพืชท่ปลูก เช่น หมุนเวียนวัสดุอินทรีย์มาใช้ แก้ไขปัญหาของชุมชนบ้านชบา โดยเน้นภูมิปัญญาท้องถ่นและการพ่งพา
ื
ิ
ี
ั
ิ
ั
ี
ใหม่ การปลูกพืชหมุนเวียนด้วยพืชตระกูลถ่ว ปลูกพืชท่มีระบบรากลึกเพ่อ ตนเอง โดยเร่มจากการปรับเปล่ยนวิถการผลตในชุมชนมาเป็นสนบสนุนการ
ี
ื
ั
ิ
ึ
ดึงธาตุอาหารจากดินช้นล่างกลับข้นสู่ดินช้นบน เพ่มการปลูกไม้ยืนต้น เป็นต้น ทาการเกษตรผสมผสานเพ่อสนองความต้องการบริโภคภายในชุมชน ไม่เน้น
ั
�
ู
์
้
ี
ื
่
เหลานเปนองคความรทเขาใจสภาพธรรมชาตและความสมพนธของสงมชวต การผลิตเพ่อการขายในตลาด แต่เม่อสามารถผลิตได้มากเหลือจากการบริโภค
ี
็
้
่
ั
ั
์
ิ
่
ื
ี
ิ
้
ี
ิ
46 ศูนย์เรียนรู้ชุมชนเกษตรผสมผสานพลังบวร ภูเบศ วณิชชานนท์ และ พระมงคลวชิรากร 47
ส�ำนักสงฆ์บ้ำนชบำ อ�ำเภอเมืองจันทร์ จังหวัดศรีสะเกษ
