Page 107 - วิทยาศาสตร์ ม.ปลาย
P. 107
99
ข. มาตราขนาดโมเมนต์ การวดั ขนาด ดว้ ยมาตราริกเตอร์เป็ นทีรู้จกั กนั อย่างแพร่หลาย แต่วิธีการ
ของริกเตอร์ยงั ไม่แม่นตรงนักในเชิงวิทยาศาสตร์ เมือมีสถานีตรวจวดั คลืนแผ่นดินไหวมากขึนทวั โลก
ขอ้ มลู ทีได้ แสดงวา่ วธิ ีการของริกเตอร์ใชไ้ ดด้ ีเฉพาะในช่วงความถแี ละระยะทางหนึงเท่านัน ใน พ.ศ.
ฮิรู คะนะโมะริ ( Hiroo Kanamori นกั ธรณีฟิ สิกส์ ชาวญีป่ ุน) ไดเ้ สนอวิธีวดั พลงั งานโดยตรงจากการวดั การ
เคลือนทีของรอยเลือน มาตราการวดั ขนาดของคะนะโมะริ เรียกว่า มาตราขนาดโมเมนต์(Moment
Magnitude Scale)
ค. มาตราความรุนแรงเมอร์คลั ลี นอกจากการวดั ขนาดแผ่นดินไหว บางครังนกั ธรณีวิทยาใช้
มาตราความรุนแรง ( Intensity) เพอื อธิบายผลกระทบทีแตกต่างกนั ของแผ่นดินไหว มาตราความรุนแรงที
นิยมใชก้ นั ไดแ้ ก่ มาตราความรุนแรงเมอร์คลั ลี ( Mercalli Intensity Scale) ซึงมาตราความรุนแรงเมอร์คลั ลี
กาํ หนดขึนครังแรกโดย กวีเซปเป เมอร์คลั ลี ( Guiseppe Mercalli) ชาวอิตาเลียน นักวิทยาศาสตร์
ดา้ นแผ่นดินไหวและภูเขาไฟ) ใน พ.ศ. และต่อมาปรับปรุงโดยแฮร์รี วูด ( Harry Wood) นักวิทยาศาสตร์
ดา้ นแผน่ ดินไหว ชาวอเมริกนั ) และแฟรงก์ นิวแมนน์ ( Frank Neumann นกั วิทยาศาสตร์ดา้ นแผน่ ดินไหว
ชาวอเมริกนั ) ใน พ.ศ. มาตราความรุนแรงเมอร์คลั ลจี ดั ลาํ ดบั ขนั ความรุนแรงตามเลขโรมนั จาก I-XII
แผ่นดินถล่ม (land slides)
แผน่ ดินถล่มเป็ นปรากฏการณ์ธรรมชาติของการสึกกร่อนชนิดหนึง ทีก่อใหเ้ กิดความเสียหายต่อ
บริเวณพืนทีทีเป็ นเนินสูงหรือภูเขาทีมีความลาดชนั มาก เนืองจากขาดความสมดุลในการทรงตวั บริเวณ
ดงั กล่าว ทาํ ให้เกิดการปรับตวั ของพืนดินต่อแรงดึงดูดของโลกและเกิดการเคลือนตัวขององคป์ ระกอบ
ธรณีวทิ ยาบริเวณนนั จากทีสูงลงสู่ทีตาํ แผน่ ดินถล่มมกั เกิดในกรณีทีมฝี นตกหนักมากบริเวณภูเขาและภูเขา
นนั อมุ้ นาํ ไวจ้ นเกิดการอมิ ตวั จนทาํ ใหเ้ กิดการพงั ทลาย
ประเภทของแผ่นดนิ ถล่ม
แบ่งตามลกั ษณะการเคลอื นตวั ได้ 3 ชนิดคือ
1. แผน่ ดินถลม่ ทีเคลอื นตวั อยา่ งชา้ ๆเรียกวา่ Creep เช่น Surficial Creep
2. แผน่ ดินถลม่ ทีเคลือนตวั อยา่ งรวดเร็วเรียกว่า Slide หรือ Flow เช่น Surficial Slide
3. แผน่ ดินถลม่ ทีเคลือนตวั อยา่ งฉบั พลนั เรียกว่า Fall Rock Fall
นอกจากนียงั สามารถแบ่งออกไดต้ ามลกั ษณะของวสั ดุทีลว่ งหลน่ ลงมาได้ 3 ชนิด คือ
o แผน่ ดินถลม่ ทีเกิดจากการเคลือนตวั ของผวิ หนา้ ดินของภูเขา
o แผน่ ดินถล่มทีเกิดจากการเคลอื นทีของวตั ถทุ ียงั ไม่แขง็ ตวั
o แผน่ ดินถลม่ ทีเกิดจากการเคลือนตวั ของชนั หิน
