Page 280 - E-book การประชุมวิชาการครั้งที่ 36

ั
อย่างไรก็ตามยังไม่มีการศกษาเฉพาะถึงประสทธิภาพของการป้องกันการตั้งครรภ์ของการผาตดนำทอนำไข่
่
ิ
่
ึ
(12)
ี่
ออกทั้ง 2 ข้าง แต่มีข้อมูลพบว่าการตั้งครรภ์ทเกิดขึ้นเองภายหลังการตัดท่อนำไข่ออกทั้ง 2 ข้างเกิดขึ้นน้อยมาก
และมีการศึกษารวบรวม case report ที่มีการตั้งครรภ์ที่เกิดจากเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ (IVF-ET) ภายหลัง
การตัดท่อนำไข่ออกทั้ง 2 ข้างทั้งหมด 20 ราย พบว่าทั้งหมดเป็นการตั้งครรภ์นอกมดลูก และส่วนใหญ่การตั้งครรภ์
(13)
เกิดขึ้นที่ tubal stump จะเห็นได้ว่าสตรีที่มีประวัติผ่าตัดนำท่อนำไข่ออกทั้ง 2 ข้างยังมีโอกาสตั้งครรภ์เองได ้
ถึงแม้ว่าจะมีโอกาสน้อยมาก ดังนั้นถ้าสงสัยว่าจะมีการตั้งครรภ์เกิดขึ้นในสตรีกลุ่มนี้ก็ควรได้รับการตรวจยืนยัน

ต่อไป สำหรับผู้ที่มีประวัติใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์หลังได้รับการผ่าตัดชนิดนี้ ถึงแม้ว่าส่วนใหญ่เกิดการ
ตั้งครรภ์ในมดลูก แต่ก็ยังมีโอกาสเกิดเป็นการตงครรภ์นอกมดลูกในตำแหน่ง tubal stump ได้เช่นกัน ในการ
ั้
พิจารณาทำการผ่าตัดนำท่อนำไข่ออกทั้ง 2 ข้างทดแทนการทำหมันหญิงอาจจะต้องเลือกทำในผู้ที่มีคุณสมบัติท ี่

เหมาะสม เช่น อายุมากกว่า 35 ปี หรือมีความแน่นอนว่าไม่ต้องการมีบุตรในอนาคตอีก เนื่องจากภายหลังการ
้
ผ่าตัดโอกาสตั้งครรภ์เองน้อยมาก และถ้าจะเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์จำเป็นต้องใชเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ซึ่งมี
ค่าใช้จ่ายสูง

จากข้อมูลข้างต้นพบว่าการตดทอนำไข่ออกทั้ง 2 ข้างแทนการทำหมันหญิงสามารถลดความเสยงของการ
ั
่
ี่
เกิดมะเร็งรังไข่ได้ มีความปลอดภัยสูง และมีความเสี่ยงต่ำ แต่การนำผลการศึกษาต่าง ๆ มาประยุกต์ใช้ในทาง
คลินิกอาจต้องใช้ความระมัดระวังเนื่องจากการศึกษาส่วนใหญ่ทำการศึกษาในสตรีที่มาคลอดบุตรด้วยการผ่าตัด

คลอดทางหน้าท้อง ซึ่งทำให้ผ่าตัดง่ายและภาวะแทรกซ้อนน้อย สำหรับสตรีที่ทำหมันหลังคลอดโดยเปิดแผลหน้า
ท้องชนิด mini-laparotomy incision อาจทำให้การตัดท่อนำไข่ออกทั้ง 2 ข้างทำได้ยากขึ้นและมีภาวะแทรกซ้อน

มากกว่า และข้อจำกัดของการผ่าตัดชนิดนี้อีกอย่างหนึ่งคือ ต้องใช้แพทย์ผ่าตัดที่มีความชำนาญในการผ่าตด
ั
มากกว่าการทำหมันหญิงทั่วไป

Incidental salpingo-oophorectomy

Incidental salpingo-oophorectomy เป็นการผ่าตัดนำรังไข่และท่อนำไข่ออกทั้ง 2 ข้างโดยอวัยวะทั้ง
2 ส่วนไม่มีความผิดปกติทางพยาธิสภาพใด ในปัจจุบันการผ่าตัดนี้ทำใน 2 กลุ่ม ได้แก่

• สตรีที่มีพันธุกรรม BRCA mutation - มีจุดประสงค์เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งรังไข่ มะเร็ง

ท่อนำไข่ และ peritoneal cancer และเพื่อลด overall mortality rate เรียกว่า risk-reducing

salpingo-oophorectomy (RRSO) โดยการผ่าตัดนี้ได้รับการยอมรับว่าเป็นส่วนหนึ่งของการดูแล
(14)
รักษาสตรีกลุ่มเสี่ยงนี้
ั้
่
่
• สตรีทั่วไปที่ต้องผาตดนำมดลกออกด้วยข้อบ่งชตาง ๆ - การผ่าตัดนำรังไข่และท่อนำไข่ออกทง 2 ข้าง
ั
ี้
ู
ร่วมไปด้วย ทำเพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งในอนาคตเช่นกัน

Incidental salpingectomy and oophorectomy in reproductive aspect 264