Page 30 - หนังสือ กรมป่าไม้ 123 ปี รักป่า รักประชาชน
P. 30
๖ สถานการณ์ปัญหายุ่งเหยิงของการทาไม้ในภาคเหนือ
�
ี
ยุคสมัยรัชกาลท่ ๕
เหตุการณ์ ความยุ่งเหยิงของการเช่าป่าท�าไม้สักใน ๕ นคร
ภาคเหนือเกิดขึ้นตลอดในรัชกาลที่ ๔ ต่อเนื่องจนมาถึงสมัยรัชกาลที่ ๕
รัฐบาลจึงได้ ตราพระราชบัญญัติผู้รักษาเมือง จุลศักราช ๑๒๓๖
�
�
(พ.ศ.๒๔๑๗) ว่าด้วยการอนุญาตทาป่าไม้สักและการทาสัญญากับ
ชาวต่างประเทศ โดยบัญญัติว่าสัญญาที่ผู้รักษาเมือง หรือผู้ครองนคร
ั
จะกระทากับชาวต่างประเทศน้น จะต้องได้รับสัตยาบันจากรัฐบาล
�
ท่กรุงเทพฯก่อน จึงจะมีผลใช้บังคับได้ นอกจากน้ พระบาทสมเด็จ
ี
ี
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ยังทรงมี พระบรมราชโองการว่าด้วยภาษ ี
ไม้ขอนสักและไม้กระยาเลย จ.ศ. ๑๒๓๖ (พ.ศ. ๒๔๑๗) ว่าด้วย
�
การออกใบอนุญาตทาไม้และจัดเก็บภาษีให้มีระเบียบ และมาตรฐาน
เดียวกันและรัฐบาลได้แห่งหนึ่งให้แก่บุคคลเกินกว่า ๑ คน ไว้ในสัญญา
ทางพระราชไมตรีอังกฤษ เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๒๖ อีกด้วย
อน่ง รัฐบาลได้ตระหนักถึงความจาเป็นในการท่จะควบคุม
ี
ึ
�
การท�าป่าไม้ให้รัดกุมยิ่งขึ้น โดยในปี พ.ศ. ๒๔๒๗ พระเจ้าน้องยาเธอ
กรมหลวงพิชิตปรีชากร เสด็จขึ้นมาจัดราชการที่นครเชียงใหม่ ได้ทรง
ึ
ี
่
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เปลยนแปลง ให้มีข้อสัญญารัติไฟ (Ratify - การให้สัตยาบัน) ข้นโดย
เงินค่าตอ ให้ตกเป็นของรัฐบาลทั้งสิ้น
๕ รัชกาลที่ ๕ ทรงแต่งตั้งพระเจ้าอินทวิชยานนท์ ซื้อไม้ขอนสัก และในปี พ.ศ. ๒๔๓๐ ประกาศพระบรมราชโองการเรื่อง
ในปี พ.ศ. ๒๔๒๗ รัฐบาลได้ประกาศพระบรมราชโองการเรื่อง
เป็นพระเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่
ไม้ขอนสักอีกสองฉบับ ทั้งนี้ในปี พ.ศ. ๒๔๓๕ (ร.ศ.๑๑๑) พระยาทรง
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการ
โปรดเกล้าฯ ตั้งเจ้าอุปราชอินทนนท์ขึ้นเป็นเจ้านครเชียงใหม่ทรงยศ สุรเดช ได้ขึ้นมาเป็นข้าหลวงใหญ่รักษาราชการมณฑลพายัพ ได้จัดให้
ื
ิ
ึ
และพระนามว่า “พระเจ้าอินทวิชยานนท์ พหลเทพยภักดี ศรีโยนาง- มีข้อสัญญาเพ่มข้นอีกหลายข้อ เช่น เม่อผู้รับเช่าตัดฟันต้นไม้สักลง
คราชวงษาธิปไตย์ มโหดดรพิไสยธุรสิทธิธาดา ประเทศราชานุภาว- ต้นหนึ่งต้องปลูกไม้สักเล็กแทน ๔ ต้น เป็นล�าดับไป
บริหารภูบาลบพิตร สถิตยชิยางคราชวงษ พระเจ้านครเชียงใหม่ การที่รัฐบาลยื่นมือเข้ามาเกี่ยวข้องดังกล่าว นอกจากจะเป็น
ึ
ิ
�
องค์ที่ ๗ (พ.ศ.๒๔๑๖ - ๒๔๔๐) สืบต่อจากพระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ หนทางให้ผลประโยชน์ของแผ่นดินเพ่มพูนงอกเงยข้นแล้ว ยังทาให้
ี
นอกจากน้ทรงขอเจ้าหญิงดารารัศมีพระราชธิดาองค์สุดท้อง ของพระเจ้า กิจการท�าไม้มีเสถียรภาพยิ่งขึ้นอีกด้วย ต่อมาเมื่อต่างประเทศได้ทราบ
อินทวิชยานนท์ มาเป็นพระราชชายาด้วย นับเป็นพระราชวิเทโศบาย ว่าประเทศไทยมีป่าไม้อันมีค่ามาก ก็พากันเข้ามาขออนุญาตประกอบ
ึ
�
ในการสร้างสัมพันธไมตรีกับเจ้านครเชียงใหม่ เพ่อประโยชน์ในการ อาชีพทาไม้มากข้น จนเกิดการแข่งขันแก่งแย่งกันด้วยวิธีการต่าง ๆ นานา
ื
�
ี
ื
่
�
�
บริหารปกครอง และการโอนอ�านาจการครอบครองสิทธิ์ในพื้นที่ป่าไม้ เพอให้ได้รับอนุญาตในการทาไม้ จนทาให้บรรดาผู้ทาไม้ท่ได้รับ
�
ื
และการบริหารกิจการป่าไม้ของเจ้านครทางภาคเหนือ เป็นของแผ่นดิน ความเดือดร้อน แจ้งเร่องราวร้องทุกข์ไปยัง กระทรวงมหาดไทยเป็นจานวน
ส่วนกลางต่อไปในภายหน้า มากเพื่อขอให้เข้าควบคุมการท�าไม้ให้พ้นจากความวุ่นวายดังกล่าว
28 29
