Page 11 - การสวนปัสสาวะ3
P. 11
8
อาการและอาการแสดงที่ผิดปกติของผู,ปวยระบบทางเดินป(สสาวะ
1. ป(สสาวะลำบาก (Dysuria) มีลักษณะถGายไมGออก ถGายขัด ถGายไมGสุด น้ำปIสสาวะไหลช9า ต9องออก
แรงเบGงเพิ่มขึ้น และอาจมีอาการเจ็บปวดมากขณะถGาย อาจเกิดเนื่องจากกระเพาะปIสสาวะอักเสบ ทGอปIสสาวะ
ตีบตันจากการบาดเจ็บ หรือตGอมลูกหมากโตในเพศชาย ผู9ปOวยมักจะบอกเลGาอาการวGา “ต9องออกแรงเบGงตอน
เริ่มถGายหรือตอนใกล9ถGายสุด” “ถGายปIสสาวะไมGพุGง ออกเปnนสายเล็ก” “ปIสสาวะขาดตอน ถGายได9นิดเดียวก็หยุด”
2. ถCายป(สสาวะบCอยครั้งหรือถCายป(สสาวะกระปริบกระปรอย (Pollakiuria) เปnนการถGายปIสสาวะ
บGอยครั้งกวGาปกติ แตGละครั้งจำนวนน9อย อาจเกิดจากกระเพาะปIสสาวะมีความจุน9อยลงจากก9อนเนื้องอก นิ่ว
หรือกระเพาะปIสสาวะมีการหดตัวตลอดเวลาจากการอักเสบติดเชื้อ การตีบตันบริวณคอคอดกระเพาะปIสสาวะ
ตGอกับทGอปIสสาวะ หรือมีปIญหาจากมีการอุดกั้นที่ทGอปIสสาวะบางสGวน เชGน ภาวะตGอมลูกหมากโต
3. ถCายป(สสาวะไมCออก (Urinary retention) เปnนภาวะที่มีปIสสาวะจำนวนมากคั่งอยูGในกระเพาะ
ปIสสาวะ แตGไมGสามารถขับถGายปIสสาวะออกได9 อาจเกิดเนื่องจากการตีบตันบริเวณคอคอดกระเพาะปIสสาวะที่
ตGอกับทGอปIสสาวะหรือตีบตันที่ทGอปIสสาวะ เชGน ภาวะตGอมลูกหมากโต หรือมีการกระทบกระเทือนจากการ
ผGาตัดอวัยวะบริเวณใกล9เคียง หรือการได9รับยาระงับความรู9สึก เชGน ผู9ปOวยหลังผGาตัด หลังคลอด
4. กลั้นป(สสาวะไมCได, (Urinary incontinence) เปnนภาวะที่ปIสสาวะเล็ดไหลออกมา หรือกลั้น
ไมGได9ถGายออกทันทีที่ปวด มีอาการแสดงได9หลายลักษณะและจากสาเหตุที่ตGางกัน ดังนี้
4.1 กลั้นปIสสาวะไมGได9เลย (True incontinence) เปnนภาวะที่มีการไหลของปIสสาวะ
ตลอดเวลาทั้งขณะหลับและตื่น โดยไมGมีความรู9สึกปวดอยากถGายปIสสาวะ อาจเกิดเนื่องจากมีรูรั่วของ
ทางเดินปIสสาวะ และอาจพบได9ในผู9ปOวยที่พึ่งเอาสายสวนปIสสาวะออกหลังจากใสGสายสวนเปnน
เวลานาน ในระยะแรกนี้ผู9ปOวยจะกลั้นปIสสาวะไมGได9 เพราะกล9ามเนื้อหูรูดชั้นในตรงคอคอดกระเพาะ
ปIสสาวะและกล9ามเนื้อหูรูดชั้นนอกตรงหลอดปIสสาวะสGวนต9นเสียหน9าที่ในการหดตัวกลั้นปIสสาวะ
4.2 กลั้นปIสสาวะไมGอยูGชนิดรีบดGวน (Urgency incontinence) เปnนภาวะที่มีปIสสาวะไหล
ออกมาทันทีที่รู9สึกปวดถGายปIสสาวะ เกิดจากกล9ามเนื้อกระเพาะปIสสาวะและหูรูดทำงานผิดปกดี ไมG
สามารถกลั้นการไหลของปIสสาวะได9
4.3 กลั้นปIสสาวะไมGอยูGชนิดมีปIสสาวะเล็ด (Stress incontinence) เปnนภาวะที่มีปIสสาวะ
เล็ดออกมาเมื่อมีการกระทำให9มีความดันในชGองท9องเพิ่มขึ้น เชGน ไอ จาม หัวเราะ เบGง การเปลี่ยนทGา
นั่งหรือยืน เกิดจากการทำงานของกล9ามเนื้อหูรูดชั้นในและชั้นนอกลดลง การกลั้นปIสสาวะไมGอยูGชนิด
นี้พบบGอยมากในผู9สูงอายุ สตรีที่มีบุตรมาก เนื่องจากกล9ามเนื้อภายในอุ9งเชิงกรานหยGอนยาน
5. จำนวนป(สสาวะผิดปกติ
