Page 7 - การสวนปัสสาวะ3

4

กรวยไตไปกระเพาะปIสสาวะตามแรงดึงดูดของโลก และการหดตัวแบบบีบรูดของหลอดไตในอัตรา 1-5 ครั้งตGอ

นาทีให9ปIสสาวะไหลลงสูGกระเพาะปIสสาวะ

กระเพาะป(สสาวะ (Bladder) เปnนที่เก็บปIสสาวะเพื่อขับทิ้งเปnนครั้งคราว ตั้งอยูGในอุ9งเชิงกราน
ด9านหลังกระดูกหัวเหนGา อวัยวะที่อยูGหลังกระเพาะปIสสาวะในเพศหญิง คือ มดลูกและชGองคลอด (Vagina) ใน

เพศชายอยูGเหนือตGอมลูกหมากและข9างหน9าไส9ตรงและทวารหนัก เปnนอวัยวะที่ประกอบด9วยกล9ามเนื้อเรียบดีท

รูเซอ (Detrusor muscle)

ชั้นในสุดและชั้นนอกสุดเรียงตัวตามยาว สGวนชั้นกลางเรียงตัวเปnนวงกลม ผนังด9านในสุดมีลักษณะเปnน

รอยยGน (Rugae) ทำให9สามารถยืดขยายและหดได9 โดยปกติวัยผู9ใหญGเก็บปIสสาวะได9ประมาณ 200-300
มิลลิลิตร จึงจะเกิดอาการปวดปIสสาวะ กระเพาะปIสสาวะสามารถขยายรับปIสสาวะได9ถึง 500 มิลลิลิตร แล9ว

ขับถGายออก หากไมGสามารถขับถGายปIสสาวะออกได9โดยสาเหตุตGางๆ เชGน จากการอุดกั้นที่ทGอปIสสาวะ จะทำให9

กล9ามเนื้อกระเพาะปIสสาวะยืดตัวออกมาก จนสูญเสียความสามารถในการหดตัวขับปIสสาวะออก

กระเพาะปIสสาวะมีรูเป–ด 3 ชGอง สGวนบนเปnนรูเป–ดของทGอไต 2 ข9าง ด9านลGางเปnนรูเป–ดของทGอปIสสาวะ
ทำให9ผนังด9านในกระเพาะปIสสาวะบริเวณรูเป–ดทั้ง 3 ชGอง เกิดเปnนบริเวณสามเหลี่ยม เรียกวGา ยูรินารีไตรโกน

(Urinary trigone) มีคุณสมบัติไมGขยายตัวหรือหดตัวตามปริมาณปIสสาวะ ซึ่งเปnนผลดีที่ไมGทำให9รูเป–ดทั้ง 3 ป–ด
เมื่อปริมาณปIสสาวะเพิ่มขึ้นหรือลดลง

ทCอป(สสาวะ (Urethra) เปnนทGอตGอจากกระเพาะปIสสาวะสูGภายนอก มีรูเป–ดสูGภายนอก เรียกวGา เอกซ

เทอนัล ยูรีทราลออริฟ–ส (External urethral orifice)

ในเพศหญิงทGอปIสสาวะยาวประมาณ 2 นิ้ว ตั้งอยูGด9านหลังของกระดูกหัวเหนGาและอยูGติดกับผนัง

ด9านหน9าของชGองคลอด รูเป–ดของทGอปIสสาวะอยูGใต9คลิตอริส (Clitoris) และเหนือชGองคลอด ทGอปIสสาวะในเพศ

หญิง ทำหน9าที่เปnนทางผGานของปIสสาวะออกสูGภายนอกเทGานั้น ที่ปลายทGอปIสสาวะมีกล9ามเนื้อลายล9อมรอบชั้น

กล9ามเนื้อเรียบ ทำหน9าที่เปnนหูรูดชั้นนอก ควบคุมและกลั้นการถGายปIสสาวะ

ภาพที่ 3 ระบบสืบพันธุjและทางเดินปIสสาวะเพศหญิง ภาพที่ 4 ระบบสืบพันธุjและทางเดินปIสสาวะเพศชาย

ในเพศชายทGอปIสสาวะยาวประมาณ 6-8 นิ้ว มีหน9าที่เปnนทางผGานของปIสสาวะและตัวอสุจิกับน้ำหลGอ

เลี้ยง ทGอปIสสาวะในเพศชายแบGงออกเปnน 3 สGวน คือ