Page 12 - การสวนปัสสาวะ3

9

5.1 ไมGมีปIสสาวะ (Anuria) เปnนภาวะที่ไมGมีปIสสาวะหรือปIสสาวะออกน9อยกวGา 100 มิลลิลิตร

ตGอวัน และผู9ปOวยไมGมีอาการปวดอยากถGายปIสสาวะ พบในผู9ปOวยที่ไตทำงานบกพรGอง ผู9ปOวยที่อยูGใน

ภาวะช็อคมีระบบไหลเวียนเลือดล9มเหลว

5.2 ปIสสาวะน9อย (Oliguria) เปnนภาวะที่มีปIสสาวะออกน9อยกวGา 500 มิลลิลิตรตGอวัน สาเหตุ

จากการทำงานของไตบกพรGอง ภาวะขาดน้ำ

5.3 ปIสสาวะบGอยและมีจำนวนมากผิดปกติ (Polyuria) เปnนภาวะที่มีปริมาณปIสสาวะ
มากกวGาปกติ ปIสสาวะจะมากกวGา 2,500 มิลลิลิตรตGอวัน พบในผู9ปOวยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาล

ไมGได9 ผู9ปOวยได9รับยาขับปIสสาวะ ผู9ปOวยโรคเบาจืด

6. ป(สสาวะเวลากลางคืน (Nocturia) เปnนภาวะที่ปIสสาวะมากกวGา 3 ครั้งในเวลากลางคืน พบในผู9ที่

ดื่มชา กาแฟ แอลกอฮอลjกGอนนอน ผู9ที่ได9รับยาขับปIสสาวะ ผู9ที่มีตGอมลูกหมากโต ผู9ปOวยเบาหวาน

7. ป(สสาวะค,าง (Residual urine) เปnนภาวะที่มีปIสสาวะค9างในกระเพาะปIสสาวะภายหลังการถGาย

ปIสสาวะมากกวGา 50 มิลลิลิตร สาเหตุจากความบกพรGองของการหดตัวของกล9ามเนื้อกระเพาะปIสสาวะ

การพยาบาลผู,ป„วยที่มีอาการและอาการแสดงที่ผิดปกติของระบบทางเดินป(สสาวะ

พยาบาลมีบทบาทสำคัญในการแนะนำ สGงเสริมและดูแลให9การทำหน9าที่ของระบบขับถGายปIสสาวะ

ของผู9ปOวยเปnนไปได9อยGางปกติ โดย

1. สCงเสริมให,ได,รับน้ำอยCางเพียงพอ แนะนำให9ผู9ปOวยดื่มน้ำสะอาดอยGางน9อยวันละ 6-8 แก9ว หรือ

1,500-2,000 มิลลิลิตร หากไมGมีข9อห9ามทางสุขภาพ ประโยชนjที่สำคัญของการได9รับน้ำที่เพียงพอมี 2 ประการ

1) มีการสร9างจำนวนน้ำปIสสาวะที่มากพอที่จะชะล9างเชื้อโรค และลดโอกาสการเกิดการอุด

กั้นทางเดินปIสสาวะจากก9อนนิ่ว

2) จำนวนปIสสาวะที่มากจะกระตุ9นการหดตัว คลายตัวของกล9ามเนื้อกระเพาะปIสสาวะ

ปˆองกันการฝOอลีบของกล9ามเนื้อกระเพาะปIสสาวะ นอกจากนี้ควรสGงเสริมอุปนิสัยให9ดื่มน้ำในชGวง

กลางวัน และดื่มน้ำลดลงในชGวงกGอนเข9านอน เพื่อหลีกเสี่ยงการปIสสาวะในเวลากลางคืน

2. ป‡องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินป(สสาวะ นอกจากการสGงเสริมให9ดื่มน้ำอยGางเพียงพอ การ

ปฏิบัติที่จะชGวยปˆองกันการติดเชื้อในระบบทางเดินปIสสาวะ ได9แกG

1) ถGายปIสสาวะทุก 4 ชั่วโมง เพื่อหลีกเลี่ยงการค9างนิ่งของปIสสาวะในกระเพาะปIสสาวะ งด

เว9นการกลั้นปIสสาวะ เพศหญิงควรปIสสาวะทันทีหลังการมีเพศสัมพันธุj