Page 8 - การสวนปัสสาวะ3

5

สGวนที่ 1 ทGอปIสสาวะสGวนต9น เปnนสGวนที่ตGอจากการกกระเพาะปIสสาวะผGานตGอมลูกหมาก (Prostatic

urethra) ยาวประมาณ 1 นิ้ว เปnนสGวนที่กว9างที่สุด มีทGอเล็กๆ จากตGอมลูกหมากและทGอนำตัวอสุจิกับน้ำหลGอ
เลี้ยง (Ejaculatory duct) มาเป–ดเข9าสGวนนี้

สGวนที่ 2 ทGอปIสสาวะสGวนเยื่อ (Membranous urethra) เปnนสGวนที่บางแคบและสั้นที่สุด ยาว

ประมาณ ½ นิ้ว ทอดผGานกล9ามเนื้อลายของอุ9งเชิงกราน ทำหน9าที่เปnนหูรูดชั้นนอก ซึ่งทำงานภายใต9อำนาจ

จิตใจ ทำให9ควบคุมและกลั้นการถGายปIสสาวะได9

สGวนที่ 3 ทGอปIสสาวะสGวนที่ผGานองคชาต (Penile urethra) เปnนสGวนที่ยาวที่สุดประมาณ 6 นิ้ว ทอด

ยาวขององคชาต รูเป–ดของทGอปIสสาวะอยูGตรงปลายสุดขององคชาตและมีหนังหุ9มปลายเป–ดอยูG

ภาพที่ 5 อวัยวะของระบบทางเดินปIสสาวะ

การขับถCายป(สสาวะ (Micturition or urination or voiding)

การขับถGายปIสสาวะ เปnนกระบวนการทำให9กระเพาะปIสสาวะวGาง โดยการทำงานรGวมกันของระบบปะ
สาทที่ทำงานอยูGภายใต9อำนาจจิตใจ (Voluntary nervous system) และระบบประสาทที่ทำงานนอกอำนาจ

จิตใจ (Involuntary nervous system) ไตทำหน9าที่ขับปIสสาวะตลอดเวลาผGานมาทางทGอไตมายังกระเพาะ

ปIสสาวะ

ในผู9ใหญGเมื่อมีจำนวนปIสสาวะอยูGในกระเพาะปIสสาวะประมาณ 200-300 มิลลิลิตร ปริมาณปIสสาวะ

นี้ ทำให9เกิดแรงดันกระตุ9นผนังกระเพาะปIสสาวะ เส9นประสาทบริเวณผนังกระเพาะปIสสาวะ จะสGงความรู9สึกไป

ยังเส9นประสาทไขสันหลังระดับเชิงกรานคูGที่ 2 – 4 และสGงตGอไปสมองทำให9เกิดความรู9สึกปวดถGายปIสสาวะ

สมองจะสGงกระแสประสาทกลับมาที่ไขสันหลังผGานทางระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (Parasympathetic)
ทำให9กล9ามเนื้อเรียบกระเพาะปIสสาวะหดรัดตัว กล9ามเนื้อหูรูดชั้นในและชั้นนอกคลายตัวเป–ดออก รGวมกับการ

หดตัวของกล9ามเนื้อหน9าท9องและการคลายตัวของกล9ามเนื้ออุ9งเชิงกราน ชGวยขับถGายปIสสาวะออก ผู9ใหญGถGาย
ปIสสาวะครั้งละประมาณ 250 - 400 มิลลิลิตร และอาจมีปIสสาวะค9างอยูGในกระเพาะปIสสาวะได9ประมาณ 5 –

10 มิลลิลิตร เมื่อรู9สึกปวดถGายปIสสาวะแตGโอกาสและสถานที่ยังไมGเหมาะสม สมองจะสGงกระแสประสาทไปยัง