Page 113 - ماهنامه شماره 18 برای فردا
P. 113
113
..........................................................................
..........................................................................
.............................................................................
.............................................................................
محمدعلی میرزایی
رابهشـیو هایسـازندهومسـئولانهانجامدهند. کیفیـت محیطـی کـه مـردم بـه لحـاظ قانونـی ،محـق در زندگـی واقعـی دربـارۀ چگونگـی رسـیدن بـه میـزان
ا گـرمشـارکتعمومـی،بـدوننقشـۀقبلـییـازیـرفشـار آنهسـتندب هنـدرتدر اصطلاحـاتعلمـیدر قانـون قاب لتوجهـیاز مشـارکتجامعـهوجـوددارد.بـاهمـۀ
سیاسیانجامشود،عموممردمونیزتصمی مگیرندگان اساسـییااسـنادحقوقبشـرمطرحم یشود .کیفیت ایناوصاف،اثربخشیمشارکتعمومیدرفرایندهای
راسـردرگمم یکنـدوشـواهدیبـدوننتیجـۀقطعـیاز مسیحایستطزیمدسارتا ِینقوابدانلقشبمونلداورنودرتشعهاامیلبحااففراظآدنیراکبهایدرد تصمی مگیـریسـاختارجوامـعبـهاثبـاترسـیدهولازم
موفقیتیاشکسـتآ نهاارائهم یدهد.5ب هاسـتثنای آنمحیطزندگیم یکنند،ب هوسـیلۀابزارهـایارزیابی اسـتدرایـنمسـیرخلاقی تهـاونـوآوریبیشـتریبـه
مـواردی کـهیـکسیاسـتوبرنامـۀملـیفرا گیـربـرای مشـترک،توافـقوتصمی مگیری تعیین کنند.
تمامـیبخ شهـاوحوز ههـایحکمرانیوجودداشـته مشارکتعمومیمترادف گف ت وگویمیانذ ینفعان خدمـت گرفتـهشـود.
باشـد،نبـوددسـتورالعم لهایسیاسـی کلـیموجـب اسـت .مشـارکت عمومـی در تصمی مگیر یهـای
برنام ههـایناسـازگاریم یشـود کـههرکـدامسـاختارو محی طزیسـتی بـه پیونـد شـهروندان بـا حکمرانـی حکمرانیمحی طزیستیخوب
محی طزیسـتی مربـوط م یشـود و ابزارهایـی را فراهـم
اهـدافخـاصخـودرادنبـالم یکننـد.6 م یآورد کهازطریقآ نهاحقوقمحی طزیستیبهاجرا اصـل پذیرفت هشـده ایـن اسـت کـه آنچـه حافـظ
نوعسیاستپیشنهادیبایدبهشیو هایپی شنویس گپریذانـشـتگهومُنـ ویِهش،ـوندود.پژوهشـگر محی طزیسـت ،بـر ایـن ارتقـایرابطـۀبینحقوقبشـرومحی طزیسـتاسـت،
شـود کـهاقداماتمنسـج متریـاابزارهایـیبرایتحقق بـاورتأ کیـددارند کهمسـائلمحی طزیسـتیب هتنهایی موجـب گنجانـدن اصـول حقـوق بشـر در حوز ههـای
ممـورارددم رایفهرامهـچمو آنورددع.اوهمیچحنقیـوقن،یبمایـحید ایـطزینسواتق ِعییـعمتورام توسـطخـودحکومـتح لشـدنینیسـتند.حفاظت محی طزیسـتیهمچوناسـتانداردهایضدتبعیض،
نیـزدرخـودداشـتهباشـد کـها گربنیـانآنبرنهادهای بونهاهقایدتاـ ًامبـمهشـحترکمکرانـحکیوممحیتهاطزویعسـمتویم ازمحی طزیسـت نیازبهمشارکتاجتماعی،حفاظتازاقشارآسی بپذیر
غیردولتـی باشـد ،بتوانـد امـکان غن یسـازی و تقویـت مـردمنیـاز دارد2
نظاماجراییورعایتقانونمحی طزیستیرادرسطح خوب متکی است .این امر باید به خوبی تفهیم شود و مـواردی از ایـن دسـت خواهـد شـد.1
کشـورفراهـمآورد کـهدرآنمشـارکتعمومـیبـهایجاد کـهحکمرانـیمحی طزیسـتیخـوبن هتنهـابـهرهایـی در اینجـا م یخواهیـم بـه ارزیابـی نقشـی بپردازیـم کـه
جوامـع از فسـاد مربـوط اسـت ،بلکـه بـا دادن حقـوق انتظـار مـ یرود مشـارکت عمومـی در تحقـق حقـوق
قوانیـنومقرراتمحی طزیسـتی کمـکم یکند.7 مردمبهآ نها،فراهمآوردنابزارهاوظرفیتمشارکت محی طزیسـتی شـهروندان ب هوسـیلۀ حکمران یهـای
کارشناسانبراینباورند کهمشارکتعمومیوعدالت درتصمیماتـی کـهبـرزندگ یشـاناثـرم یگـذاردوقبـول محلیداشتهباشد.ب هطورکلی،بستهبهحوزۀحقوق
محی طزیسـتی،مسـائلمهمـیدرتفکـررهای یبخـش مسـئولیتتوسـطدول تهـادراقداماتشـاننیـزپیونـد محی طزیستیومعنایتحققچنینحقوقی،م یتوان
و تقویـت حقـوق محی طزیسـتی در سراسـر جهـان دارد. 3 نتیجـه گرفـت کـهتوانمندسـازیوتسـهیلمشـارکت
هستند.اینموضوعربطیبهنقشمشارکتعمومی بـرایـناسـاس،بـرایمشـارکتعمومـیبایدبهسـمت عمومیدرتصمی مگیر یهایمحی طزیستی،درتحقق
درسـرمای هگذاریدرپروژ ههـایتوسـع های،نظا مهـای مشاورهدر برنام هریزیباز،نظارتشهروندانو کمک حقوقمحی طزیستیب هوسیلۀدول تها،نقشبسیار
اجرایقوانینمحی طزیستیجایگزینواستانداردهای باشزنهگرورندیاقانندوربنازرصرسف ًایگهاامنیمخحسـیتطزیدرتستدوییگانمبسریدااریسـتم.4ی مممچهنححیمییــنیططززییداحرسسقــدتت.و ِقـشییـاوعییـخمبژوۀسمـیًـاصتبهگاهکیکحیشددـاققرویـردشـ.،بهـقبرباهاوربناییـدااینتحننـحاودبقرـلن ِ،هکگقارهحگحیقدـقـارروو ِققیی
تشقـرریکب ًاتتوهافاقیبجیهاننالمیبلرلسیرنپتداانردس.یلمشارکتعمومیدر جامـع بـرای مشـارکت عمومـی سـازنده بـرای پیشـبرد ازمحیطـی گفتـهم یشـود که کیفیتیمشـخصدارد؛
ارتقـایمسـئولی تپذیریبرایمدیریـت کارآمدمنابع تحققحقوقمحی طزیسـتیاسـت.بدونیکبرنامۀ ایـن موضـوع بـر مـواردی همچـون اسـتانداردهای
وجتووامـسـععمۀ اربدزامـرهـیا(کـیهمننهاایسـتـ ًابهبـمـراانیچحیـفازظـیاتسـاز مت کـحیهـمـاط قاب لاجـرای عمومـی ،دول تهایـی کـه م یخواهنـد محی طزیسـتی ،شناسـایی مسـائل محی طزیسـتی،
در حقـوقمحی طزیسـتیبـرایزندگـیامـروزدر اختیـار مشارکتعمومیرادرپیش گیرند،نم یتواننداین کار ارزیابـیآثـارمحی طزیسـتیوصـدالبتـه،تصمی مگیـری
محی طزیسـتی بـا مسـئولیت مانـدگار یـا حکمرانـی
داریـم)وجـودداردوامکا نپذیـراسـت.
محی طزیسـتی دلالـت دارد.
Compliance and Sustainable Development Vol 1 (Cameron Participation Affecting Global Mining, Energy, and Resource 11. Picolotti Human Rights. Picolotti R“Using Human Rights
May Ltd London 2005), p 29. )Development”in Zillman DM, Lucas A and Pring G (eds as an Enforcement Tool to Ensure the Right to Safe Drinking
44. Wilkinson supra n 16 at 121 and Lucas 1976 Natural Human Rights in Natural Resource Development (Oxford Water: An Argentine Case Study”in Zaelke D et al (eds) Making
Resources Journal 81 and Casey et al supra n 54 at 568-566. University Press Oxford 2002), p 75. Law Work Environmental Compliance and Sustainable
55. Wilkinson supra n 16 at, p133. 33. Zaelke What Reason Demands. Zaelke D et al“What Development Vol 1 (Cameron May Ltd London 2005), p 603.
66. Id. Reason Demands: Making Law Work for Sustainable 22. Pring and Noé Emerging International Law. Pring G
77. Casey et al Evolving Role Development”in Making Law Work Environmental and Noé SY“The Emerging International Law of Public
Casey S et al“The Evolving Role of Citizens in Environmental Enforcement”in Zaelke D et al (eds) Making Law Work Environmental Compliance and Sustainable Development Vol 1 (Cameron May Ltd
London 2005), p 560.
