Page 142 - ماهنامه شماره 18 برای فردا

‫‪ 142‬شمار ٔههجدهـم | مهݠـرمــاه‪1396‬‬

‫‪ {....................................................................................................‬موس ݬ ݫىݔق ـ ـیݡ }‬
‫‪.....................................................................................................‬‬
‫‪.....................................................................................................‬‬
‫‪MUSIC‬‬

‫مجلسـیاسـتادشـهناز حضـور داشـتند‪،‬سـر‬ ‫«یسـفر ٔكهبـناارهادرر‬
‫بودیم‪ .‬سازی آوردند خدمت استاد به هوای‬
‫امتحان كردن‪.‬اسـتاد"همایونی"نواختندبسـیار عالیو‬
‫مجنذاهبمبوازیهاادشبوودنتكمهابصكل ًزافدكم‪.‬راونشقرادنرامیی‌نكبررندیامم‌هرهوزابریاقریارمها‬
‫همهای ‌نهاتمومبشـه»‪.‬‬
‫محبـیاسـتاد‪،‬سـاکناصفهـاناسـت‪ .‬كتابـیدر دسـت‬
‫تألیـف دارد كـه در مراحـل پایانـی اسـت و شـا گردانی كـه‬
‫مشـتاقانهاز شـهرهایمختلفبهدیدار اسـتادم ‌یآیندو‬
‫مشـق تمبك می‌كنند‪ .‬وی با شـیوه های امروزی آموزش‬
‫ت«تمفبـكیـکمكیاانـجـزهاایینفـّنـداریدو‪.‬تكنی ‌كهـای اصلـی سـاز تمبـك‬
‫زیادنیست‪.‬متأسفانهخیلیاز معل ‌مهاباپیچیده‌كردن‬
‫بیهـوده ایـن ریت ‌مهـا فقـط بـه دنبـال طولان ‌یتـر كـردن‬
‫جلسـات كلاسشـون هسـتند‪».‬‬
‫«درزمـانمـا‪،‬ازشـا گردان‪،‬قبـلازورودبـه كلاسامتحان‬
‫مـی گرفتنـد كـهاسـتادان كسـاییوتـاج‪6‬جزوممتحنین‬
‫بودند‪.‬قب ‌لتر وقتیمنهنرسـتانم ‌یرفتم‪،‬اسـتادعلی‬
‫پنـج ریالـی‬ ‫یـك‬ ‫ازسـاجغیربـی‪ 7‬اشزدهرنرمـج‌یوآوهـراداموتروحـای بنمدنـ ٔ‌یگهرپفـیانـتو‪.‬‬ ‫آقایمشكاتیانباضبطبامترونوممخالفبودند‪ .‬كارها‬ ‫اسـتاد شـجریان جـدا از حنجـره تاری ‌خسـازش‪ ،‬از هـر‬
‫ریتـم اجـرا‬ ‫یـك‬ ‫كـهبـرایضبـطحاضـرم ‌یشـد‪،‬سـهنفرم ‌یرفتیـمداخل‬ ‫انگشـتشیـكهنـرم ‌یبـارد‪،‬از گل‌كاریونجـاریودربو‬
‫اماسبـتقـودییسوـ‪.‬اتزـاهرا‪،‬بعـسـندًاتاورضاوفتهممبـ ‌یكش‪.‬ـ كدا»ر‪.‬را ضبـط می‌كردیـم و‬ ‫پنجر ‌هسـازی بگیـر تـا هنـر پالایـش صـدا‪.‬‬
‫می‌كـرد‪ .‬بعـد از اون روی خـود پیانو چند نت سـاده را اجرا‬ ‫ب«هامستنادهممت ٔشاكکیاتیدامنی‌بكهرتدانرید كخاهیرحاتنم ًع‌الدارقایهزینازدمییندهامشطتانلعدهو‬ ‫«درضب ‌طهایخصوصی‪،‬خوداستادرویصدایسازها‬
‫می‌كردوخودشـونهم كمكمی كردندبههنرجوواسـه‬ ‫بكنم‪،‬بیشـتراشـعارحافظوسـعدیراهم كهازبربودند‬
‫تكرارش‪،‬ا گرطرفقضیهرام ‌یگرفتبعدم ‌یگفتند‪":‬حالا‬ ‫وخودتـونم ‌یدونیـد كارهایـی كهرویایناشـعار كردند‬ ‫باحوصله كارمی كردند‪،‬شایدخیل ‌یهانم ‌یدونند‪،‬آقای‬
‫كشمتجرریاشننوندردهچنشدیرفتش ٔتههماوسستایقدبویددنسدت»‪.‬گاهیایرانیهست‬
‫بـسرـلویكقل ٔاه خسـ"و‪.‬ادلانشهسـماز‌هراچاینـتزبخرـاعكـب مسی‌كشـنـدده‪،،‬باعوـلد ثشبــا گرت ندـبامه‬ ‫شاخص است»‪.‬‬ ‫كـه آلبـوم «بیـداد» و آن سـاز و آواز همایـون كـه اسـتادان‬
‫می‌كنـهومیـادسـركلاس‪.‬هزین ‌ههایزیـادیبابت كلاس‬ ‫پرویـزبـهدوسـتچندیـنوچندسـال ‌هاشاعتمـادداردو‬
‫پرداخـتم ‌یشـه‪،‬بـدوناینكـهثمـر ‌هایدر كارباشـه»‪.‬‬ ‫بیگج ‌هخانـی‪ ،1‬شـجریان و محبـی ترتیـب داد ‌هانـد را‬
‫گاهـیعنـانریتـمرابـهاوم ‌یسـپرد‪.‬‬ ‫نشـنیده باشـد‪.‬‬
‫او کـه دسـتی توانمنـد در امرسازسـازی دارد‪،‬دل نگـران‬ ‫«یـادمم ‌ییـاددر آلبـوم"كنـجصبـوری"در جایـیقـرار بـود‬ ‫«منـزلآقـایشـجریانبودیم‪،‬عصـریبود‪،‬جنـابجواد‬
‫وضعیـت نابسـامان چـوب بـوده و بسـیار مایـل اسـت‬ ‫چندمیزانیتمبكنداشتهباشد‪،‬بامشورتی كهبااستاد‬
‫هنـر سـازندگی را همچـون هنـر نوازندگـی اشـاعه داده و‬ ‫مشكاتیان كردم‪،‬جمل ‌هایرویآنقسمت گذاشتم كه‬ ‫آشذر‪2‬د‪،‬وااسصلتًااقدبرایر نگبجودهبخهاانییتنشصرویرفتآومرندتنشد‪،‬ربساشزهوآ»و‪.‬ازیاجرا‬
‫شـا گردانی تربیـت کنـد‪.‬‬
‫«در حـال حاضـر دنبـال برگـزاری كلاسـی هسـتم بـرای‬ ‫اسـتاد گفتندچقدرملـودیپرورشپیدا كـرده»‪.‬‬ ‫«در یکیاز روزهایی کهبرایتدریسهمایونپسراستاد‬
‫حضور محبیدر گروهعارف‪،‬راهیاسـتبرایفعالیتاو‬ ‫بهمنزلشجریانرفتم‪،‬باایشونشرط کردم کهازاینبه‬
‫سـاختتمبـك كـهامیـدوارمایـن كلاسرابتونـمرایـگان‬ ‫درکانونموسیقی"چاووش"وهمکاریبایکیازپای ‌هگذاران‬ ‫بعد‪،‬پسازاتمام کلاسهمایونبامنتصنیف کار کنند‪.‬‬
‫برسگـاززاهراكنـیبم‪.‬یبكعیفضـیتییسـماز‌نیسدا‌هزنهاد كیهسمـازن‪،‬وبـاقاع ًاچـدولمببناهزنحیـانل‬
‫اصلی کانون‪.‬‬ ‫ضب ‌طشد ‌ههاشموجوده‪.‬درهمایونی کهدرآلبومبیداد‬
‫«قرار گذاشتهبودند‪،‬در كانونچاووش‪،‬هرماهیكاستاد‬ ‫هسـت مـن خیلـی تالش کـردم در تصنیـف‪ ،‬جـواب آواز‬
‫اینچوبم ‌یسوزد‪.‬مثلاینكهشمابابهترینپشمونخ‬ ‫بـهاجـرایموسـیقیبپـردازد‪.‬مـنچنـدتـا كار رابـااسـتاد‬ ‫شجریان را بدهم»‪.‬‬
‫وبهترینرنگبهجایبافتفرشنائینی‪ ،‬گونیببافید»‪.‬‬ ‫لطفیدر اینسلسلهبرنام ‌ههاهمراهی كردم‪.‬فكرنكنم‬
‫درمیـانحر ‌فهـایپرا کندهاسـتادنکاتیبسارزشـمند‬ ‫ضبط شده باشد‪ ،‬لطفی انسان بسیار با احساسی بود»‪.‬‬ ‫شـكی نیسـت كـه سـاز محبـی مجـوز حضـور در كنـار آواز‬
‫«یكـیازكارهایـی كـهدر چـاووشزدم"نـوروز‪"62‬سـاخته‬ ‫شـجریان را از خـود او گرفتـه اسـت‪.‬‬
‫جلـب توجـه م ‌یکنـد کـه نم ‌یشـود بـه راحتـی از آ ‌نهـا‬ ‫استادحسینعلیزادهدرمایهبیاتتركبود كهخیلیهم‬ ‫«اسـتاد در مـورد سـاز مـن م ‌یگفتنـد "محبـی سـازش‬
‫گذشـت‪.‬‬ ‫تغییر ریتم داشـت‪ ،‬البته در جایی اسـم من برده نشد‪».‬‬
‫«وظیفهتمبكاینه كهملودیراپرورشبدههمونجور‬ ‫دواسـتاد کاملموسـیقی‪«،‬حسـن كسـایی»‪ 3‬و«جلیل‬ ‫شناسـنامه دارد"»‪.‬‬
‫شهناز»‪4‬همشهر ‌یهایمحبیهستندواینخوددلیلی‬ ‫«زمانـی كـه آلبـوم "صبـح مشـتاقان" ضبـط شـد‪ ،‬روزی‬
‫كهاسـتادتهرانی‪ 8‬می گفتند"تمبكنمكاركسـتراسـت"‪.‬‬ ‫اجسواتنب‪،‬رتاشینمٔهعیااشدگریرتبییاشسترتووهتممناوماتیجیرببایاسازتاشاستنا‪.‬دامنحبشریا‬ ‫آقایشـجریانآمدندتا كار را گوش كنندودربارهآننظر‬
‫یـكبـاردكتـرصفوتجملـ ‌هایبهمن گفتند كهراسـتش‬ ‫کهدراختیاراو گذاشتهاند‪،‬موبهموبهخاطرمیسپارد‪.‬‬
‫منیه كمدلخور همشدم‪ .‬گفتند‪":‬تمبكبعداز تهرانی‬ ‫«یكروزاستاد كسایی‪،‬جاییراجعبهمضرابریزتمبك‬ ‫بدهنـد‪ ،‬دو میـزان اول یكـی از قطعـات بـدون تمبك بود‪.‬‬
‫بـهم ‌نگفتنـد"صدایریزدرسـهتـارعبـادی‪5‬را گوش كن‬ ‫وقتـیتمبـكواردشـد‪.‬اسـتادروبـهمـن كردنـدو گفتنـد‪:‬‬
‫اكنـخنـورااار تعبمصبـشـدادكه"ـااادیوایناتجضادمیفـلگـهیربازهاییـهخـانمطاسرـااضیزابفینـهارموسـی‌نكمتننكـ‌یآهیدـاومدمر‪ .‬اولز ٓناها رنصولزد ًار‪،‬‬ ‫ببیـن چقـدر شـمرده اسـت" و خودشـان بـا دهـن اجـرا‬ ‫"تمبك بیسـت"»‪.‬‬
‫كردند‪.‬سـعی كن‪،‬چپوراسـ ‌تهادرسـازشمااینجوری‬ ‫یكدانـ ٔه‬ ‫گوهـر‬ ‫بـا‬ ‫محبـی‬ ‫آشـنایی‬ ‫ناصـر فرهن ‌گفـر باعـث‬
‫موسـیقیایران‪،‬پرویزمشـكاتیانم ‌یشـود‪،‬فرهن ‌گفراز‬
‫بااین كارموافقنیستموشخصیتواصالتتمبكرابه‬ ‫باشه»‪.‬‬ ‫شـا گردشم ‌یخواهـد كـهبـااسـتادمشـكاتیانهمكاری‬
‫عنوانیكسـازمسـتقلازبینم ‌یبرند»‪.‬‬ ‫روزهایـی كـه كنسـرتداشـتهحـدفاصـلمنـزلتـاسـالن‬
‫اسـتاد‪ ،‬تعبیـر کوتـاه امـا بسـیار جالبـی از شـاخ ‌صترین‬ ‫اجرایبرنامهرابانوایسـازاسـتادان كسـایییاشـهنازپر‬ ‫كند‪.‬‬
‫«بهآقایفرهن ‌گفر گفتم‪،‬استادتاشماهستینمنساز‬
‫خصوصیـت یـک هنرمنـد دارد‪.‬‬ ‫مـی كـردهتـاازسـازایناسـاتیدتأثیربگیرد‪.‬‬ ‫نم ‌یزنم»‪.‬‬
‫«ببینیدتواینمسائلتربیتوخانوادهبسیارمهمه»‪.‬‬
‫خـوداسـتادبـاایـنسـخنمـارابـهمهمانـیخداحافظـی‬ ‫ناصـرفرهن ‌گفـرپافشـاریمی‌كنـد‪.‬ازسـرلطفاسـتادبه‬
‫شـا گردیـاهرچـه كههسـت‪،‬محبـیبهجـانم ‌یپذیـردو‬
‫دعـوت می‌كنـد‪.‬‬ ‫عضـویاز گـروهعـارفمیشـود‪.‬‬
‫«هی ‌چچیـز بیشـتر از ایـن مـن را خوشـحال نمی‌كنـه كـه‬
‫همیشـه احسـاس كنـم تـوان سـاز زدن را دارم»‪.‬‬ ‫«در گـروهعـارف كارهـاجملـهبـهجملـهتمریـنم ‌یشـد‪،‬‬

‫عحلسییسناتغهررانی‪،‬یر‪،‬دنیواز‌فنددأهنت‪،‬منبوازكن‪،‬د ٔهصتاارحباولینمتدرسمی‬ ‫‪.7‬‬ ‫اجلحیملدعشبهانداز‪،‬ین‪،‬نواوزانزند ‌هد ٔتهارس‪‌ ،‬هتصاارح‪،‬صباشحیو ٔبهنشویازونٔهدنگوازیندگی‬ ‫‪.4‬‬ ‫‪ .1‬غلامحسینبیگج ‌هخانی‪،‬نوازند ٔهتار‪،‬صاحبشیو ٔهنوازندگی‬
‫‪.8‬‬ ‫‪.5‬‬ ‫جواد آذر‪ ،‬شاعر‬ ‫‪.2‬‬
‫آموزشتمبك‬ ‫‪ .6‬جلا ‌لالدینتاجاصفهانی‪،‬خواننده‪،‬صاحبشیوه‬ ‫نی‬ ‫نوازند ٔه‬ ‫حسن كسایی‪،‬موسیق ‌یدان‪،‬‬ ‫‪.3‬‬