Page 72 - ЖУРНАЛ Ойунский с обложкой

72
орто оскуолатын 6-с кылааһын үөрэнээччитэ олталаах тэрээһин быһыытынан сыаналанар.
«П.А.Ойуунускайы үйэтитии бµгµІІµтэ уонна Бастатан туран, төрөөбүт дойдуга тапталы
сарсыІІыта» үлэтин дьүүллүүр сүбэ үрдүктүк иитии. О±о кыра сааһыттан Ийэ дойдутугар
сыаналаабыта. Кинини У.П.Копырина салай- таптала төрөөбүт түөлбэтиттэн са±аланар. Ол
быта. тапталын бүөбэйдээн, онуоха угуттанан киһи-
Айар үлэ±э атын көрдөбүл турбута. Кыт- хара буолар. Ону сайыннарарга, Платон Алек-
тар о±о «П.А.Ойуунускай о±о айымньытыгар» сеевич үөскээбит ытык буоругар кэлэн туран,
тиэмэ±э өйтөн суруйуу, сценарий, компози- дириІник өйдүүрүн ситиһиллиэхтээх. Ол
ция, хоһоон, кэпсээн о.д.а. айара ирдэммитэ. инниттэн маннык соруктар тураллар: улахан
Бу хайысха±а 22 улуустан 116 үлэ киирбитэ. Ол тыас-уус, айдааннаах оонньуу кіІµллэммэт;
иһигэр 1 олоІхо, 12 өйтөн суруйуу, 72 хоһоон, сир-дойду үүнээйитигэр барытыгар ураты ха-
20 кэпсээн, 10 сценарий бааллар. Маныаха рыстабыллаахтык сыһыаннаһыахтаахтар;
кыайыылаа±ынан А.Е.Мординов аатынан Та- түһэн олорор тиэргэннэрин киэргэтиэхтээхтэр,
атта гимназиятын үөрэнээччитэ Катя Прото- ыраастык тутуохтаахтар. Бу ытык сиргэ сыл-
попова «Улуу киһи айыллыыта» олоІхотунан дьан, Ийэ дойдуларын ытыктыырга о±о эрдэх-
тахсыбыта. тэн уһуйуллан тахсалларын о±олуу истиІник
Тылбааска П.А.Ойуунускай айымньыларын этэр санаалара көрдөрөр. Иккиґинэн, о±ону
атын омук тылыгар тылбаастааһын киирбитэ. уран тылга уһуйуу. Тыл иитэр, үөрэтэр, сайын-
Барыта 15 улуустан 39 үлэ сахалыыттан нуучча- нарар күүһүн туһанарга көдьүүстээх үлэ барар.
лыыга тылбаас (23 хоһоон, 16 кэпсээн) киирби- О±ону уран тылга умсугутар, кэрэ тылы кэрэх-
тэ. ХоһооІІо 1-кы миэстэни Таатта гимназия- сэтэр үлэ улуу суруйааччы айымньыларынан
тын 6-с кылааһын үөрэнээччитэ Света Ефимова ыытыллар. Онуоха о±о суруйааччы тылын-өһүн
«Крым» хоһоону, кэпсээІІэ ДьааІы улууһун өйдүүрүгэр, бэйэтин санаатын суруйарыгар тыл
Остуолба орто оскуолатын 8-с кылааһын суолтатын билэригэр тылдьыты таба туһанарга
үөрэнээччитэ Сергей Горохов «Уустук үллэрии» үөрэтии улахан оруолу ылар. Ол о±о тылга ха-
остуоруйаны тылбаастаан ылбыттара. рыстабыллаахтык сыһыаннаһарын хааччыйар.
Литературнай хайысха икки кірµІµнэн ыы- Ґсµґµнэн, о±о иэйиитин уһугуннарыы, кэрэ±э
тыллыбыта: уус-уран аа±ыы уонна онно кытты- тардыһыннарыы. Кэрэ айыл±алаах сиргэ сыл-
быт о±о П.А.Ойуунускай оло±унан, айымньыла- дьарыттан о±о сынньанар, сырдык иэйиигэ ку-
рынан викторина±а билиитин тургутуһуута. Бу устарар. Бу дойдуга үктэниэ±иттэн, уран тыл
кірµІІэ 38 үөрэнээччи кыттыбытыттан Таатта эйгэтигэр бигэнэр. Бэйэтин саастыылаахтара
улууһун Чөркөөх орто оскуолатын 8-с кылааһын норуотун олоІхотун, тойугун, кылыһа±ын,
бүтэрбит Власий Вырдылин бастаабыта, салай- хомуһун толороруттан астынар, абылатар, ону-
ааччыта М.Н.Вырдылина. оха ымсыырар. Бу барыта кини инникитин
Искусствоведческай хайысха±а улуу суру дьаныһан дьарыктанарыгар бі±і тирэх буолар.
йааччы айымньыларынан 5 - 7 мүнүүтэ уһун- Ону араас сылларга кыттыбыт о±олор санаа-
наах дьүһүйүү туруоруута киирбитэ. Сүрүн лара кэрэһэлиир. Тір䵴µнэн, о±ону норуот
ирдэбил быһыытынан туруорар айымньыла- үтүө үгэһин утумнуурга уһуйуу. Онуоха нору-
рын ис хоһоонун толору арыйыылара буолбута. от үтүө үгэһин тилиннэрии улахан суолталаах.
Дьүһүйүүгэ 23 улуустан 10 бөлөх уонна 15 би- О±о төрөөбүт норуотун үтүө үгэһин биллэ±инэ,
ирдиилээн о±о кыттыбыта. Онон кыттыбыт о±о бэйэтигэр иІэрдэ±инэ, салгыыр, утумнуур кы-
ахсаана 65 этэ. Бары өттүнэн кыахтаахтык то- ахтаах. Ол иһин уол о±о булугас, сытыы өйдөөх,
лорбут «Дабайаан» о±о театральнай куруһуогун бэйэтин кыанар, кэрэни кэрэхсиир, сыаналыыр
о±олоро «Күөмчүлээһин» дьүһүйүүнэн баста- киһи буоларыгар “ҐрµІ Уолан”, оттон кыыс
кы миэстэни ылбыттара. Кинилэр Чурапчы о±о омук кэскилэ буоларын, онон ыраас сана-
улууһун ДириІ орто оскуолатыттан кыттыбыт- алаах, барыны бары сатыыр дьо±урдаах, сиэри-
тара, салайааччылара – С.К.Тарасов. туому билэр, үрдүк култууралаах буоларыгар
Политология хайысхатыгар үлэлээбит сиэк- “Туйаарыма Куо” куонкурустар тэриллибиттэ-
сийэ «П.А.Ойуунускай – государственнай де- рэ. Бэсиґинэн, атын омук тылыгар интэриэһи
ятель» диэн уопсай тиэмэлэммитэ уонна икки үөскэтии. Төрөөбүт тылын сэргэ о±о нуучча ты-
таһымІа ыытыллыбыта: биир о±о уопсай тиэ- лын умсугуйан үөрэтэригэр, атын омук тылын
мэни арыйан тыл этэр, ол кэннэ дискуссия±а сэІээрэригэр олук охсуу, усулуобуйа тэрийии
кыттар. Бу түһүлгэ±э 21 улуустан 35 о±о кыт- барар. Ойуунускай аа±ыыларын түөрт төгүллээх
тыбыта. Икки таһымІа тэІ тахсыылаахтык лауреата Тыараһаттан Алеша Литвинцев 11-с
кыттыбыт Верхоянскай улууһуттан 10-с кылаас кылааска үөрэнэ сылдьан бэлиэтээбитэ: “Мин
үөрэнээччитэ Лана Ладина «П.А.Ойуунускай саха, нуучча поэттарын хоһооннорун тапта-
уонна ДьааІы сирэ» үлэтин көмүскээн кыайы- ан, тартаран аа±абын, литературнай куруһуокка
ылаах үрдүк аатын сүкпүтэ. сылдьабын. А.С.Пушкин хоһооннорун бу ытык
ОлоІхо хайысхатыгар кыттааччы биирди- кырдалга кэлэн аа±ар ордук долгутуулаах, ор-
илээн толоруута киирбитэ. Манна 21 улуу- дук иэйиилээх”. Алтыґынан, о±ону до±ордуу
стан 27 кыттааччы олоІхолоон ааспыта. Бу тыыІІа иитии. О±о кыра эрдэ±иттэн араас
о±олортон 7 уол баара кэрэхсэммитэ. Кыайы- омук о±ону кытары алтыһан, до±ордоһо улаа-
ылаах олоІхоһутунан Сунтаар улууһун Кутана тар, ону Ойуунускай аа±ыылара о±о дьоІІо
орто оскуолатын 10-с кылааґын µірэнээччитэ үгүс санааны са±ар, киэІ, дириІ толкуйга
Алеша Никифоров ааттаммыта кынаттыыр олус туһалаах, сµІкэн наадалаах
Оһуохай инники тэрээһиннэртэн сүрүн ура- тэрээһин буолар. Бэлиэтээһиммин Өлүөхүмэ
тыта кыттааччы бириэмэтин бэйэтэ быһаарара оройуонуттан Ойуунускай аа±ыыларын
буолбута. Бу түһүлгэ±э 42 о±о кыттыбыта. кыттыылаа±а Никита Аргылов тылларынан
Оһуохайдьыттарга түмүк үс білі±үнэн тах- түмүктүүбүн: “П.А.Ойуунускай дьиІ чахчы са-
сыбыта. Кыра саастаахтарга Таатта улууһун халыы куттаах-сүрдээх, сырдык-ыраас өйдөөх-
Ытык Күөл орто оскуолатын 5-с кылааһын санаалаах, чэчирии үүнэр күөх сирэм тойуксу-
үөрэ-нээччитэ Ваня Иванов, орто саастаахтарга та эбит диэн санаа±а кэллим. Дэлэ±э поэт этиэ
Таатта гимназиятын 8-с кылааһын үөрэнээч- дуо: “Кэриэһим – кэннибэр хааларым: кэхтибэт
читэ Вера Сидорова, улахан о±олорго Ньурба кэрэкэ тылларым...” Ойуунускай саха литерату-
орто оскуолатын 10-с кылааһын үөрэнээччитэ ратыгар айар тылынан өлбөт-сүппэт аатын су-
Настя Капустина ылбыттара. Маны таһынан, руйан хаалларбыта”.
Анаабыртан сылдьар Коля Слепцов долганнар
«Һэйро» µІкµµлэрин толорон, кэрэхсэбили ыл-
быта. Екатерина ЧЕХОРДУНА,
Ойуунускай аа±ыыларын суолта- ТООЧИ директорын солбуйааччы
та. Бары оройуоннаа±ы уонна бастакы старшай научнай сотруднига,
іріспµµбµлµкэтээ±и Ойуунускай аа±ыылара педагогическай наука кандидата.
Платон Алексеевич төрөөбүт-үөскээбит сири-
гэр Дэлбэрийбит алааска буолбуттара. Ол бэй-
этэ анал сыаллаах-соруктаах, улахан су-