Page 71 - ЖУРНАЛ Ойунский с обложкой
P. 71

71
          бит алааска ыытыллыбыта.                      олоІхо±о Тааттаттан Мира Самырова,  хомуска
            Оччолорго  олохпут  төрдүттэн  уларыйан,    Уус  Алдантан  Коля  Андросов,  оһуохайга  Дьо-
          ыһыллыы-то±уллуу  са±аламмыта.  Ол  эрээри    куускай  куораттан  Ньургуйаана  Владимирова,
          Саха  Өрөспүүбүлүкэтигэр  национальнай  оску-  тойукка Сунтаартан Туйаара Андреева, дакыла-
          оланы  саІардан  сайыннарыы  Кэнсиэпсийэтэ    акка Тааттаттан Катя Чехордуна, Мотя Толстя-
          үлэлээн эрэр кэмэ этэ. Онон, ама да ааспытын   кова, өйтөн суруйууга Тааттаттан Лара Сидоро-
          иһин,  ити  кэм,  оо  үчүгэй  да  этэ!  Дьон-сэргэ   ва, чинчийэр хабааннаах үлэ±э Амматтан Таня
          иккис  тыыны  ылбытын  таба  өйдөөн,  сүргэтэ   Сизых,  ахтыыга  Тааттаттан  Джамиля  Грязну-
          олус  кіті±µллэн,  санаата  кэлэн  сылдьара.  Ол   хина,  айар  µлэ±э  Абыйтан  Кирилл  Черепанов,
          Ойуунускай бастакы аа±ыыларыгар ырылыччы      сыанабылга Кэбээйиттэн Нюра Поскачина, ре-
          көстүбүтэ.                                    феракка  Томпоттон  Гена  Гоголев,  ыстатыйа±а
            Самаан сайын кэлэн, от-мас  саІа тыл-       Дьокуускай куораттан Коля Босиков талаанна-
          лан,  чээл  кµі±µнэн  чэлгийэн,  сир  симэхтэри-  рын арыйан, өйдөрүн сытыылаан, бастаан тах-
          нэн  сириэдийэн  турар,  улуу  тунах  ыһыахтар   сыбыттара.
          са±аланан  эрэр  кэмнэригэр  Дэлбэрийбит  ала-  Бастакы  аа±ыыларга  бастаабыт  уонна  ин-
          ас  барахсаІІа  БулуІтан,  Ньурбаттан  уонна   ники   кµіІІэ   сылдьыбыт   о±олор   Бүтүн
          ХаІаластан ураты өрөспүүбүлүкэ 32 улууһуттан   Россиятаа±ы  “Океан”  сынньалаІ  лаа±ырыгар,
          о±о-аймах мустан үөрэн-көтөн мичилиспиттэрэ   ЮНЕСКО  ыІырыытынан  Париж  куоракка
          кэрэтэ бэрдэ! Манна ыраах да чугаһаан, ыара-  П.А.Ойуунускай 100 сылын бэлиэтиир үбүлүөй
          хан да чэпчээн, кэлэр кэскилбит кэрэтин, ин-  тэрээһинигэр  кыттар  дэлэгээссийэ  састаабы-
          ники  олохпут  сырдыгын  кэрэһэлээн,  о±о  чуг-  гар уонна анал туристическай бөлөххө киирэн,
          даар  тойуга,  кэрэ  кылыһа±а  хомус  хоІкунас   аар-саарга  аатырбыт  кэрэ-бэлиэ  миэстэлэргэ
          ырыатыгар холбоһон, олоІхо омуннаах айаны-    сылдьан, билии-көрүү өттүнэн кэІээн, сайдыы
          гар  олорсон,  оһуохай  хотолдьуйар  долгунугар   аартыгар тахсан сылдьыбыттара чахчы.
          бигэнсэн,  киэІ  алаастан  тахсан,  бүтүн  Саха   Өрөспүүбүлүкэ  үөрэнээччилэрэ  Ойуунус-
          сиригэр  дуорайбыта,  дьоІІо-сэргэ±э  сырдык   кай  аа±ыыларыгар  П.А  Ойуунускай  төрөөбүтэ
          санааны  сахпыта.  Дэлэ±э  да±аны,  оччолорго   110  сылыгар  2003  сыллаахха  бэс  ыйын  13-15
          Саха Өрөспүүбүлүкэтин бырабыыталастыбатын     күннэригэр  Ытык  Күөлгэ  «Таатта»  литератур-
          председателин  солбуйааччы  К.К.Корякин  этиэ   най  музей-заповедник  турар  сиригэр  Хадаа-
          дуо: “Бырааһынньык суолтата, кэмэ ураты. Ой-  йыга  мустубуттара.  Манна  26  улуустан  кэлбит
          уунускай  аа±ыылара  кини  төрөөбүт  алааһыгар   о±олор  8  кірµІІэ  көрүүгэ  кыттыбыттара,  ол
          ыытыллыбыта  кэрэ,  умнуллубат  өйдөбүлү      иһигэр  көрүү  литературоведческай  хайысха±а,
          хаалларда±а.  Ыччаппыт  талааныттан  үөрэбин,   айар  үлэ±э  уонна  тылбааска  кэтэхтэн  ыытыл-
          маннык талба талааннаах норуот инникилээх”.   лыбыта.  Оттон  уус-уран  аа±ыыга,  дьүһүйүүгэ,
            Бүтүн  Саха  сирин  о±ото  мустубута  киэІ   политология±а, олоІхо±о, оһуохайга кыттар о±о
          алааска  дьэрэкээн  сибэкки  арааһа  үүммүтүн   тус бэйэтинэн тиийэн, билиитин-көрүүтүн саа-
          санатара.  Манна  хас  улуус,  түөлбэ  уратыта   стыылаахтарын кытары тургутуспута.
          о±о  саІатыгар-иІэтигэр,  таІаһыгар-сабыгар,    Бу  кэмІэ  олох  тосту  уларыйан,  аа±ыылар
          киэргэлигэр-симэ±эр,  тутта-хапта  сылдьарыгар   балаһыанньалара  эмиэ  улахан  уларыйыы-
          көстөрө. Икки хонукка олорор сирдэрин Таатта   ны  ааспыттара.  Кэм  уратытын  учуоттаан,
          о±олоро 20-лии киһилээх дэлэгээссийэнэн кэлэн   П.А.Ойуунускайы суруйааччы, государственнай
          эрдэ  бэлэмнээбиттэрэ.  Хас  биирдии  оскуола±а   деятель,  учуонай  быһыытынан  эрэ  буолбакка,
          тиэргэн  анаммыта,  иккилии  ыалдьыт  оройуон   кинини киһи быһыытынан сыаналыырга холо-
          сыһыарыллыбыта.  Онон  дьиэлээхтиин,  ыал-    нуу барбыта. Онон Платон Алексеевич бэ-йэтин
          дьыттыын  бииргэлэһэн,  тиэргэннэрин  киэргэ-  кэмин киһитэ дуу эбэтэр кэми-кэрдиини аахсы-
          тэн, ис-тас кірµІүн тупса±айдык оІостоллоро   бакка, саІаттан саІа үүнэр көлүөнэ бэйэтигэр
          биһирэнэрэ.  Бас-такы  күн  ол  түбүккэ  о±олор   сыһыаннаан  өй-санаа,  билии-көрүү,  муударас
          билсиһэ охсон, түһүүлэммит сирдэрин “балаак-  эркээйитэ оІостор суолдьут сулус, өлбөт-сүппэт
          ка  куорат”  диэн  ааттаабыттара.  Киэһэтин  Со-  аналлаах личность дуу? Онуоха аныгы о±о бэйэ-
          рук  Боллур  уолчаан  (П.А.Ойуунускай  аатынан   тин толкуйунан тобулан, аахпытын, истибитин,
          Таатта народнай тыйаатырын артыыһа Василий    көрбүтүн  сыаналаан,  санаатын  этэр,  талаанын
          Баишев) мас атынан көтүтэ сылдьан барыларын   арыйар, дьо±урун көрдөрөр түһүлгэлэр тэрилли-
          Сээркээн Сэһэн («Кэскил» хаһыат суруналыыһа   биттэрэ.
          Александр   Васильев)   кутаатыгар   ыІыран     Маннык хайысхалар улахан сыалы-соругу ту-
          до±ордоһуу  киэһэтэ  күнүскү  билсиһиини  өссө   руорбуттара уонна о±о аймах санаатын сайа эти-
          чиІэтэн биэрбитэ. Мантан ыла о±олор до±ордуу   нэр киэІ түһүлгэлэринэн буолбуттара.
          быһыыга-майгыга  үс  күннээх  олохторугар  ум-  Л и т ер ат у р овед-
          нуллубат кэрэ-бэлиэ кэмнэрэ са±аламмыта.      ческай    хайысха±а
            Үс күннээх Ойуунускай аа±ыылара о±о-аймах   киирбит үлэлэр  кэ-
          өйүгэр-санаатыгар  хатанан,  кутугар-сүрүгэр   тэхтэн үс кірµІµнэн
          иІэн,  «киһи  буолан  килбэйэн,  саха  буолан   с ыа н а ла м м ы т т а -
          сандааран»  тахсалларыгар  бі±і  тирэх  ууруллар   ра.  Чинчийэр  үлэ±э
          курдук  ба±а  санаалаахтык  бы-лааннаммыта.   д ак ы л а а т ы н ан
          Бастакы  күн  «До±ордуу  дьоІІо  ыраах  да    эбэтэр    рефераты-
          чугаһыыр» диэбистээх билсиһии     сиэрэ-туома   нан  кыттыбыт  о±о
          барбыта.  Иккис  күн  бастакы  аІара  «Нөрүөн-  П. А .Ой у у н уска йы
          нөргүй  –  ытык  Таатта  сиригэр!»  диэн    кэлбит   тылынан   уус-
          дэлэгээссийэлэр   бэйэлэрин   билиһиннэрэр    уран    литература-
          дьүһүйүүлэрин көрдөрбүттэрэ; иккис аІарыгар   ны      иІэриммит
          «Эн  ииппит  сүрэххин  норуоппар  биэрэбин»   суруйааччы,    учу-
          диэбиһи  Таатта  оскуолалара  П.А.Ойуунускай   онай,     бөлµһүөк
          оло±ун, айар-салайар үлэтин театрализованнай   быһыытынан   чугас
          дьүһүйүүлэринэн арыйбыттара. Үһүс   күн толо-  дьонугар  тирэ±ирэн
          ру «Мин аатым ааттаныа, мин ырыам ылланыа»    с ы р д а т ар ы г ар ,
          диэбистээх  о±олор  П.А.Ойуунускай  айымньы-  о±о   бэйэтин   оло-
          ларын арыйарга, талба талааннарын көрдөрөргө   рор    түөлбэтигэр,
          барбыта, онуоха түөрт түһүлгэнэн көрүүлэр бу-  билэр     дьонугар
          олбуттара.                                    сыһыаннаан  ырыта-
            Бастакы  аа±ыыларга  13  кірµІтэн  8-һа  кэ-  рыгар  сүбэ  бэрилли-
          тэхтэн,  5-һэ  миэстэтигэр  ыытыллыбыттара.   битэ.  Манна  27  улу-
          Өрөспүүбүлүкэ   үөрэнээччилэригэр   бастакы   устан  94  үөрэнээччи
          Ойуунускай  аа±ыыларыгар  14  о±о  кыайыы-    кыттыбыта.   Баста-
          лаах  үрдүк  аатын  ылан,  төрөөбүт  түөлбэтин   абыт  Марина  Ам-
          ааттаппыта. Ол о±олору ааттыахпын ба±арабын.   мосова  Уус  Алдан   1983 сыллаахха ыытыллыбыт
          Уус-уран  аа±ыыга  Горнайтан  Дима  Шахурдин,   улууһун   Курбуһах   бастакы Ойуунускай аа±ыылара
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76