Page 29 - 4 p abhyas 1_Neat
P. 29
४. िपण्याचे पाणी
करून पहा
एका काचेच्या ग्लासमध्ये अध्यार्पयर्ंत पाणी घ्या.
ू
त्यात एक चमचा साखर टाकन चमच्यान ढवळा.
े
काय बदल होतो ते पहा.
र्
े
ु
असा 4योग पढील 4त्यक पदाथ घेऊन करा. मीठ,
ु
ु
मध, धण्याचा सोडा, तरटीची पड, वाळ, गव्हाचे
*
ू
पीठ, लाकडाचा भुसा, हळदपूड, थोडे तेल.
4त्येक नवीन पदाथर् घेण्यापूवीर् ग्लास स्वच्छ धुऊन घ्या.
तुम्हांला काय आढळMन येईल?
ू
र्
ू
ु
े
ु
साखर, मीठ, धण्याचा सोडा, तरटीची पड ह पदाथ पाण्यात टाकन ढवळल्यावर िदसेनासे झाले.
*
े
ते पाण्यात पूणर्पणे िवरघळल. परंतु वाळ, गव्हाच पीठ, लाकडाचा भसा, हळदपड, तल या पदाथार्ंचे
ु
े
ू
े
तसे नाही. ढवळल्यावरही ते पाण्यात तसेच रािहले. िवरघळले नाहीत.
यावरून काय उलगडते ?
काही पदाथर् पाण्यात िवरघळतात, तर काही पदाथर् िवरघळत नाहीत.
र्
ं
े
िवरघळलेला पदाथ भा%ातील संपूणर् पाण्यात पसरतो. मीठ पाण्यात िवरघळल, की भां%ातील
पाणी चवीला खारट लागते. साखर िवरघळली की पाणी गोड लागते.
नवा शब्द िशका
र्
gावण : पाण्यात एखादा पदाथ िवरघळला, की पाणी व त्या पदाथार्चे िमण तयार होत. या िमणाला
े
पदाथार्चे ावण म्हणतात.
ु
एखाtाला जलाब आिण उलXा होऊ
लागल्या, तर आपण त्याला पाण्यात साखर आिण
मीठ िवरघळवन तयार केलेले ावण प्यायला
ू
देतो. या ावणाला जलसंजीवनी म्हणतात.
इस्पतळात रुग्णाला ‘सलाइन’ दतात. सलाइन
े
म्हणजे िमठाच ावण. काही वळा त्यातच इतर
े
े
औषधेही िवरघळवून रुग्णाला देतात.
ही उपयुu ावणांची उदाहरणे आहेत.
(20)
