Page 62 - Aardrijkskunde Vakstudie 2_1920

3.3 Het industrielandschap in Europa

3.3.1 Het Ruhrgebied als voorbeeld
15
3.3.1.1 Introductie
Het Ruhrgebied kan omschreven worden als een aaneengesloten stedelijk gebied waar
momenteel zo’n 5,3 miljoen mensen wonen. De oppervlakte van het Ruhrgebied bedraagt
circa 4.400 km². Het Ruhrgebied is geen provincie van Duitsland; de term duidt eerder een
vrijwillige samenwerking tussen elf steden en vier Kreisen (een soort mini-provincies) aan,
waarbij men probeert te komen tot een gemeenschappelijke ruimtelijke planning, het
ontwikkelen en beheren van natuurgebieden, een versterking van de economische
structuur en de marketing van het gebied.

In het Ruhrgebied kruisen twee belangrijke verkeersaders elkaar. De belangrijkste is
natuurlijk de Rijn: langs de Rheinachse hebben zich in de loop van de geschiedenis veel
economische activiteiten ontwikkeld en zijn belangrijke steden ontstaan. In mindere mate
is dat gebeurd langs de Bördenachse: het vruchtbare gebied dat van Vlaanderen naar
Silezië in Polen loopt. Deze as wordt meestal de Hellweg genoemd, naar het oude Duitse
woord voor zout: deze route was belangrijk voor de zouthandel.

Het Ruhrgebied wordt doorgaans onderverdeeld in vijf zones: Lippe, Emscher, Hellweg,
Rijn en Ruhr. Vier ervan zijn vernoemd naar de rivieren die door het gebied stromen. De
steenkoolwinning is begonnen in de zuidelijk gelegen Ruhrzone, waar deze in dagbouw
kon plaatsvinden. Rond 1850 raakten deze mijnen uitgeput en verplaatste de winning zich
naar de Hellwegzone, wat betekende dat men voor de kolenwinning schachten moest
aanleggen. Door de schuine gelaagdheid van de steenkoollagen werden de schachten bij
het verder opschuiven van de productie steeds dieper. De kolenmijnen in de Rijnzone zijn
pas na 1900 in bedrijf genomen. Deze zone is echter vooral bekend vanwege de
hoogovenbedrijven; de ijzererts kon goedkoop over de Rijn worden aangevoerd.

OPDRACHT

Duid op de volgende figuur de vijf deelzones van het Ruhrgebied aan. Bekijk hiervoor eerst
goed de ligging van de waterlopen.

Figuur 34: Geleding van het Ruhrgebied

15 (Paul, van Ooyen, & Schukking, 2006)

1 AA VS 2 62 © 2019 Arteveldehogeschool