Page 115 - Aardrijkskunde Vakstudie 2_20142015
P. 115
Kernnederzettingen hebben op het eerste zicht geen geometrisch plan en bestaan uit een
losse groepering van gebouwen langs wegen. Dit is het type van een nevelvlekdorp.
Wanneer de bebouwing iets geconcentreerder voorkomt, spreekt men van een
hoopdorp. Zonder dat ze het centrum van de nederzetting uitmaken kunnen echter de
kerk en het kasteel of een grote boerderij structurerende elementen zijn in de
nederzetting; dikwijls zijn ze ook verbonden door een dreef. Daar rond komen in een los
verband de andere woningen voor. Deze dorpen noemt men dan hof-kerk dorpen.
Een bijzondere vorm van nederzetting wordt bepaald door de wegen, kanalen en
stopplaatsen erlangs. Het zijn weggehuchten aan kruispunten van wegen gelegen buiten
de dorpen en steden; al dan niet komt te bebouwing dan onregelmatig gespreid of
regelmatig gespreid in een lint voor.
Benoem in de onderstaande tabel de weergegeven nederzettingen zonder duidelijke
structuur en noteer ook telkens een passende plaatsnaam.
Geplande nederzettingen
De geplande nederzettingen kunnen opgedeeld worden in de defensieve nederzettingen
(ter verdediging) en de woonnederzettingen.
Een veel voorkomende oplossing om een nederzetting te verdedigen is een hoogtesite
kiezen, zoals heuvels en steile rotswanden, en de toegang tot de plaats controleren. In
sommige gevallen wordt het natuurlijke reliëf ook aangepast met verdedigingswerken.
Vanaf de 16e-17e eeuw werden bijvoorbeeld vele bestaande nederzettingen gewijzigd
door het optrekken van vestigen rondom de nederzetting. Deze vestingsplaatsen
vormden linies langs betwiste landsgrenzen; tussen Frankrijk en de Zuidelijke
1 AA VS 2 115 © 2014 Arteveldehogeschool

