Page 225 - Aardrijkskunde Vakstudie 2_20142015

met de agrarische crisissen van 1846 en 1885. Pas van latere datum is de trek van Vlaamse
boeren naar Waalse landbouwgebieden. De migratie naar Wallonië was een belangrijk
nevenverschijnsel van de Belgische emigratie.

 Noord- en Latijns-Amerika, de overzeese lokroep

Veel kandidaat-emigranten lieten zich verleiden door ronselaars die gratis reizen en vage
beloften over goedkope grond en hoge lonen voorhielden. Anderen werden door
kennissen of vrienden overtuigd. Via literatuur, volksliederen en media werd in België een
sfeer van exotisme en avontuur geschapen. In 1910 registreerden de interne
bevolkingstellingen van de Verenigde Staten niet minder dat 49.400 inwoners van
Belgische herkomst. Ook Canada was een begeerd uitwijkingsland. Rekening houdend
met alle gegevens en alle onnauwkeurigheden is voor de periode 1830-1940 een schatting
aanvaardbaar van een emigratie van 200.000 Belgische migranten naar Noord-Amerika
en 50.000 naar Latijns-Amerika.

 Belgisch Congo, de expatriation

Als buitenbeentje dient sinds 1880 de trek naar Congo vermeld te worden. In het laatste
decennium van vorige eeuw verbleven er 5.800 Belgen voor gemiddeld twee jaar in
Congo-Vrijstaat. Bij de aanhechting door België in 1908 verbleven er 1.700 Belgen en in
1958 kort vóór de onafhankelijkheid verbleven er 86.700 Belgen in Belgisch Congo. In
strikte zin gaat het hier niet om emigratie maar om wat men expatriation naar de kolonie
noemde. Het vertrek uit het vaderland om het land te dienen was in vele gevallen echter
een verbloeming voor wat wel degelijk een vertrek ‘om den brode’ was. Ook hier
emigreerden overwegend Franstaligen, met uitzondering van de duizenden overwegend
Vlaamse missionarissen. Ook Vlaanderen zond zijn zonen uit.

 Moderne emigratie

Uit OESO-cijfers blijkt dat er in de 21e eeuw jaarlijks nog steeds ruim 20.000 Belgen elders
hun heil zoeken. De meeste beslissingen om te vertrekken hebben een economische
grondslag. Het openen van de EU-grenzen en de globalisering van de economie trekken
veel jonge mensen weg van hier. Daarnaast trekt ook een pak ouderen weg, meestal naar
oorden die zonniger of fiscaal zonniger zijn. Toch blijft de Belg veel meer dan vele andere
nationaliteiten honkvast, zo blijkt. Het totale aantal Belgen dat in de 21e eeuw in het
buitenland woont, zou minder dan 300.000 bedragen. De meeste geregistreerden zoeken
het niet erg ver en alleszins binnen Europa: 81.000 in Frankrijk, 23.500 in Nederland,
21.000 in Duitsland, 20.000 in Spanje, 16.000 in Luxemburg, 13.500 in Zwitserland, 12.000
in Groot-Brittannië, 6.000 in Italië, 2.200 in Griekenland, 2.000 in Portugal, 1.300 in
Oostenrijk. Geen van de noordelijker landen raakt aan de 1.000. In de Verenigde Staten
zouden 18.000 landgenoten hun heil hebben gezocht, in Canada 11.000, in Argentinië,
Uruguay en Paraguay samen 5.000, in Brazilië 3.600, in Chili 1.500. In Australië en Nieuw-
Zeeland zouden 4.500 Belgen wonen, in China 1.800, in heel zuidelijk Afrika 6.200 en in
Congo 2.700.

 Besluit

1 AA VS 2 225 © 2014 Arteveldehogeschool