Page 4 - ประวัติศาสตร์การสงคราม บทที่ 6-9
P. 4
4
เป็นที่ทราบโดยทั่วกันว่าเส้นทางต่างๆ ตลอดจนลักษณะภูมิประเทศที่ทำการรบกันอยู่นี้ ในฤดูฝนยากลำบาก
เพียงใด เส้นทางต่าง ๆ ยานพาหนะเดินไม่ได้ ไข้มาลาเรียระบาดได้โดยง่าย ตลอดจนโรคภัยอื่น ๆ ย่อมเกิดขึ้น
ี
โดยง่ายในฤดูนี้ เราทำสัญญาร่วมรบกับญี่ปุ่นใน ธ.ค. 2484 แต่เปิดการเข้าตใน พ.ค. 2485 ซึ่งเป็นระยะเวลา
ห่างกันประมาณห้าเดือน คงจะมีเหตุการณ์ทางการเมืองบางประการที่บีบบังคับให้ทางการทหารกระทำการ
ยุทธในฤดูกาลอันไม่เหมาะสมเช่นนั้น
ทางด้านของ พล.4 พบการต้านทานของข้าศึกตลอดเป็นระยะ ๆ ตามลำดับตั้งแต่เมืองเลน – เมืองโก
– เมืองพยาค เมื่อพิจารณกำลังและลักษณะการต้านทานของข้าศึกแล้วรู้สึกว่ามีความมุ่งหมายเพียงจะเหนี่ยวรั้ง
การรุกของกองทัพพายัพให้ช้าลงมิได้มุ่งที่จะต้านทานอย่างแตกหัก แม้กระนั้นก็ดีลักษณะภูมิประเทศ
อันทุรกันดาร เส้นทางจำกัดย่อมอำนวยประโยชน์อย่างสูงให้แก่ฝ่ายตั้งรับ และฝ่ายข้าศึกไดเลอกแนวตานทาน
้
้
ื
้
แต่ละแห่งได้เหมาะสมอย่างยิ่งเพราะเลอกตรงตำบลภูมิประเทศคับขันทั้งสิ้น แม้ข้าศกจะมีกำลังตานทานเพียง
ื
ึ
ื่
่
เล็กน้อย ก็สามารถยับยั้งการเคลอนที่ของฝ่ายเราไว้เป็นเวลานาน กว่าจะขับไล่ข้าศึกออกจากจุดต้านทานแตละ
่
แห่งต้องใช้กำลังมากกว่าข้าศึกหลายเทาและเสียเวลาไปเป็นอันมาก อนึ่ง ปืนใหญ่ไม่สามารถจะติดตามทหาร
ี่
ี่
้
้
็
ราบได้อย่างเต็มทเพราะเส้นทางเต็มไปดวยโคลน ถึงแม้จะติดตามไปได้ก็ไม่สามารถจะสนับสนุนไดอย่างเตมท
้
่
ทั้งนี้เพราะปืนใหญ่เป็นกระสุนวิถีราบ จึงแทบกล่าวได้ว่าปืนใหญ่เทาที่มีอยู่ไม่สามารถช่วยทหารราบได เฉพาะ
่
ทหารราบเอง กำลังยิงของตนเองก็ไม่ค่อยจะสมบูรณ์นัก เพราะมีแตอาวุธกระสุนวิถีราบเป็นส่วนใหญ่ ฉะนั้นทำ
ให้การเข้าตีจุดต้านทานของข้าศึกเป็นไปด้วยความลำบากยิ่ง
้
็
การเข้าตีทางดาน พล.2 ซึ่งเป็นด้านเข้าตีรองคงปะทะข้าศึกกำลังเพียงเลกน้อยความลำบากใน
เรื่องภูมิประเทศยิ่งกว่าทางด้านเข้าตีหลัก การเคลื่อนที่จึงล่าช้าเพราะการส่งกำลังบำรุงมักจะขัดข้องเสมอ
เมื่อ พล.4 ยึดเมืองพยาคได้แล้ว พล.2 จึงถอนตัวกลับมายังชายเขตแดน
หลังจาก พล.4 เริ่มเคลื่อนที่เข้าตีได้ประมาณหนึ่งสัปดาห์ ก็สามารถยึดเมืองพยาค เมืองเชยง
ี
้
ลับ ซึ่งเป็นที่หมายขั้นที่หนึ่งไว้ได พล.3 ซึ่งเป็นพลหนุนเคลื่อนที่ตาม พล.4 อย่างกระชั้นชิด สภาพของทหารใน
ขณะนั้นบอบช้ำมากเนื่องจากฝนตกทุกวันเครื่องนุ่งห่มและอุปกรณ์กันฝนก็ไม่มี การลำเลียงทำไม่สะดวกเพราะ
ลำเลียงด้วยรถยนต์ใช้ไม่ได้ทางเป็นหล่มโคลนรถยนต์ที่ใช้ลำเลียงติดหล่มตามทางนับเป็นจำนวนร้อย ๆ คน
ั
ทหารเริ่มเป็นไข้มาลาเรีย ยาไม่มีพอบำบัดเฉพาะ พล.3 ซึ่งเป็นกองหนุนเพียงเคลื่อนที่ติดตาม พล.4 จำนวน
ี่
ทหารป่วยเกินกว่าร้อยละ 50 แต่ขวัญของทหารยังอยู่ในระดับทพอทำการรบต่อไปได ้
ประมาณ 20 พ.ค. 2485 พล.3 ถึงเมืองพยาค การปฏิบัติขั้นต่อไปคือขั้นที่ 2 เป็นหน้าที่ของ พล.3,
พล.4 ทำหน้าที่เป็นกองหนุน การปฏิบัติในขั้นนี้นับว่าสำคัญ เพราะจะต้องเข้าตีและยึดเมืองเชียงตุง ซึ่งเป็น
เมืองหลวงของชานสเตทไว้ให้ได้ ขณะนั้นกำลัง พล.93 ของจีน ได้ถอนตัวไปทางเหนือตามลำดับ วางกำลง
ั
ต้านทานไว้เป็นขั้น ๆ ตามลำดับเพื่อหน่วงเหนี่ยวการเคลื่อนที่ของกองทัพพายัพ
้
จากเมืองพยาคไปเชยงตุง เสนทางที่สะดวกมีเพียงเส้นทางเดยวซึ่งถือเป็นเส้นทางหลัก ตามเสนทางนี้
ี
้
ี
ุ
้
ก่อนจะถึงตัวเมืองเชียงตงประมาณ 30 ก.ม. มีเส้นทางแยกขึ้นเขา “ดอยเหมย” ซึ่งอยู่ทางตะวันตกใตเชยงตุง
ี
จากเขาลูกนี้ลงไปสู่เชียงตุงเช่นเดียวกันบนดอยเหมยสูงกว่าระดับน้ำทะเลหลายพันฟุต ในยามปกติเป็นท่ตั้ง
ี
ของกองทัพอังกฤษซึ่งรักษาชานสเตท ต่อมาภายหลังเป็นที่ตั้งกำลังส่วนใหญ่ของ พล.93 จีน ฉะนั้น พล.93 จีน
