Page 114 - ประวัติศาสตร์การสงคราม
P. 114
112
สถานการณ์ต้นปี พ.ศ. 2486 นับว่าภารกิจของกองทัพพายพั สำเรจ็ ลุล่วงไปตามแผนทุกประการงาน
ข้นั ต่อไปได้แก่การยึดรักษาชานสเตทไว้มิให้ข้าศึกตีโตก้ ลับคืนได้ กองทัพพายัพได้สับเปลี่ยนกำลังที่รักษาพ้ืนที่น้ี
ไว้หลายคร้งั ด้วยกนั ตามลำดบั ดังน้ี หลังจาก พล.4 และ พล.ม. สามารถยึดทม่ี นั่ สำคญั บนเขากิว่ ทรายของข้าศึก
แล้ว พล.2 จากจังหวัดเชยี งใหม่ข้ึนมาสับเปลี่ยนรักษาชานสเตทแทน ตอ่ มาไดม้ ีการสับเปล่ียนอีกครั้งหนึ่งเป็น
คร้งั สดุ ท้าย คอื พล.3 หลงั จากได้พกั ฟ้นื ในเขตหลังเปน็ เวลาหนง่ึ ปีกบั สองเดือนไดข้ ึ้นไปสบั เปลย่ี น พล.2 เมื่อต้น
ปี พ.ศ.2487 และยึดรักษาพื้นที่ไว้ตลอดสงครามได้สงบลง การปฏิบัติการยึดรักษาพื้นที่ชานสเตทนี้คงมี
เหตกุ ารณร์ บเกิดข้ึนอยา่ งประปราย สว่ นใหญเ่ ป็นกองปฏิบตั ิการลาดตะเวนเพ่อื หาข่าว และการแยง่ ภูมปิ ระเทศ
ทีม่ คี วามสำคัญทางยุทธวธิ ี การรบเหลา่ นถ้ี า้ จะพิจารณาถงึ ความสำคัญในระดับของกองทพั แลว้ ก็ไม่สำคัญมาก
นัก แต่ก็เป็นงานหนักสำหรับหน่วยรอง ๆ ลงมาเช่น กองพัน กองร้อย และหมวด ตลอดระยะเวลาที่กำลัง
ส่วนใหญ่ พล.3 ยึดครองพื้นที่ ชานสเตทอยู่ตั้งแต่ ม.ค.2487 ถึง พ.ค. 2488 เฉลี่ยเหตุการณ์รบย่อย ๆ แล้ว
สัปดาห์ละ 1 ครั้ง ผลการรบในระยะนี้สรุปแล้ว พล.3 ได้ปฏิบัติงานได้ผลดีเพราะหน่วยทหารมีความชำนาญ
ภูมิประเทศดียิ่งขึ้น และคุ้นต่อการปฏิบัติการรบในป่าได้แก้ไขข้อบกพร่องจากการในปีก่อน ๆ ให้หมดไป
ประกอบกับได้แก้ไขการจัดกำลังเสียใหม่ ให้มีความคล่องตัวยิ่งขึ้น กล่าวคือลดกำลังพลของกองพัน ร. ให้
น้อยลง เป็นต้นว่าแต่เดิม ร้อย 4 ซึ้งเป็นกองร้อยอาวุธหนักมีปืนกลหนักถึง 12 กระบอกซึ่งต้องใช้ทหาร
ประมาณ 300 คนได้ลดลงมา 6 กระบอก ใช้ทหารเพียงร้อยกว่าคน ความจริง ปก.หนักแบบนี้มีน้ำหนักมาก
เกินไป เหมาะแก่การรบบนพื้นที่ราบเท่านั้น นอกจากนั้นปืนใหญ่ทหารราบแบบ 77 เราก็เลิกใช้เพราะหนัก
เกินไปลากขึ้นเขาไม่ไหวใช้เฉพาะปืนใหญ่แบบ 49 (เป็น ป. ของเหล่า ป. สั่งใช้ราชการในปี พ.ศ.2449 ไม่มี
เคร่ืองรับแรงสะท้อนถอยหลังยิงด้วยวธิ ีเลง็ ตรง)
ปัญหาอันยิ่งใหญ่ที่เผชิญหน้ากองทัพพายัพในระยะนี้มิใช้การกระทำของข้าศึกแต่อยู่ที่สุขภาพของ
ทหารทหารเป็นไข้มาลาเรียทุกคน คนไหนเป็นมากก็นอนป่วยในแนวสนามเพราะบนยอดเขาสูง คนไหน
ป่วยน้อยก็ทำการรบต่อไปเมื่อมีเหตุการณ์เนื่องจากการขาดแคลนยารักษา ประกอบกับการส่งกำลังไม่ดี
โดยเฉพาะในฤดฝู นใช้ยานพาหนะไม่ได้ จำนวนทหารท่ถี ึงแก่กรรมเพราะไข้มาลาเรียได้ทวสี งู ข้ึนอย่างไม่มีท่าที
จะลดลงได้
ระหว่างที่ พล.3 ยึดครองชานสเตทในระยะหลงั นี้ ไดร้ ับคำสง่ั จากกองทัพพายพั ให้ติดต่อกับ พล.93 จนี
อยา่ งลบั ๆ เพอื่ วางแผนรว่ มกันตอ่ ตา้ นญ่ปี ุ่นตามนโยบาย จอมพล ป.พบิ ูลสงคราม พล.3 และ พล.93 จนี ได้ทำ
การติดต่อกันหลายครั้งแต่ไม่ทันที่จะตกลงกันอย่างแน่ชัดสงครามยุติลงเสียก่อน การปฏิบัติการถอนตัวของ
พล.3 ออกจากชานสเตทในระยะหลังก่อนสงครามสงบลงเล็กนอ้ ยเปน็ การปฏิบัติที่ลำบากย่ิง เพราะในขณะนั้น
ญ่ีปุ่นแสดงความไม่เป็นมติ รแก่ไทย ญี่ปุ่นได้ส่งกำลังไปคุมเชงิ ด้านหลังของหน่วยของไทยทุกจุดไม่วา่ แนวหนา้
หรือแนวหลัง พล.3 ต้องเป็นห่วงทั้งข้างหน้าและข้างหลัง ข้างหน้ากำลังสัมพันธมิตรอันมีกำลังหน่วยรบพิเศษ
ของอังกฤษกับจีนร่วมกันออกตโี ตท้ างตรงหน้า และตัดเส้นทางถอยทางด้านตะวันตก เพราะในขณะนี้กองทพั
ญ่ีปนุ่ ได้ถอยร่นจากภาคเหนือของพม่าแล้วทำใหป้ ีกซ้ายของกองทพั พายพั เปดิ ว่างทางด้านหลงั ของหน่วยทหาร
ไทยทุกหน่วยมีกำลังของญี่ปุ่นคุมเชิงอยู่ ฉะนั้นเราต้องวางแผนอย่างรอบคอบในการสู้พลางถอยพลาง จน
สามารถถอนกำลังสว่ นใหญร่ อดพ้นจากความหายนะมาถงึ เขตแดนไทยสำเรจ็ ใน 13 พ.ค. 2488 คงมกี ำลังเหลือ
