Page 71 - นาวิกศาสตร์ เดือน ธันวาคม ๒๕๕๔
P. 71
และหน้าพระคชาธาร ออกไปปลายเชือกนั้น มี กองทัพหลัง พระยาท้ายน้ำ เป็นแม่ทัพ ขี่ช้าง
ขุนศึกต่าง ๆ ขี่ช้างพลาย ต่าง ๆ พร้อมพลเดินเท้า พลายสวัสดีพิชัย ถือพล ๑๐,๐๐๐
ดังนี้.-
เส้นทางเดินทัพของพม่า
ขุนโจมจตุรงค์ ขี่ช้างพลายกุญชรชัย และขุนทรงเดชะ หลวงราชหฤทัย เป็นปีกขวา ขี่ช้างพลายทรงภูวบาล
ขี่ช้างพลายไตรสรเดช คุมพลเขนทอง ข้างละ ๕๐๐ ถือพล ๕,๐๐๐
พระราชมนู ขี่ช้างพลายหัสดินพิชัย คุมพลปี่กลอง หลวงอภัยสุรินทร์ เป็นปีกซ้าย ขี่ช้างพลายสารภูธร
ชนะ ซ้ายขวาข้างละ ๕๐๐ ถือพล ๕,๐๐๐
หลวงพิเดชสงคราม ขี่ช้างพลายบุญยิ่ง หลวงรามพิชัย ประกอบด้วยหมู่ช้างดั้ง ช้างกัน ช้างแทรก ช้างแซง
ขี่ช้างพลายมิ่งมงกุฎ คุมพลดาบโล่ ดาบดั้ง ข้างละ ๕๐๐ ช้างสลับค่าย ช้างค้ำพังคาโลดแล่น ล้วนสารพยุหะ
พระราชวังสัน ขี่ช้างพลายแก้วมาเมือง คุมพล ดูมหิมา พร้อมพรั่ง ตั้งตามกระบวนเบญจยุทธ
อาสาจาม ๕๐๐ เสนางคนิกร
พระเสนาภิมุข ขี่ช้างพลาย เฟื่องภพไตร คุมพล สมเด็จ ฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
อาสาญี่ปุ่น ๕๐๐ ทรงวิเคราะห์เชิงศึกที่ฝ่ายไทย เราตั้งตามกระบวน
ถัดนั้นทหารทะลวงฟันคู่พระทัย ๑๓๖ คน ถือ ทัพเบญจเสนา ครั้งนี้ไว้ว่า
ดาบเขน ๔๒ คน ถือดาบโล่ ๒๒ คน ถือดาบ ๒ มือ “ ข้าพเจ้าพิเคราะห์ความตามที่ปรากฏใน
๗๒ คน (น่าจะเป็นพวกองครักษ์พิเศษ คงจะมีตัว หนังสือพระราชพงศาวดาร ครั้งนี้แล้ว ดูเหมือนการ
ตายตัวแทน มาเติมให้เต็ม ๑๓๖ คน ตลอดเวลา) รบคราวนี้ สมเด็จพระนเรศวร คงมีพระราชประสงค์
หน้าพระคชาธารนั้น หัวหมื่นพันทนาย สี่พระตำรวจ จะตั้งรับ โดยให้ข้าศึกเข้าตีก่อน เพราะทรงทราบว่า
ล้วนดาบสะพายแล่ง ถือทวนทอง ๕๐๐ ข้าศึกมีกำลังมากกว่าฝ่ายเราที่ยกไป ”
กองยกกระบัตร พระยาพระคลังเป็นแม่ทัพ ขี่ช้าง กระบวนทัพพม่า
พลายจักรมหิมา ถือพล ๑๐,๐๐๐ พระมหาอุปราชา ทรงช้างพลายพัทกอ สูง ๖ ศอก
พระราชสงคราม เป็นปีกขวา ขี่ช้างพลายสังหาร ๑ คืบ ๕ นิ้ว ติดน้ำมันหน้าหลัง สมิงนันทมาง
คชสีห์ ถือพล ๕,๐๐๐ เป็นกลางช้าง เจ้าเมืองมะลวนเป็นควาน พร้อมด้วย
พระรามรณภพ เป็นปีกซ้าย ขี่ช้างพลายมณี แวงจตุลังคบาท หน้าช้างพระมหาอุปราชานั้น
จักรพรรดิ ถือพล ๕,๐๐๐ มีทหารถือทวนทอง ๔๐๐ ถัดออกมานั้นวางปืน
๐70 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๙๔ ฉบับที่ ๑๒ ธันวาคม ๒๕๕๔
