Page 29 - ประวัติศาสตร์นิพนธ์ว่าด้วยพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์

17

ิ
ิ
นอร่ายังได้อธบายว่า กระแสการเปลี่ยนแปลงประวัตศาสตร์นิพนธ์และการ
่
ู
ิ
ั
่
เปลี่ยนแปลงรปแบบความทรงจ าดั้งเดมทีเรื่องภายในของปจเจกบุคคลไปสูความทรงจ าร่วมที ่
ู
ปรากฏเปนรปธรรมด้วยวัตถุระลึกถงต่าง ๆ ท าให้ความทรงจ าซึงเดิมได้รับการพิจารณาในฐานะสิ่ง
ึ
็
่
่
่
ื
็
่
ิ
ิ
ทีไม่น่าเชือถอในทางประวัตศาสตร์ กลายเปนสิ่งทีสามารถน ามาศึกษาในทางประวัตศาสตร์ได้
่
ิ
่
เพือน าไปสูความเข้าใจว่า ความทรงจ าผลักดันให้เกิดปฏิบัตการทางสังคมจนน าไปสูการสร้าง
่
็
1
ส านึกร่วมได้อย่างไร โดยมิได้จ าเปนต้องมุ่งการสืบหาทีมาและพิสูจน์ข้อเท็จจริงของความทรงจ านั้น
่
์
งานเขียน ว่าด้วย “การเมือง” ของประวัติศาสตรและความทรงจ า โดยนิธ เอยวศรีวงศ์
ี
ิ
็
ตีพิมพ์ใน พ.ศ. 2545 เปนงานเขียนรวมบทความทีนิธพยายามวิเคราะห์ชี้ให้ว่า ประวัตศาสตร์มิได้
ิ
่
ิ
็
ิ
ี
น าเสนอ “ความจริง” ของอดตอย่างแท้จริง หากแตเปนการน าเสนอเรื่องราวและค าอธบายของ
่
่
เหตุการณ์ตาง ๆ ทีถูกผูกเข้าด้วยกันโดยผู้เขียนประวัตศาสตร์นิพนธ์ เพือให้ผู้คนในสังคมยอมรับ
่
ิ
่
ั
่
จดจ าอดตทีเชือมโยงกับปจจุบันและอนาคตของตนเปนความทรงจ าร่วมกัน ซึงความทรงจ าร่วมนี้
่
่
ี
็
มีบทบาทในการก าหนดอัตลักษณ์ของผู้คนในสังคม และก าหนดความสัมพันธ์เชิงอ านาจทั้ง
ิ
ภายในสังคมของตนเองและตอสังคมอนภายนอก การเขียนประวัตศาสตร์จึงมีการเลือกสรร
่
2
ื
่
่
ิ
่
่
เรื่องราวกับค าอธบายทีจะน าเสนอ เพือก าหนดอัตลักษณ์และความสัมพันธ์ของผู้คนแต่ละกลุมใน
สังคมแต่ละช่วงเวลาทีประวัติศาสตร์นิพนธ์ได้รับการเขียนขึ้น
่
งานศึกษา เรื่องเล่าจากสหาย: รูปแบบและการปรากฏตัวของความทรงจ ารวมจาก
่
ชุมชนอดีตแนวร่วม พคท. โดยอังกูร หงส์คณานุเคราะห์ ตีพิมพ์ใน พ.ศ. 2552 เปนงานศึกษาท าความ
็
ู
่
เข้าใจรปแบบและเงือนไขในการเกิดความทรงจ าร่วมของผู้คนในสังคมผ่านกรณศึกษาชาวบ้าน
ี
ในชุมชนบ้านโคกเขา จ.บุรีรัมย์ อังกูรได้พยายามชี้ให้เห็นว่า แม้ว่าภาพความทรงจ าของผู้คนใน
่
ี
ชุมชนตออดตจะมีลักษณะทีแตกตางกันในรายละเอียดปลีกยอย และพิธร าลึกสถูปมีทั้งกิจกรรมที ่
่
่
่
ี
เกยวข้องกับขบวนการคอมมิวนิสต์และไม่เกยวข้อง แตความแตกตางนี้มิได้ส่งผลให้ความสัมพันธ์
่
ี่
่
ี่
ของผู้คนแปลกแยกขึ้นแตอย่างใด หากยังท าให้ผู้คนมีความทรงจ าร่วมกันในเรื่องราวเกยวข้องกับ
่
ี่
็
ี
คอมมิวนิสต์และภาพชุมชนในอดตผ่านพิธนี้ รวมทั้งอังกูรยังชี้ให้เห็นว่า ความทรงจ าสามารถเปน
ี
เครื่องมือก าหนดทิศทางของผู้คนในสังคมได้ด้วยการสร้างความสัมพันธ์ของปจจุบันกับอดต
ี
ั
่
กลุมงานนี้ได้แสดงถึงธรรมชาตของความทรงจ าทีสามารถแปรเปลี่ยน ถูกลืม, รื้อฟน
ื
้
่
ิ
กลับมา, สร้างการรับร้ร่วมกัน หรือผลักดันให้เกิดการกระท าอย่างหนึ่งอย่างใดได้ รวมทั้งแม้ว่า
ู

1 แหล่งเดิม. หน้า 22.
2 มุกหอม วงษ์เทศ. (2545). ค าน าเสนอ ว่าด้วย “การเมือง” ของประวัติศาสตร์ละความทรงจ า. ใน ว่า
์
ด้วย “การเมือง” ของประวัติศาสตรและความทรงจ า. หน้า (12)-(13).