Page 35 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ม.ปลาย
P. 35
25
นอกจากนั้นการทพระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยหวทรงพระผนวช ไดเสด็จ
ี่
ู
ั
ี
ธุดงคตามหัวเมืองตาง ๆ ก็ยิ่งเปนการสรางความผูกพันระหวางพระมหากษัตริยกับประชาชนอกดวย
เพราะไดทรงรูจักวิถีชีวิตของราษฎรอยางแทจริง ในรัชกาลตอมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา
ี่
เจาอยูหัว ก็ทรงไดรับการยอมรับจากขุนนางทั้งปวงอยาง “อเนกนิกรสโมสรสมมติ” ททงพระสงฆ
ั้
พระราชวงศ และขุนนางเห็นพองกันใหพระองคเสด็จขึ้นครองราชย ตลอดเวลาที่ผานมานับแตสมย
ั
ี
ี
สุโขทัยแมจะมการเปลี่ยนแผนดินหรือมการเปลี่ยนราชวงศแตแนวคิดระบบการปกครองแบบ
กษัตริยที่เคยมีมานั้นหาไดเปลี่ยนไปดวยไม ในระบอบประชาธิปไตยพระมหากษัตริยทรงใชพระราช
ํ
ื
อํานาจผานกระบวนการ 3 องคกร คือ อานาจนิติบญญัติ บริหาร และตุลาการ เสมอนผูแบงเบา
ั
ั
ี
พระราชภาระของพระองค แตพระมหากษัตริยก็ยงทรงมพระมหากรุณา พระราชทานพระบรม
ี่
ี่
ี
ั้
ั
ราโชวาทสั่งสอน ชี้นําแนวทางการดําเนินชีวิตทถูกทควร มศีลธรรมกํากบ ทงทรงปฏิบัติพระองค
เปนแบบอยาง ดวยพระมหากรุณาธิคุณนี้คนไทยจึงยังคงมีความผูกพันกับองคพระมหากษัตริยมาก
ู
ู
ี่
ี
เชนเดิม คนไทยมคําเอยพระนามพระมหากษัตริยอยหลายคําทบงบอกความรูสึก ยกยองเทิดทน
และผูกพันตอพระองคเชนคําวาพระเจาแผนดิน พระเจาอยูหัว เจาชีวิต ทั้ง 3 คํานี้มนัยสําคัญดังนี้
ี
ี่
ี
ี่
พระเจาแผนดิน ตามรูปศัพท หมายถึง ผูปกครองทเปนเจาของแผนดิน คือ ผูนําทมสิทธิ์ขาดใน
ิ
ี่
กจการของแผนดิน และสามารถพระราชทานทดินใหแกผูใดผูหนึ่งไดแตในสังคมไทย พระเจา
ู
ี
แผนดินทรงเปนเจาของแผนดินผูทรงบํารุงรักษาแผนดินใหมความอุดมสมบรณ เพื่อใหประชาชน
ิ
สามารถใชที่ดินในพระราชอาณาเขตของพระองคใหเกดประโยชน เชน ทาการเพาะปลูกใหไดผล
ํ
ู
ตลอดจนเอาพระราชหฤทัยใสในการบํารุงแผนดินใหมีความอุดมสมบรณอยูเปนนิจ ดังทปรากฏเปน
ี่
โครงการพระราชดําริตาง ๆ ในปจจุบนนี้ และเปนทประจักษในสากลวาพระเจาแผนดินไทยทรง
ั
ี่
ั
ู
ี่
งานหนักทสุดในโลก และทรงรักประชาชนของพระองคอยางแทจริง พระเจาอยหวเปนคําเรียก
พระเจาแผนดินที่แสดงความเคารพเทิดทูนอยางสูงสุดและเปนยอดของมงคลทั้งปวง พระเจาอยูหัว
ู
ั
หรือพระพุทธเจาอยหว หมายถึง การยอมรับพระราชสถานะของพระเจาแผนดินวาทรงเปนองค
ี่
พระพุทธเจา ดังนั้น จึงทรงเปนทรวมของความเปนมงคล สิ่งของตาง ๆ ทพระราชทาน
ี่
ี
เครื่องราชอสริยาภรณ พิธกรรมตาง ๆ ทจัดขึ้นโดยพระบรมราชโองการ และการไดเขา
ี่
ิ
ิ
เฝาทลละอองธุลีพระบาท หรือไดเห็นพระเจาอยหว จึงลวนแตเปนมงคลทงสิ้น เจาชีวต เปนคํา
ู
ู
ั
ั้
ั้
เรียกพระเจาแผนดินที่แสดงพระราชอํานาจเหนือชีวิตคนทงปวงที่อยูในพระราชอาณาเขต คําคํานี้
ิ
ั้
อาจหมายถึงพระเจาแผนดินที่ทรงสิทธิ์ในการปกปองคุมครองชีวิตประชาชนใหพนภัย วบัติทงปวง
หรือลงทัณฑผูกระทําผิดตอพระราชกําหนดกฎหมาย ตลอดจนทรงชุบชีวิตขาแผนดิน ใหมีความสุข
ลวงความทุกข ทงนี้สุดแตพระเมตตาพระกรุณาธคุณอนเปนลนพนของพระองค แตในสังคมไทย
ั้
ั
ิ
ปจจุบันนั้น คําวา เจาชีวต หมายถึงพระเจาแผนดินผูพระราชทานกาเนิดแนวคิดโครงการตาง ๆ
ํ
ิ
แกประชาชน โดยมไดทรงใชพระราชอานาจลวงไปเกนขอบเขตแหงราชนีติธรรม แตทรงดํารง
ิ
ิ
ํ

