Page 18 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
P. 18
18
1. ที่ดิน
2. ทรัพย์อันติดอยู่กับที่ดินมีลักษณะเป็นการถาวร
3. ทรัพย์ประกอบเป็นอันเดียวกับที่ดิน
ั
4. ทรัพยสิทธิอนเกี่ยวกับที่ดินหรือทรัพย์อนติดอยู่กับที่ดินหรือประกอบเป็นอนเดียวกับ
ั
ั
ที่ดิน
1. ที่ดิน
คำว่า “ที่ดิน” หมายถึงอาณาเขตที่สามารถวัดความกว้างและความยาวได้บน
ั
พนผิวโลก แต่ไม่รวมถึงดิน (soil) เพราะดินเป็นอสังหาริมทรัพย์ประเภทที่ประกอบเป็นอนเดียวกับ
ื้
ื่
ที่ดิน ทั้งนี้ที่ดินอาจประกอบด้วยเนื้อดิน หิน น้ำ จอมปลวก กองดินหรือแปรสภาพเป็นอย่างอน ซึ่ง
่
ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย์ ไม่ได้ให้ความหมายของคำว่าที่ดินไว้เป็นการเฉพาะ แต่ตาม
ประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 1 ให้ความหมายของคำว่าที่ดินไว้ว่า “ที่ดิน หมายความว่าพนที่ดิน
ื้
ทั่วไป และให้หมายความรวมถึงภูเขา ห้วย หนอง คลอง บึง บาง ลำน้ำ ทะเลสาบ เกาะ และที่
ชายทะเลด้วย” จากบทบัญญัตินี้คำว่าที่ดินจึงมีความหมายกว้างกว่า เพราะลำน้ำหรือทะเลสาบ นั้น
่
เป็นที่ดินด้วย แต่ไม่ใช่ที่ดินตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย์ มาตรา 139 (มานิตย์ จุมปา.
2551 : 29)
เอกชนอาจเป็นเจ้าของที่ดินได้ แต่สิทธิในที่ดินที่รัฐให้ไม่ได้มีแค่สิทธิ แต่มีหลายสิทธิ
มากตั้งแต่กรรมสิทธิ์ สิทธิจับจองทำประโยชน์ สิทธิทำกินในเขตป่าไม้ (สทก.) สิทธิเข้าทำประโยชน์ใน
ื่
เขตปฏิรูปที่ดินตามกฎหมายปฏิรูปที่ดินเพอการเกษตร (สปก.) สิทธิเหล่านี้ไม่ถือว่าเป็นสิทธิ
ครอบครอง สิทธิครอบครองต้องขึ้นอยู่กับการครอบครองซึ่งไม่เกี่ยวกับรัฐให้และรัฐยังอาจให้สิทธิอน
ื่
ื่
ื่
ี
ื้
ได้อก เช่น สิทธิเหนือพนดิน สิทธิเก็บกิน สิทธิที่ให้ไว้เพอการพาณิชย์ รัฐก็อาจให้ได้เพอการอนๆ โดย
ื่
่
รัฐให้สิทธิแกเอกชน 2 แบบ ดังนี้
1. ที่ดินที่มีกรรมสิทธิ์ สิทธิที่รัฐให้เป็นสิทธิตามประมวลกฎหมายที่ดิน ซึ่งรวมถึงสิทธิที่
ทำประโยชน์ในที่ดินนั้นโดยชอบ สิทธิที่รัฐให้มีสารพันสิทธิ แต่ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย์
่
ได้แค่สิทธิครอบครอง เพราะเมื่อไม่มีกรรมสิทธิ์ถ้ารัฐให้ต้องไปยึดตามกฎหมายนั้นๆ โดยรัฐออก
เอกสารสิทธิ์คือโฉนดที่ดินให้แก่เอกชนเพอแสดงความเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ในที่ดิน โฉนดที่ดิน
ื่
หมายความว่า หนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ และหมายความรวมถึงโฉนดแผนที่ โฉนดตราจอง และ
ตราจองที่ตราว่าได้ทำประโยชน์แล้ว ทั้งนี้ตามมาตรา 3 แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน กำหนดให้บุคคล
