Page 224 - ตำราเคมีอินทรีย์ [Jadsada Ratniyom]
P. 224
196 เคมีอินทรีย์ (Org. Chem.)
หลักของทฤษฎีกรดเบสของเบรินสเตต-เลารีที่สำคัญอีกเรื่องหนึ่ง คือ เรื่องคู่กรด–คู่เบส จากปฏิกิริยา
กรดเบสที่กล่าวข้างต้นอาจมีคู่กรด-เบส ได้สองคู่ด้วยกัน ตัวอย่างปฏิกิริยาดังแสดง
ในปฏิกิริยาไปข้างหน้า แอมโมเนีย (NH3) ทำหน้าที่เป็นเบสเพราะสามารถรับโปรตอนได้ เมื่อมันรับ
+
+
โปรตอนแล้วจะกลายเป็นคู่กรด NH4 แต่ถ้าพิจารณาปฏิกิริยาย้อนกลับ NH4 จะเป็นกรดเพราะให้
โปรตอนได้ แล้วตัวมันเองจะกลาย เป็นคู่เบส NH3 สารบางอย่างสามารถเป็นได้ทั้งกรดและเบส เช่น
น้ำ ซึ่งจะขึ้นอยู่กับแต่ละชนิดของปฏิกิริยานั้น ๆ รายละเอียดเพิ่มเติมสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จาก
หนังสือเคมีทั่วไป
คู่กรด: มีโปรตอนมากกว่า 1 ตัว (NH4 )
+
คู่เบส: มีโปรตอนน้อยกว่า 1 ตัว (NH3)
5.2.3 ทฤษฎีกรด- เบสของลิวอส
ิ
ิ
ลิวอสได้นิยามทฤษฎีกรด- เบส ไว้ว่า กรด คือ สารที่สามารถรับอิเล็กตรอนคู่ จาก
เบสแล้วเกิดพันธะโคเวเลนต์ ส่วนเบส คือ สารที่สามารถให้อิเล็กตรอนคู่โดดเดี่ยวในการเกิดพันธะ
โคเวเลนต์ ความสัมพันธ์ของทฤษฎีกรดเบสของลิวอิสกับความเป็นนิวคลีโอไฟล์ อิเล็กโทรไฟล์ จะ
กล่าวรายละเอียดในหัวข้อที่ 5.4
