Page 203 - physics6

190 บทที่ 20 | ฟิสิกส์นิวเคลียร์และฟิสิกส์อนุภาค ฟิสิกส์ เล่ม 6 ฟิสิกส์ เล่ม 6 191

ครูให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลในหัวข้อท่เลือก โดยเร่มจากหนังสือเรียนและควรสืบค้นเพ่มเติมจาก
ิ
ี
ิ
ู
ุ
ื
แหล่งเรียนร้อ่น เช่น อินเทอร์เน็ต นิตยสาร แล้วให้นักเรียนอภิปรายและสรุปภายในกล่ม พร้อมกับ
ำ
ื
เตรียมตัวนาเสนอ โดยอาจมีการให้ทาส่อประกอบการนาเสนอในรูปแบบต่าง ๆ ตามความคิดสร้าง
ำ
ำ
่
ิ
สรรค์ของนักเรียน เช่น การวาดรูปบนกระดาษแผ่นใหญ หรือ การนาเสนอเป็นภาพน่ง แอนิเมชัน หรือ
ำ
คลิปวิดีทัศน์ สำาหรับแสดงผ่านเครื่องฉายหรือโทรทัศน์ ตามแต่เวลาจะอำานวย
ำ
ี
ุ
ครูให้นักเรียนนาเสนอผลการสืบค้น โดยอาจมีการให้นักเรียนกล่มอ่น ๆ ประเมินกล่มท่นาเสนอ
ุ
ื
ำ
รวมทั้งอาจมีการประเมินตนเอง และเมื่อจบการนำาเสนอ ทั้งนี้ ครูอาจยกตัวอย่างวิธีการคำานวณอายุของ
วัตถุโบราณหรือซากดึกดำาบรรพ์จากปริมาณของคาร์บอน-14 ประกอบ ให้นักเรียนเข้าใจมากขึ้น ดังแสดง
ในหน้าถัดไป
ั
ำ
ี
ำ
ื
จากน้น ครูนาอภิปรายเพ่อสรุปเก่ยวกับการนารังสีไปใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ โดยครูควรเน้นการ
แก้ความเข้าใจคลาดเคลื่อนที่อาจเกิดขึ้น ตามที่ระบุในตารางความเข้าใจคลาดเคลื่อนของหัวข้อ 20.4.1
ความรู้เพิ่มเติมสำาหรับครู
คาร์บอน–14 มาจากไหน
C C
คาร์บอนเป็นธาตุชนิดหนึ่งที่มีหลายไอโซโทป เช่น C C 12 12 6 13 13 6 C 14 14 11 6 C 12 6 13 6 C 14 6 C
C
11 11
C และ C โดย C และ
6
6
6
6
6
6
11 C 12 C 13 14 C 11 12 C 13 C 14 C
6 6 6 C เป็นไอโซโทปเสถียรที่มีอยู่ในธรรมชาติร้อยละ 98.90 และร้อยละ 1.10 ตามลำาดับ ส่วน C 6 6 6
6
6
11 C 12 C 13 C 14
6 6 6 และ C เป็นไอโซโทปกัมมันตรังสีมีครึ่งชีวิต 20.39 นาที และ 5730 ปี ตามลำาดับ
6
คาร์บอน–14 มีปริมาณน้อยมากโดยเกิดจากนิวตรอนในรังสีคอสมิก (อนุภาคจากอวกาศ)
ชนกับนิวเคลียสของไนโตรเจนในบรรยากาศ ทำาให้เกิดคาร์บอน –14 และโปรตอน ดังสมการ
14 N 1 n 14 C 1 H
7 0 6 1
คาร์บอน–14 ที่เกิดขึ้นในปฏิกิริยานิวเคลียร์ข้างต้นจะสลายให้ไนโตรเจน–14 ดังสมการ
14 14 0
6 C 7 N 1 e
ดังนั้นการผลิตคาร์บอน–14 จึงสมดุลกับการสลายของคาร์บอน–14
ขณะที่พืชยังมีชีวิตจะดูดคาร์บอนไดออกไซด์ (CO ) จากอากาศ เพื่อนำาไปใช้ในการสร้าง
2
เนื้อเยื่อ โดยคาร์บอนส่วนใหญ่จะอยู่ในรูปของคาร์บอน–14 และคาร์บอน–12 สัตว์ที่กินพืชจึงได้รับ
คาร์บอนทั้งสองไอโซโทปด้วย เนื่องจากอัตราส่วนระหว่างคาร์บอน–14 และคาร์บอน–12 มีค่า
-12
ประมาณ 1.3 × 10 เกือบคงตัวตลอดเวลา ดังนั้นอัตราส่วนระหว่างไอโซโทปทั้งสองในร่างกาย
ของสิ่งมีชีวิตจึงคงตัวด้วย เมื่อสิ่งมีชีวิตตาย การรับคาร์บอนเข้าสู่ร่างกายจะสิ้นสุด และคาร์บอน–14
จะค่อย ๆ สลายไป คาร์บอน–14 ที่อยู่ในซากนั้นจะลดลงเรื่อย ๆ ถ้าวิเคราะห์เพื่อหาอายุของซาก

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี