Page 140 - E-book การประชุมวิชาการครั้งที่ 36

2. การตรวจเลือด
a. ตรวจระดับพื้นฐานของฮอร์โมน (Basal measurement)

i. Anti-Mullerian hormone (AMH) เป็นฮอร์โมนที่หลั่งออกมาจาก

Granulosa cells ของเซลลไข่ ทไม่แปรปรวนตามรอบประจำเดือน ทำให้
์
ี่
เจาะช่วงเวลาใดก็ได้ โดยพบว่าระดับ AMH ที่ < 1 ng/mL สัมพันธ์กับการ
ั
ตอบสนองต่อการกระตุ้นไข่ในกระบวนการทำเด็กหลอดแก้วที่ต่ำ คุณภาพตว
อ่อนไม่ดี และโอกาสตั้งครรภ์จากการรักษาลดลง
ii. อื่น ๆ day 3 FSH, LH, estradiol

b. ตรวจระดับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน (Provocative test)

i. Clomiphene citrate challenge test (CCCT) วัดระดับ FSH หลังได้ยา
กระตุ้นไข่ clomiphene citrate เทียบกับก่อนได้ยา ปัจจุบันได้รับความนิยม

น้อยเนื่องจากยุ่งยากกว่าวิธีอื่น

ื
iii. คุณภาพไข่ลดลง (oocyte quality) พบว่าปัจจัยทสำคัญคอ อายุที่เพิ่มขึ้น ทำให้การแบ่งตว
ี่
ั
ของเซลล์สืบพันธ์ผิดปกติ (Aneuploidy) ทำให้ตั้งครรภ์ได้ลดลงและแท้งบุตรมากขึ้น โดย
หากอายุเกิน 40 ปี ถึงแม้ว่าปริมาณไข่ยังดี แต่คุณภาพไข่เหล่านั้นก็จะต่ำ

การประเมินดูปริมาณและคุณภาพของเซลล์ไข่ ไม่แนะนำให้ทำทุกรายเนื่องจากไม่มีข้อมูลว่าการตรวจชนิด
ใดเกี่ยวข้องกับความสามารถในการตั้งครรภ์ (spontaneous pregnancy) หรือคลอดบตร มีเพียงข้อมูลทสมพันธ์
ี่
ุ
ั
กับการลดลงของการตอบสนองต่อการกระตุ้นไข่ในการรักษาด้วยกระบวนการช่วยการเจริญพันธุ์เท่านั้น และการ
ตรวจพบความผดปกติของปริมาณและคุณภาพของเซลล์ไข่ ไม่สามารถนำมาใชในการปฏเสธการรักษาคสมรส ทมี
ิ
ู่
้
ิ
ี่
ปัญหามีบุตรยากได้
b. ความผิดปกติของ Reproductive tract (Oocyte/ embryo transportation and
Implantation)
i. Cervical factor เช่น ปากมดลูกตีบตัน (stenosis), Cervicitis สามารถตรวจพบได้จาก

1. การซักประวัติหรือตรวจภายในพบความผิดปกต (speculum examination)
ิ
2. Postcoital test คือ การนำมูกปากมดลูกหลังมีเพศสัมพันธ์ประมาณ 2 - 12 ชั่วโมง
ในช่วงก่อนไข่ตกมาตรวจดู pH, clarity, cellularity, viscosity, salinity และ

number and motility of sperm ปัจจุบันไม่แนะนำให้ทำ เนื่องจากยุ่งยาก พบ

อุบัติการณ์ความผิดปกติน้อย มีความแปรปรวนมาก และบางรอยโรค สามารถพบได ้
จากการซักประวัติและตรวจร่างกายอยู่แล้ว

ii. Uterine factor สามารถตรวจพบได้จาก

Fertility Management for general OB-GYN: Definition and investigation 124