Page 24 - ชุดกิจกรรมอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

24

(2)….. 2NO (g) + 2SO (g) → 2SO (g) + 2NO(g)
3
2
2
(1) + (2) 2SO (g) + O (g) → NO(g) + 2SO (g)
2
2
3
ิ
็
ิ
2. ตัวเร่งปฏิกริยำที่เติมลงในปฏิกริยำมักใช้เพียงเลกน้อยเท่ำนั้นถ้ำใช้มำกเกินไปตัวเร่งปฏิกิริยำ
อำจจะกลำยเป็นสำรตั้งต้นสำรหนึ่งเข้ำท ำปฏิกริยำด้วยก็ได้ท ำให้ปฏิกริยำเปลี่ยนไปจำกเดิม
ิ
ิ
ิ
3. ตัวเร่งปฏิกริยำจะกลับคืนมำอย่ำงเดิมเมื่อปฏิกิริยำยุติโดยมีมวลคงที่และอำจจะมีสมบติทำง
ั
กำยภำพที่เปลี่ยนไปเช่นสีขนำดและรูปร่ำงเป็นต้นตัวอย่ำงกำรเผำ KClO โดยมี MnO เป็นตัวเร่งปฏิกิริยำ
2
3
KMnO 4
้
2KClO (s) → 2KCl(s) + 3O (g) ปฏิกริยำตอนเริ่มต้นใส MnO ลักษณะเป็นกอนเล็กๆเมื่อ
ิ
่
2
3
2
ปฏิกิริยำสิ้นสุดจะได้ MnO ปริมำณเท่ำเดิมแต่จะมีลักษณะเป็นผงละเอียดแสดงว่ำมีกำรเปลี่ยนแปลงทำง
2
กำยภำพแต่ไม่มีกำรเปลี่ยนแปลงทำงเคมี
ิ
ี่
4. ในปฏิกริยำที่เป็นก๊ำซหมดตัวเร่งปฏิกริยำทเป็นของแข็งจะท ำให้ปฏิกริยำเกิดเร็วขึ้นโดยจะท ำหน้ำท ี่
ิ
ิ
ดูดซับโมเลกุลของของสำรตั้งต้นไว้ที่ผวจ ำนวนมำกมำยเพื่อให้โมเลกุลของก๊ำซที่เป็นสำรตั้งต้นมีโอกำสชนกัน
ิ
่
ง่ำยและบอยขึ้นเช่นปฏิกิริยำ C H (g) + H (g) →C H (g)
2 6
2
2 4
ตัวขัดขวางปฏิกิริยา (ตัวหน่วงปฏิกิริยา)
ิ
ตัวขัดขวำงปฏิกริยำ (Inhibitor) คือสำรที่เติมลงไปในปฏิกริยำแล้วท ำให้ปฏิกริยำเกิด
ิ
ิ
ั
ิ
ช้ำลงและท ำให้อัตรำกำรเกิดปฏิกริยำลดลงและเมื่อสิ้นสุดปฏิกริยำแล้วสำรนั้นจะกลบคืนมำเหมือนเดิมและมี
ิ
่
มวลคงที่แต่สมบัติทำงกำยภำพอำจจะเปลี่ยนเช่นขนำดรูปร่ำงได้แกปฏิกริยำกำรสลำย H O จะเกิดช้ำ ถ้ำเติม
ิ
2 2
-3
ิ
ฟอสเฟส (PO ) เป็นตัวขัดขวำงปฏิกริยำไม่ให้เกิด H O และ O เร็วดังนี้
2
4
2
PO −3
4
H O (l)→ H O(l) + 1/2O (g) กำรเติมโซเดียมเบนโซเอต (C H COONa) ลงในอำหำรส ำเร็จรูปเพื่อ
6 5
2
2 2
2
ิ
ป้องกันกำรบูดเน่ำของอำหำรแสดงว่ำโซเดียมเบนโซเอตเป็นตัวขัดขวำงปฏิกริยำ
ผลของตัวหน่วงปฏิกิริยาต่ออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
ิ
สำรเคมีทท ำให้ปฏิกริยำเคมีเกิดช้ำลงเรียกว่ำตัว
ี
หน่วงปฏิกิริยำตัวหน่วงปฏิกริยำไปท ำให้ปฏิกริยำ
ิ
ิ
เกิดช้ำลงเพรำะไปเพิ่มค่ำพลงงำนก่อกัมมันต์
ั
Ea คือพลังงำนก่อกัมมันต์ของปฏิกิริยำ
1
ที่ไม่ตัวหน่วงปฏิกิริยำ
Ea คือพลังงำนกอกัมมันต์ของปฏิกิริยำ
่
2
ที่มีตัวหน่วงปฏิกิริยำ
่
กราฟที่ 7 กรำฟแสดงผลของตัวหนวงปฏิกิริยำต่ออตรำกำรเกิดปฏิกิริยำ
ั
เคมี

5.5 ธรรมชาติของสารตั้งต้น (reactant) และผลิตผล (product)
ิ
ิ
อัตราการเกดปฏิกริยาเคมี