Page 21 - ชุดกิจกรรมอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

21

ั
รูปที่ 4 ภำพแสดงพื้นผิวกบกำรเกิดปฏิกิริยำเคมี
หลักในกำรพิจำรณำผลของพื้นที่ผิว

1. พื้นที่ผิวจะมีผลต่ออัตรำกำรเกิดปฏิกิริยำก็ต่อเมื่อ

ิ
ั
ปฏิกิริยำที่มีสำรตั้งต้นเป็นของแข็ง อัตรำกำรเกิดปฏิกริยำจะขึ้นอยู่กบสำรนั้นเท่ำนั้น
ปฏิกิริยำที่มีสำรตั้งต้นสถำนะต่ำงกัน พื้นที่ผิวของสำรมีผลต่ออัตรำกำรเกิดปฏิกิริยำ
2. กำรเพิ่มพื้นที่ผิวของสำรที่เป็นของแข็ง ท ำได้โดยท ำให้เป็นผงละเอียด
ิ
3. พื้นที่ผิวมำกอัตรำกำรเกิดปฏิกริยำก็มำกด้วย เพรำะอนุภำคของสำรตั้งต้นมีจ ำนวนมำกที่สัมผัส
กัน และอนุภำคเกิดกำรชนกัน

5.3 อุณหภูมิกับการเกิดปฏิกิริยาเคมี
ปฏิกิริยำเคมีจำนวนมำกมีอัตรำกำรเกิดต่ ำที่อณหภูมิห้องแต่เมื่อท ำให้อุณหภูมิสูงขึ้น
ุ
อัตรำกำรเกิดปฏิกริยำจะเพิ่มขึ้นอย่ำงรวดเร็วจนบำงครั้งอำจเกิดกำรระเบิดได้โดยทั่วไปแล้ว
ิ
่
ิ
อัตรำกำรเกิดปฏิกริยำจะเพิ่มขึ้น 2 – 3 เทำเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้น 10 องศำเซลเซียสเช่นกำรทอดจะท ำให้เสีย
คุณค่ำทำงอำหำรมำกกว่ำกำรต้มเป็นต้นปฏิกริยำอื่นๆเพิ่มเติมเช่น
ิ
็
1. ปฏิกริยำระหว่ำงลวดแมกนีเซียม (หรือฝอยเหลก) กับ O ในอำกำศซงจะได้เป็นแมกนีเซียม
ึ่
ิ
2
ออกไซด์ตำมสมกำร 2Mg + O → 2MgO + พลังงำนที่อณหภูมิหองปฏิกริยำจะเกิดช้ำมำกแต่ถ้ำเพิ่มอุณหภูมิ
ุ
ิ
้
2
ให้แก่ปฏิกิริยำโดยกำรน ำลวด Mg เผำโดยตรงในเปลวไฟจะพบว่ำปฏิกิริยำจะเกิดขึ้นทันที่ได้เป็น MgO และจะ
เกิดต่อเนื่องกันไปถึงแม้ว่ำจะนำลวด Mg ออกจำกเปลวไปแล้วก็ตำม Mg จะติดไปเช่นนี้เนื่องจำก Mg รวมกัน
O2จะคำยควำมร้อยออกมำจ ำนวนหนึ่งควำมร้อยที่คำยออกมำนี้จะช่วยให้ปฏิกิริยำด ำเนินต่อไปได้เอง
ิ
2. ปฏิกริยำระหว่ำง H กับ O ได้เป็น H O ตำมสมกำร 2H + O → 2H O ปฏิกิริยำนี้มีพลังงำน
2
2
2
2
2
2
ิ
้
ก่อกัมมันต์หรือพลังงำนกระตุ้นค่อนข้ำงสูงท ำให้ปฏิกิริยำเกิดยำกกำรเพิ่มหองจึงไม่เกดปฏิกิริยำแต่ถ้ำเพิ่ม
่
ิ
อุณหภูมิให้แกระบบโดยกำรจุดไฟเผำก๊ำซผสม H + O แจะพบว่ำเกิดปฏิกริยำได้ H O ทันท ี
2
2
2

ุ
ุ
จำกตัวอย่ำงแสดงให้เห็นว่ำอณหภูมิมีผลโดยตรงต่ออัตรำกำรเกิดปฏิกิริยำอณหภูมิทำให้เกิดปฏิกิริยำ
ุ
ได้เร็วขึ้นในแง่ของทฤษฎีกำรชนกันของโมเลกุลสำมำรถอธิบำยผลของอณหภูมิได้ดังนี้
1 กำรเพิ่มอณหภูมิท ำให้อนุภำคมีควำมเรวมำกขึ้นซึ่งโอกำสชนกันย่อมมำกขึ้น
็
ุ
ิ
ิ
อัตราการเกดปฏิกริยาเคมี